Νέα αμερικανική μελέτη που δημοσιεύτηκε τον προηγούμενο μήνα, εξηγεί τους λόγους που τα αποδημητικά πουλιά επιλέγουν να μεταναστεύουν στις πόλεις και όχι στη φύση.
Ερευνητές μελέτησαν το ταξίδι, τις στάσεις και τις συνήθειες σε 80 αποδημητικά πουλιά μέσω μιας συσκευής ραδιοσυχνοτήτων με αποτέλεσμα να εξαχθούν ακριβή συμπεράσματα για τους λόγους που «αγαπούν» να κάνουν στάση για ανεφοδιασμό στα αστικά κέντρα.
Τεράστιος αριθμός αποδημητικών πτηνών επισκέπτονται πόλεις σε όλο τον κόσμο κατά τα ταξίδια τους, τα οποία συχνά καλύπτουν χιλιάδες χιλιόμετρα. Δεν είναι πάντα προφανές γιατί έρχονται σε αστικές τοποθεσίες. Μερικά φαίνεται να έλκονται από το φως. Άλλα φαίνεται να απολαμβάνουν το φαγητό που προσφέρεται. Αλλά οι πόλεις δεν είναι πάντα φιλικές προς τους «μετανάστες» αυτούς των αιθέρων.
Ο αριθμός των νεκρών πτηνών, δυστυχώς, είναι συγκλονιστικός. Μερικά αποδημητικά πτηνά, για παράδειγμα, σκοτώνονται από οικόσιτες γάτες ενώ άλλα συγκρούονται με κτίρια. Πολλές χιλιάδες πουλιά πεθαίνουν κάθε χρόνο μόνο στη Νέα Υόρκη όταν πέφτουν στα έντονα φωτισμένα παράθυρα των ουρανοξυστών, ένα πολύ γνωστό πρόβλημα στις μεγαλουπόλεις. Σχετικά πρόσφατα, ένα κοπάδι κοτσύφια κινηματογραφήθηκε να πέφτει από τον ουρανό σε έναν δρόμο στην πόλη του Μεξικού.
Και όμως, οι επιστήμονες ανακαλύπτουν ότι οι πόλεις, αν και επικίνδυνες, μερικές φορές μπορούν να στηρίξουν τα αποδημητικά είδη. Πώς μπορούμε λοιπόν να διασφαλίσουμε ότι οι πόλεις λειτουργούν περισσότερο ως ταξιδιωτικά καταφύγια – και όχι παγίδες θανάτου – για αυτά τα είδη;
Κατά τη διάρκεια της μελέτης τους, η Μοράλες και οι συνάδελφοί της ανακάλυψαν ότι οι τσίχλες του Swainson κάνουν εκπληκτικά μεγάλες στάσεις στο Μόντρεαλ. Εκεί ακολουθούν μια διαδικασία μέσω της οποίας ρίχνουν και ξαναγεννούν μερικά από τα φτερά τους. Αυτό τους βοηθά να προετοιμαστούν για τη μακρά μετανάστευση. Είναι σαν να βάζεις ένα νέο σετ ελαστικών στο αυτοκίνητό σου.
«Είναι εκπληκτικό ότι αυτή η μικρή πράσινη περιοχή μπορεί να υποστηρίξει ένα πουλί για 40 ημέρες», εξηγεί στο BBC η Μοράλες. Τα πτηνά μένουν σε αυτόν τον αστικό χώρο πρασίνου ακριβώς επειδή είναι πλούσιος σε πόρους όπως μούρα και νερό.
Κάθε πουλί που προσγειώνεται σε ένα πάρκο της πόλης θα μπορούσε να βρει τέτοιες ανταμοιβές, αλλά τι έλκει τα πουλιά σε μια πολύβουη μητρόπολη εξαρχής; Θα μπορούσε σε μεγάλο βαθμό να έχει να κάνει με το φως.
Κανείς δεν ξέρει ακριβώς γιατί τα πουλιά έλκονται από το τεχνητό φως τη νύχτα, αλλά υπάρχουν άφθονα στοιχεία για αυτό το αποτέλεσμα. Μια πιθανότητα είναι ότι τα πουλιά – τα οποία χρησιμοποιούν το φως των αστεριών για να πλοηγηθούν – παρασύρονται από φωτεινά σημεία.
Το φως λειτουργεί ως πλοηγός για τα ταξίδια τους, ενώ χρησιμεύει και πρακτικά για να ικανοποιούν τις καθημερινές τους ανάγκες. Αντίστοιχα, εξίσου χρήσιμα τους φαίνονται τα τεχνητά φώτα στα αστικά κέντρα που ανάβουν τη νύχτα. Από την άλλη πλευρά όμως θεωρούνται υπεύθυνα και για τον θάνατο εκατομμυρίων -ενδεχομένως και δισεκατομμυρίων- πουλιών κάθε χρόνο, καθώς προσκρούουν πάνω σε «φωτεινά» κτίρια, με αποτέλεσμα να σκοτώνονται.
Πολλά εκατομμύρια, ενδεχομένως και δισεκατομμύρια, αποδημητικών πτηνών πεθαίνουν ως αποτέλεσμα αυτής της έλξης τους. Τα ψηλότερα, φωτεινότερα κτίρια που βρίσκονται κατά μήκος των γνωστών μονοπατιών αποδημητικών πτήσεων είναι πιθανώς τα πιο θανατηφόρα. Έρευνα έδειξε ότι το τεράστιο συνεδριακό κέντρο McCormack Place στο Σικάγο, για παράδειγμα, προκάλεσε έως και 11.567 θανάτους πουλιών μεταξύ 2000 και 2020.
Δεδομένων των πορισμάτων από τη μελέτη, οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί ότι οι πόλεις μπορούν να δέχονται ευπρόσδεκτα την άγρια ζωή. Προτείνουν μάλιστα να υπάρξει πολεοδομικός σχεδιασμός, που θα δημιουργεί ιδανικές συνθήκες για τη φιλοξενία τους, όπως η μέριμνα για την ύπαρξη χώρων βλάστησης. «Είναι καλό για τους ανθρώπους, είναι καλό για τον πλανήτη, είναι καλό για την άγρια ζωή», σημειώνουν.
