Το τελευταίο διάστημα έχει σημάνει παγκόσμιος συναγερμός για τα κρούσματα οξείας ηπατίτιτιδας που εμφανίστηκαν σε παιδιά και βρέφη, προκαλώντας την ανησυχία των επιστημόνων.
Η έξαρση παρατηρήθηκε μέσα στον Απρίλιο με τα περισσότερα περιστατικά να εμφανίζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο, όμως σταδιακά εξαπλώθηκαν σε περισσότερες χώρες.
Η νόσος έφτασε και στην Ελλάδα, καθώς τρία περιστατικά δηλώθηκαν και επίσημα από τον ΕΟΔΥ στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC).
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, πρόκειται για τρία παιδιά, ηλικίας 14, 18 μηνών και 10 ετών. Το ένα παιδάκι δεν νοσηλεύτηκε, ενώ τα δύο χρειάστηκαν ολιγοήμερη νοσηλεία.
Κανένα από τα τρία παιδιά δεν παρουσίασε καμία επιπλοκή. Επίσης, δεν έλαβαν ειδική αγωγή και είναι σε άριστη γενική κατάσταση.
Το θέμα ωστόσο παραμένει σκοτεινό, καθώς δεν γνωρίζουμε τι βρίσκεται πίσω από την εν λόγω λοίμωξη, με την επικρατέστερη θεωρία να αναφέρει ότι πρόκειται για μεταλλαγμένο αδεονοϊό.
Μιλώντας στο iEidiseis, η παιδίατρος Γιολάντα Βακάκη, αναφέρθηκε στις ανησυχίες των γονέων και ειδικών για τη νέα ηπατίτιδα που σήμανε παγκόσμιο συναγερμό, καθώς υπάρχει μέχρι στιγμής ένα θολό τοπίο γύρω από την ασθένεια και την αιτία της έξαρσης των κρουσμάτων και έδωσε οδηγίες προς τους γονείς των μικρών παιδιών.
– Ποια τα πιθανά σενάρια για την έξαρση της ηπατίτιδας;
«Οι επιστήμονες έχουν απομονώσει περισσότερο τον αδενοϊό και κυρίως τον Τύπο 41 (στις μισές σχεδόν περιπτώσεις), ειδικά στα παιδιά τα οποία είναι ανοσοκατεσταλμένα. Αυτό που προκαλεί έκπληξη στους περισσότερους γιατρούς είναι το γεγονός ότι οι αδενοϊοί είναι αρκετά κοινοί ιοί που προκαλούν συχνά προβλήματα στο αναπνευστικό, αλλά και στο πεπτικό καθώς και περιόδους με υψηλό πυρετό για μεγάλο χρονικό διάστημα. Δεν προκαλούσαν, όμως, μέχρι τώρα τέτοιου είδους φλεγμονή στο συκώτι.
Τα περιστατικά της ηπατίτιδας μέχρι τώρα έχουν παρατηρηθεί περισσότερο σε παιδιά από ενός μηνός μέχρι 16 χρονών. Η πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι κάτω από 10 ετών. Έγινε έρευνα ώστε να διαπιστωθεί αν σχετίζονται τα περιστατικά αυτά με τον εμβολιασμό κατά του Covid-19. Ωστόσο, στις περισσότερες χώρες που έχουν καταγραφεί τα κρούσματα, τα παιδιά κάτω των 10 δεν έχουν εμβολιαστεί. Οπότε απομακρύνεται κατά πολύ αυτή η πιθανότητα.
Αυτό στο οποίο καταλήγουν οι περισσότεροι, είναι πως επειδή αυτά τα δύο χρόνια, ειδικά τα μικρά παιδιά δεν ήρθαν καθόλου σε επαφή με τον αδενοϊό λόγω της καραντίνας, καθώς είχαμε ελάχιστες έως καθόλου ιώσεις από αδενοϊό, το ανοσοποιητικό τους σύστημα δεν τον έχει γνωρίσει. Έτσι τώρα που ήρθαν ξαφνικά σε επαφή μαζί του, το ανοσοποιητικό τους αντέδρασε πάρα πολύ έντονα με αποτέλεσμα να κάνει την τόσο έντονη φλεγμονή στο συκώτι.
Μία άλλη περίπτωση που εξετάζεται είναι αν τα παιδιά αυτά είχαν αρρωστήσει πρόσφατα από κορονοϊό και προσβλήθηκαν στη συνέχεια από αδενοϊό. Στην περίπτωση αυτή ενδεχομένως πυροδοτήθηκε αυτή η έντονη αντίδραση και φλεγμονή από το συκώτι.
