Ο κίνδυνος ύφεσης δεν έχει ακόμη αποτραπεί και οι επενδυτές αναμένουν με αγωνία τα επόμενα βήματα των κεντρικών τραπεζών. Ωστόσο, η πολιτική των επιτοκίων θα μπορούσε να επηρεάσει την τιμή του χρυσού το 2024.
Οι αναλυτές πιστεύουν ότι είναι εφικτό να κυμανθεί μεταξύ 1.800 και 2.250 δολαρίων ανά ουγγιά – αυτό είναι το εύρος τιμών χρυσού που προβλέπουν για το 2024 οι ειδικοί των Heraeus, WisdomTree, MUFG, Commerzbank και UBS. Το αν η τιμή του χρυσού θα αποδυναμωθεί ή θα κατευθυνθεί προς ένα νέο ιστορικό υψηλό (κάτι που απασχολεί τους επενδυτές) εξαρτάται κυρίως από τις αποφάσεις της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) για τα επιτόκια και το δολάριο, τονίζει η Handelsblatt σε εκτενή ανάλυση – οδηγό για τους επενδυτές για την πορεία του χρυσού το επόμενο έτος.
Τα υψηλά επιτόκια έχουν ήδη επηρεάσει αρνητικά την τιμή του χρυσού φέτος. «Αν κοιτάξουμε πίσω στο 2023, ο χρυσός είχε ισχυρούς αντίθετους ανέμους: υψηλές αποδόσεις ομολόγων, ισχυρό δολάριο», λέει ο Νίτες Σαχ (Nitesh Shah), επικεφαλής έρευνας εμπορευμάτων και μακροοικονομικών στοιχείων στη WisdomTree, διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων.
Ένα ισχυρό δολάριο επιβαρύνει τη ζήτηση χρυσού από άλλες νομισματικές περιοχές, καθιστώντας το πολύτιμο μέταλλο ακριβότερο γι’ αυτές. Και η αύξηση των επιτοκίων συμπιέζει τη ζήτηση των επενδυτών για χρυσό, ο οποίος δεν παράγει τρέχοντα εισοδήματα. Σε σύγκριση με άλλες επενδύσεις που θεωρούνται ασφαλείς, γίνονται επομένως λιγότερο ελκυστικές. Ωστόσο, το πολύτιμο μέταλλο έχει αποδειχθεί ανθεκτικό, σύμφωνα με τον Σαχ.
Το αν το πολύτιμο μέταλλο θα παραμείνει ανθεκτικό το 2024 ή ακόμη και αν θα ξεφύγει προς τα πάνω εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Οι αναλυτές εξηγούν πώς οι επενδυτές θα μπορούσαν να επωφεληθούν από αυτό.
Χρονοδιάγραμμα της μεταστροφής των επιτοκίων
Η ανάπτυξη εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη νομισματική πολιτική. Όταν η τιμή του χρυσού έφθασε στο ιστορικό υψηλό των 2.111 δολαρίων στις αρχές Δεκεμβρίου, αυτό οφειλόταν επίσης στο γεγονός ότι οι επενδυτές ανέμεναν νωρίτερα στροφή των επιτοκίων. Οι αναλυτές προειδοποίησαν ότι η προσδοκία μείωσης των επιτοκίων κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους μπορεί να αποδειχθεί πρόωρη.
Στη συνέχεια η τιμή έπεσε κάτω από τα 2.000 δολάρια.
Ωστόσο, μετά την τελευταία συνεδρίαση της Fed του έτους, η τιμή του πολύτιμου μετάλλου ανέβηκε και πάλι πάνω από αυτό το όριο, καθώς οι νομισματικές αρχές άφησαν να εννοηθεί ότι θα προβούν σε τρεις μειώσεις επιτοκίων το επόμενο έτος. Στη συνέχεια οι οικονομολόγοι άλλαξαν και πάλι τις προβλέψεις τους. Οι οικονομολόγοι της Commerzbank, για παράδειγμα, αναμένουν τώρα μια στροφή των επιτοκίων στις ΗΠΑ από τον Μάιο και μετά.
