Ο σημαντικότερος ιστορικός χώρος της Χαλκιδικής, τα αρχαία Στάγειρα, βρίσκονται στη χερσόνησο Λιοτόπι, δίπλα στη σημερινή Ολυμπιάδα.
Η περιήγηση είναι πραγματική απόλαυση. Αν μάλιστα θέλετε να τα δείτε όλα να ξέρετε πως θα χρειαστείτε τουλάχιστον 2 με 3 ώρες και μην παραλείψετε το παραλιακό μονοπάτι το οποίο είναι υπέροχο. Η πόλη ιδρύθηκε το 665 π.Χ., από Ιωνες αποίκους που κατέφτασαν από το νησί της Ανδρου, ενώ λίγο αργότερα εγκαταστάθηκαν σ’ αυτήν και άποικοι από τη Χαλκίδα. Οι πηγές της αρχαιότητας είναι ακριβέστατες όσον αφορά τη θέση της πόλης. Ο Στράβωνας την τοποθετεί στα «Γεωγραφικά» του νοτιότερα της αρχαίας Ακάνθου, σε παραθαλάσσια περιοχή και αναφέρει και την ύπαρξη μιας μικρής νησίδας απέναντι από την πόλη, με το όνομα Κάπρος (προφανώς το σημερινό νησάκι Καυκανάς). Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι το ίδιο όνομα αποδίδεται και στο λιμάνι των Σταγείρων, ενώ πολλά νομίσματα της πόλης έφεραν ως σύμβολο έναν κάπρο.
Οι πρώτες ανασκαφικές επεμβάσεις στον αρχαιολογικό χώρο των Aρχαίων Σταγείρων ξεκίνησαν στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και συνεχίστηκαν μέχρι τις μέρες μας φέρνοντας στο φως σημαντικότατα ευρήματα. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το σχετικά πρόσφατο πρόγραμμα αναστήλωσης υπό την εποπτεία της ΙΣΤ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, το οποίο με την ολοκλήρωσή του θα προσφέρει πρόσβαση στους επισκέπτες του αρχαιολογικού χώρου σε τμήμα του τείχους που περιλαμβάνει κυκλικό πύργο και τον μεγάλο τετράγωνο πύργο. Στα Αρχαία Στάγειρα συστηματικές ανασκαφές, διαμορφώσεις και αναστηλώσεις έγιναν από τη ΙΣΤ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων μεταξύ 1990-2000, με διευθύνοντα τον αρχαιολόγο Κ. Σισμανίδη -ενώ οι πρώτες ανασκαφικές προσπάθειες ξεκίνησαν στα τέλη της δεκαετίας του 1960 από τον Φ. Πέτσα. Ευρήματα από τις ανασκαφές θα δείτε στο αρχαιολογικό μουσείο του Πολυγύρου.
*Πηγή βίντεο – Youtube: BilLVeR Καθημερινές αποδράσεις