Μια τρίτη μελέτη, εξετάζει το ενδεχόμενο να έχει αλλάξει γενετικά το DNA του αδενοϊού. Επειδή αυτός δεν ήταν τόσο συνδεδεμένος με ηπατίτιδες, εξετάζεται μήπως υπήρξε κάποια μετάλλαξη που άλλαξε το γονιδίωμα του ιού και τον έκανε πιο επιθετικό προσβάλλοντας ιδιαίτερα τα ανοσοκατεσταλμένα παιδιά.
Αυτοί λοιπόν είναι οι χώροι που εξετάζουν ως επί το πλείστον οι ερευνητές παγκοσμίως, χωρίς να έχουν καταλήξει σε κάποια σίγουρα συμπεράσματα για το λόγο που αυτός ο ιός ξαφνικά προκαλέι οξείες καταστάσεις.
– Επομένως τα εμβόλια που υπάρχουν για τις γνωστές ηπατίτιδες δεν παρέχουν προστασία;
«Δυστυχώς όχι. Μάλιστα αυτή είναι και η συνηθισμένη ερώτηση των γονιών, δηλαδή “έχουμε κάνει τα εμβόλιά μας για τις ηπατίτιδες, είμαστε καλυμμένοι;” Η απάντηση είναι “όχι”, γιατί τα εμβόλια που υπάρχουν παρέχουν προστασία έναντι της ηπατίτιδας Α και Β μόνο.
Τη συγκεκριμένη πάθηση τη λέμε ηπατίτιδα με την έννοια της φλεγμονής του συκωτιού, προκαλείται όμως από άλλον παράγοντα, επομένως και να είναι εμβολιασμένα πλήρως τα παιδιά για Α και Β, δεν είναι καλυμμένα».
– Τι πρέπει να προσέχουν οι γονείς;
«Με τον ιό αυτό εμφανίζονται συμπτώματα όπως ήπια αναπνευστικά προβλήματα, εμετός, διάρροια, κοιλιακό άλγος, πυρετός που τα βρίσκουμε πολύ συχνά ειδικά στα παιδιά που πηγαίνουν σε παιδικούς σταθμούς. Επιπλέον συμπτώματα στην περίπτωση αυτή είναι ο ίκτερος (κίτρινο χρώμα του δέρματος), φαγούρα, τα σκούρα ούρα και τα αποχρωματισμένα κόπρανα.
Από τη στιγμή που αρχίζει το παιδί να είναι άρρωστο, να φαίνεται κουρασμένο και δεν τρώει, οι γονείς, που έτσι κι αλλιώς το κάνανε, θα πρέπει να μιλήσουν με το γιατρό τους. Τώρα πολύ περισσότερο που υπάρχει αυτός ο κίνδυνος. Δυστυχώς δεν μπορούμε να ξέρουμε από την αρχή αν η αιτία των εμετών ή της νόσησης είναι ο αδενοϊός ιδιαίτερα αυτή την περίοδο που υπάρχουν πολλές γαστρεντερίτιδες.
Στην αρχή πρέπει να παρακολουθήσει κανείς ένα παιδί που δεν αισθάνεται καλά, γιατί δεν έρχονται όλα αυτά τα συμπτώματα από την πρώτη μέρα. Αν λοιπόν το παιδί συνεχίζει για τρίτη και τέταρτη μέρα να κάνει εμετούς, διάρροιες να φαίνεται κουρασμένο και να παρουσιάζει αλλαγές στο δέρμα και στις εκκρίσεις του θα πρέπει να γίνει περαιτέρω έλεγχος.
Οι αδενοϊοί εκκρίνονται από το πεπτικό, επομένως μεταδίδονται με σταγονίδια, σάλια και εκκρίσεις από το πεπτικό. Η οδηγία προς τους γονείς είναι να εφαρμόζουν μέτρα καλής υγιεινής και να ζητούν εγκαίρως κλινική εκτίμηση του άρρωστου παιδιού τους από τον παιδίατρό τους. Συστήνεται, λοιπόν, καλό πλύσιμο χεριών και χρήση αντισηπτικών, όπως κάνουμε έτσι κι αλλιώς τα τελευταία δύο χρόνια».
(H Γιολάντα Βακάκη είναι ιδιώτης παιδίατρος, επιστημονική υπεύθυνη παιδιατρείων Γέρακα και Λαυρίου «Υγεία Παιδιού και Οικογένειας», πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια Πρώτων Βοηθειών – APLS εκπαιδεύτρια ιατρών (ALSG, Manchester UK) και πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια ΛΑΕΚ/ΟΑΕΔ)