Ωστόσο, ο Αρμίν Σαμπό (Armin Sabeur), διαχειριστής αμοιβαίων κεφαλαίων στην Optinova, επισημαίνει ότι ο χρυσός σημείωσε καλές επιδόσεις τη δεκαετία του 1970 παρά τα επιτόκια που έφταναν το 20%. «Ακόμα και το 2023, η τιμή του χρυσού υποχώρησε για λίγο κάθε φορά που αναβλήθηκαν οι προσδοκίες για αλλαγή των επιτοκίων, αλλά ανέκαμψε και πάλι».
Διάφορα σενάρια για την τιμή του χρυσού
Εξάλλου, τα επιτόκια δεν είναι ο μόνος παράγοντας που επηρεάζει την τιμή του χρυσού. Ο ειδικός σε θέματα χρυσού Σαχ ανέπτυξε το δικό του στατιστικό μοντέλο πρόβλεψης για το πολύτιμο μέταλλο και εντόπισε τους παράγοντες που έχουν στατιστικά σημαντική επίδραση στην τιμή του χρυσού. Εκτός από τα επιτόκια, αυτά είναι το δολάριο, ο πληθωρισμός και η τοποθέτηση των κερδοσκοπικών επενδυτών.
Με τη βοήθεια του μοντέλου του, σχεδιάζει τρία σενάρια τιμών χρυσού για το 2024.
1) 2.090 δολάρια ανά ουγγιά
Σύμφωνα με τον Σαχ, αυτό είναι το σενάριο συναίνεσης που βασίζεται στο μέσο όρο των προσδοκιών των οικονομολόγων που συμμετείχαν στην έρευνα του Bloomberg. Αναμένουν ότι ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ θα μειωθεί στο 2,6%, οι αποδόσεις των ομολόγων θα πέσουν στο 3,5% και ο δείκτης δολαρίου ΗΠΑ, ο οποίος παρακολουθεί την αξία του αμερικανικού νομίσματος έναντι ενός καλαθιού άλλων νομισμάτων, θα πέσει στο 100. Συνεπώς, το δολάριο θα είναι ελαφρώς ασθενέστερο. Το Bloomberg δεν ρώτησε τους οικονομολόγους για τις κερδοσκοπικές θέσεις- έκανε τις δικές του εκτιμήσεις και επέλεξε μια μάλλον συντηρητική τιμή. Παρ’ όλα αυτά, θα έφτανε σε μια τιμή του χρυσού στα 2090 δολάρια ανά ουγγιά μέχρι το τρίτο τρίμηνο – κάτω από το ιστορικό υψηλό, αλλά πάνω από το ψυχολογικά σημαντικό όριο των 2000 δολαρίων.
2) 2.300 δολάρια ανά ουγγιά
Σε αυτό το αισιόδοξο σενάριο για την τιμή του χρυσού, ο Shah υποθέτει ότι η στροφή των επιτοκίων θα γίνει νωρίτερα από ό,τι αναμένουν οι οικονομολόγοι, δηλαδή ήδη από το πρώτο τρίμηνο. Αυτό θα αποτελούσε την προληπτική αντίδραση της Fed σε μια αποδυναμωμένη οικονομία και μια προσπάθεια να αποτρέψει μια ύφεση.
3) 1.670 δολάρια ανά ουγγιά
Αυτό είναι το χειρότερο σενάριο για την τιμή του χρυσού. Εδώ, οι αποδόσεις των δεκαετών αμερικανικών ομολόγων θα διαμορφώνονταν στο 5% κατά τη διάρκεια του έτους, δηλαδή στο επίπεδο στο οποίο είχαν προσωρινά φθάσει τον Νοέμβριο του 2023. Το δολάριο θα ενισχυόταν λόγω των υψηλών επιτοκίων και ο πληθωρισμός θα μειωνόταν. Αυτό θα προκαλέσει την πτώση της τιμής του χρυσού στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Νοέμβριο του 2022.
Η ένωση του κλάδου World Gold Council (WGC) έχει επίσης καταρτίσει διάφορα σενάρια για την τιμή του χρυσού. Η αγορά αναμένει μια ήπια προσγείωση της αμερικανικής οικονομίας. Η «ήπια προσγείωση» αναφέρεται σε μια προσέγγιση του στόχου της Fed για πληθωρισμό δύο τοις εκατό χωρίς σημαντική οικονομική ύφεση. Αυτό δεν είναι ένα ιδιαίτερα ελκυστικό περιβάλλον για τον χρυσό, με τις τιμές να παραμένουν σχεδόν αμετάβλητες ή να υποχωρούν ελαφρώς.
Ωστόσο, ιστορικά, η Fed έχει καταφέρει να επιτύχει μια ήπια προσγείωση μόνο δύο φορές μετά από συνολικά εννέα κύκλους σύσφιξης. Συνεπώς, ο κίνδυνος ύφεσης δεν έχει ακόμη αποτραπεί. Σε τέτοιες περιόδους κρίσης, ο χρυσός γίνεται και πάλι πιο ελκυστικός για τους επενδυτές.
Στις προοπτικές του για τον χρυσό, ο όμιλος τεχνολογίας και πολύτιμων μετάλλων Heraeus εφιστά την προσοχή στην αντίστροφη καμπύλη αποδόσεων για τα αμερικανικά ομόλογα: τα κρατικά ομόλογα με μικρότερες διάρκειες αποδίδουν υψηλότερες αποδόσεις από ό,τι τα ομόλογα με μεγαλύτερες διάρκειες. Αυτό έχει ήδη σηματοδοτήσει ύφεση στο παρελθόν, «οπότε δεν υπάρχει λόγος να υποθέσουμε ότι δεν θα συμβεί το ίδιο και αυτή τη φορά». Σε μια τέτοια περίπτωση, η Fed μπορεί να στηρίξει την οικονομία μειώνοντας τα επιτόκια – γεγονός που ωφελεί τον χρυσό. Οι ειδικοί των πολύτιμων μετάλλων αναμένουν ότι η τιμή του χρυσού θα διαπραγματεύεται μεταξύ 1880 και 2250 δολαρίων ανά ουγγιά το επόμενο έτος.
Γεωπολιτικοί κίνδυνοι
Ο χρυσός θεωρείται ασφαλές καταφύγιο, ιδίως σε γεωπολιτικές και οικονομικές κρίσεις. Αυτό συνέβη, για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια της περιφερειακής τραπεζικής κρίσης στις ΗΠΑ την άνοιξη και μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις αρχές Οκτωβρίου, όταν η τιμή του χρυσού ανέβηκε για λίγο πάνω από τα 2. 000 δολάρια. Ωστόσο, η τιμή έπεσε γρήγορα και στις δύο περιπτώσεις, όταν έγινε σαφές ότι οι κρίσεις δεν θα κλιμακώνονταν προς το παρόν. Στο παρελθόν, επίσης, οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι οδηγούσαν τις τιμές μόνο βραχυπρόθεσμα.
Σύμφωνα με το WGC, οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι συνέβαλαν μεταξύ τριών και έξι τοις εκατό στις επιδόσεις του χρυσού. Το επόμενο έτος, με τις εκλογές στις ΗΠΑ, την ΕΕ, την Ινδία και την Ταϊβάν, η ανάγκη των επενδυτών να αντισταθμίσουν τα χαρτοφυλάκιά τους με χρυσό θα μπορούσε επίσης να αυξηθεί.
Αγορές κεντρικών τραπεζών
Ολοένα και περισσότερες χώρες φαίνεται επίσης ότι επιδιώκουν να αντισταθμίσουν τις ζημιές τους με το πολύτιμο μέταλλο: οι κεντρικές τράπεζες αγόρασαν ποσότητες ρεκόρ χρυσού το 2022 και το 2023. “Ειδικά οι κεντρικές τράπεζες των χωρών BRICS αποθηκεύουν χρυσό, επειδή θέλουν να γίνουν λιγότερο εξαρτημένες από το δολάριο ΗΠΑ. Η τάση αυτή θα μπορούσε να συνεχιστεί το 2024”, λέει ο αναλυτής της Optinova Sabeur.
Τα κράτη BRICS, μια ένωση Βραζιλίας, Ρωσίας, Ινδίας, Κίνας και Νότιας Αφρικής, θέλουν επίσης να προστατευτούν από την πολιτική κυρώσεων των ΗΠΑ με αυτή την «απο-δολαριοποίηση».
Αυτές οι αγορές από τις κεντρικές τράπεζες επηρεάζουν την τιμή του χρυσού. Αυτό σημαίνει ότι δεν κατευθύνουν την τιμή, αλλά τη στηρίζουν και αποτρέπουν τις καθοδικές διακυμάνσεις. Σύμφωνα με το WGC, η υψηλή ζήτηση από τις κεντρικές τράπεζες συνέβαλε τουλάχιστον κατά δέκα τοις εκατό στην απόδοση του χρυσού το 2023.
Τα ETFs χρυσού σημειώνουν αρνητικό σερί
Ενώ οι κεντρικές τράπεζες προμηθεύονταν χρυσό, το ενδιαφέρον των θεσμικών επενδυτών για το πολύτιμο μέταλλο μειώθηκε. Από τον Ιούνιο, τα ETF που υποστηρίζονται από φυσικό χρυσό έχουν καταγράψει εκροές παγκοσμίως, δηλαδή έξι μήνες στη σειρά. Από την αρχή του έτους, οι εκροές ανήλθαν σε 235 τόνους.
Ωστόσο, θα μπορούσαν τώρα να υπάρξουν ενδείξεις αντιστροφής της τάσης: τη δεύτερη εβδομάδα του Δεκεμβρίου, τα ETF χρυσού κατέγραψαν καθαρές εισροές έξι τόνων και πάλι, σύμφωνα με τα στοιχεία του WGC.
Οι βραχυπρόθεσμες μεταβολές στην τιμή του χρυσού επηρεάζονται κυρίως από τους θεσμικούς επενδυτές που διαχειρίζονται μεγάλα χρηματικά ποσά. Το γεγονός ότι η τιμή του χρυσού δεν υποχώρησε το 2023 παρά τις υψηλές εκροές οφείλεται επομένως στην υψηλή ζήτηση από ιδιώτες επενδυτές για φυσικό χρυσό, εκτός από τη ζήτηση των κεντρικών τραπεζών.
Σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε ο έμπορος χρυσού Bullionvault σε περίπου 2. 000 επενδυτές παγκοσμίως, αυτό θα μπορούσε να συνεχιστεί. Οι συμμετέχοντες στην έρευνα, οι οποίοι ερωτήθηκαν μεταξύ τέλους Νοεμβρίου και αρχών Δεκεμβρίου, υποθέτουν κατά μέσο όρο ότι ο χρυσός θα αυξηθεί κατά σχεδόν 16% το επόμενο έτος.
Πώς οι επενδυτές μπορούν να επενδύσουν σε χρυσό
Αν θέλει κανείς να επενδύσει σε χρυσό μακροπρόθεσμα, μπορείτε να αγοράσετε ράβδους χρυσού. Ωστόσο, οι επενδυτές θα πρέπει να βασίζονται μόνο σε εμπόρους που είναι πιστοποιημένοι από την London Bullion Market Association (LBMA). Μόνο τότε μπορούν να είναι σίγουροι ότι οι ράβδοι χρυσού μπορούν να διακινηθούν διεθνώς και ότι κατά την παραγωγή τους τηρήθηκαν τα διεθνή πρότυπα.
Το μειονέκτημα των ράβδων είναι ότι όσο μικρότερες είναι, τόσο υψηλότερο είναι το spread, δηλαδή η διαφορά μεταξύ της τιμής αγοράς και της τιμής πώλησης. Συνεπώς, οι επενδυτές δεν θα πρέπει να επιλέγουν πολύ μικρές ονομαστικές αξίες. Η φύλαξη χρυσού σε θυρίδα ασφαλείας συνεπάγεται επίσης κόστος.
Ως εκ τούτου, ορισμένοι επενδυτές βασίζονται στα ETCs για να επενδύσουν σε χρυσό. Τα ETC, συντομογραφία των Exchange Traded Commodities, είναι μια ειδική μορφή πιστοποιητικού. Πρόκειται για χρεωστικούς τίτλους που παρακολουθούν την απόδοση ενός ή περισσότερων βασικών εμπορευμάτων όσο το δυνατόν πιο πιστά.
Διαφορά μεταξύ ETCs και ETFs
Δεν υπάρχουν ETF χρυσού στη Γερμανία. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι οδηγίες της ΕΕ απαγορεύουν την κυκλοφορία αμοιβαίων κεφαλαίων δείκτη με ένα μόνο στοιχείο. Η διαφορά μεταξύ ETF και ETC: Στην περίπτωση των ETF, το επενδυμένο κεφάλαιο ανήκει στα ειδικά περιουσιακά στοιχεία και, ως εκ τούτου, είναι νομικά διαχωρισμένο από τα περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας επενδύσεων.
Ωστόσο, στην περίπτωση των ETC, που είναι χρεωστικοί τίτλοι, υπάρχει κίνδυνος εκδότη. Ο εκδότης του ETC συνήθως ελαχιστοποιεί αυτόν τον κίνδυνο επενδύοντας τα χρήματα απευθείας σε εμπορεύματα (φυσικά υποστηριζόμενα ETC). Στην περίπτωση ενός ETC χρυσού, αυτό σημαίνει ότι οι ράβδοι χρυσού κατατίθενται στο θησαυροφυλάκιο ενός διαχειριστή ως εγγύηση.
Μοχλευμένα στοιχήματα μέσω μετοχών εξόρυξης
Οι επενδυτές που αποφεύγουν τον κίνδυνο μπορούν επίσης να συμμετάσχουν στην απόδοση του πολύτιμου μετάλλου μέσω μετοχών εξόρυξης χρυσού. Όσοι επιλέγουν αυτή την οδό, κάνουν κατ’ αρχήν μια επένδυση με μόχλευση στο πολύτιμο μέταλλο.
Αυτό το φαινόμενο μόχλευσης λειτουργεί – πολύ απλοποιημένα – κάπως έτσι: ένα ορυχείο χρυσού παράγει μια ουγγιά χρυσού για 1000 δολάρια. Η τιμή του χρυσού ανέρχεται στα 2000 δολάρια. Αυτό σημαίνει κέρδος 1000 δολάρια ανά ουγγιά troy που εξορύσσεται. Ας υποθέσουμε ότι η τιμή του χρυσού αυξάνεται τώρα κατά δέκα τοις εκατό στα 2.200 δολάρια. Το κέρδος ανά ουγγιά χρυσού που εξορύσσεται θα είναι τότε 1. 200 δολάρια. Έτσι, ενώ η τιμή του χρυσού αυξήθηκε κατά δέκα τοις εκατό, τα κέρδη αυξήθηκαν κατά 20 τοις εκατό.
Ωστόσο, αυτή η μόχλευση λειτουργεί και προς την αντίθετη κατεύθυνση, εάν η τιμή του χρυσού πέσει. Οι επενδυτές θα πρέπει επίσης να έχουν κατά νου ότι οι τιμές των μετοχών των εταιρειών εξόρυξης αντανακλούν μόνο έμμεσα την τιμή του χρυσού. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα ορυχεία χρυσού είναι εκτεθειμένα σε πολλούς κινδύνους, όπως η πολιτική κατάσταση στις χώρες παραγωγής.
