Αστελέχωτες κινδυνεύουν να μείνουν και φέτος εκατοντάδες επιχειρήσεις του επισιτισμού και τουρισμού, ενόψει της καλοκαιρινής σεζόν, αφού δεν βρίσκουν εργαζόμενους, με τις κενές θέσεις να αγγίζουν τις… 80 χιλιάδες. Οι επιχειρηματίες θεωρούν ότι προσφέρουν πολύ καλές απολαβές και αξιοπρεπείς συνθήκες, την ίδια στιγμή που οι εργαζόμενοι καταγγέλλουν άθλιες συνθήκες διαμονής, φιλοδωρήματα που κάνουν… «φτερά», αλλά και συμφωνίες που δεν τηρούνται.
Μάλιστα, ο επιχειρηματικός κόσμος, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του enikos.gr, θεωρεί ότι οι περιπτώσεις εργοδοτών που υποβάλλουν το προσωπικό σε άθλιες συνθήκες και χαμηλές μισθολογικές εισφορές είναι ένα πολύ μικρό ποσοστό, ικανό όμως για τη δυσφήμηση ολόκληρου του κλάδου. «Μας τσουβαλιάζουν όλους. Το 95% των επιχειρηματιών τηρούμε όλους τους νόμους, ενώ υπάρχει και ένα 5% που δεν είναι τόσο τυπικό και την πληρώνουμε όλοι», ανέφερε ο πρόεδρος του σωματείου «ΜΠΑΡΕΚΑ», Νεκτάριος Νικολόπουλος.
Την ίδια στιγμή, όμως, φορείς και εργαζόμενοι καταγγέλλουν καταπάτηση των δικαιωμάτων τους με εξαντλητικά ωράρια, πενιχρή ασφαλιστική κάλυψη, αθέτηση συμφωνιών, άθλια διαμονή, ακόμη και για περιπτώσεις που εργοδότες παρακρατούν φιλοδωρήματα. «Η κατάσταση είναι τραγική, δεν υπάρχουν κίνητρα για να δουλέψει κάποιος σε εποχιακή εργασία, ειδικά με αυτές τις συνθήκες. Ούτε καν το κράτος δεν μας σκέφτεται», σχολίασε μιλώντας στο enikos.gr ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζόμενων στον Επισιτισμό – Τουρισμό, Γιώργος Χότζογλου.
Γιατί δεν βρίσκουν υπαλλήλους οι επιχειρήσεις
Όπως μεταφέρουν εκπρόσωποι φορέων στο enikos.gr, η εύρεση προσωπικού έχει αναχθεί σε μια δύσκολη εξίσωση. Πολλά άτομα έχουν αλλάξει καριέρα, άλλα έχουν φύγει στο εξωτερικό, πολλοί επηρεάζονται από την κοινή γνώμη και έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στους εργοδότες, ενώ μια μερίδα ατόμων θεωρεί ότι θα έπρεπε να αμείβεται καλύτερα. «Ο covid-19 μας έκανε μεγάλη ζημιά, διότι πολλοί αναγκάστηκαν να αλλάξουν καριέρα, ειδικά όσοι δούλευαν αποκλειστικά στην εστίαση. Από την άλλη, πολλοί εργαζόμενοι έχουν φύγει στο εξωτερικό. Υπάρχουν και αυτοί που έχουν ακούσει ιστορίες από γνωστούς που έτυχε να εργαστούν σε “κακούς” εργοδότες και νομίζουν ότι πέφτει ξύλο», μετέφερε ο κ. Νικολόπουλος.
Επιπλέον, σύμφωνα με τον κ. Νικολόπουλο, τα παιδιά θα πρέπει από το σχολείο να μαθαίνουν για την «βαριά» βιομηχανία του τουρισμού στην Ελλάδα, ίσως ακόμα και να δημιουργηθούν βιβλία. «Πρέπει να δημιουργήσουμε επαγγελματίες του είδους», συμπλήρωσε.
Ο αποτρεπτικός παράγοντας της εποχιακής εργασίας
Ένας παράγοντας που αποτρέπει τους εργαζόμενους από το να δουλέψουν εποχιακά, εκτός από τους μισθούς και τις συνθήκες, είναι ότι τον χειμώνα δεν μπορούν να επιβιώσουν, αφού λαμβάνουν επίδομα ανεργίας για τρεις μόνο μήνες. Μάλιστα, σύμφωνα με τον κ. Χότζογλου, «οι εργαζόμενοι τον χειμώνα είναι “ξεκρέμαστοι”. Δεν υπάρχει λόγος κάποιος να γίνει εποχικός, αφού παλαιότερα έπαιρναν επίδομα 5 μήνες, ενώ τώρα μόνο 3».
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τον κ. Χότζογλου, «το πρόβλημα με τις ελλείψεις εργαζομένων είναι τρομερό. Περίπου 80.000 θέσεις είναι ακόμα κενές, όπως πληροφορήθηκα. Παρά το γεγονός ότι πετύχαμε μια αύξηση μισθών 5%, από 1/1/2024, καταφέρνοντας έτσι να πιάσουμε μισθολογικά επίπεδα του 2011, ακόμα δεν αρκεί. Ο μέσος μισθός είναι τα 1.200-1.300 ευρώ, αλλά μόνο για λίγους μήνες. Δηλαδή, ένας άνθρωπος που δουλεύει 6 μήνες σεζόν, λαμβάνοντας και αργότερα 3 μήνες επίδομα ανεργίας, θα βγάλει για έναν χρόνο 9 χιλιάδες ευρώ. Έτσι, είναι αδύνατο να ζήσει κάποιος».
«Μένουν σε 30τμ, 4-5 άτομα διαφορετικού φύλου»
Παρά τις επί χρόνια κραυγές των εργαζόμενων για τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης σε χώρους που προσφέρονται από τις επιχειρήσεις, οι συνθήκες δεν έχουν μεταβληθεί. «Δεν έχει αλλάξει τίποτα. Ακόμη και σε χώρους των 30 τετραγωνικών μέτρων, μένουν 4-5 άτομα και διαφορετικού φύλου πολλές φορές, με ό,τι συνιστά αυτό», τόνισε ο κ. Χότζογλου.
«Τα ωράρια είναι εξαντλητικά. 7 μέρες την εβδομάδα και 12 ώρες την ημέρα. Πόσο να αντέξει ένας άνθρωπος αυτό το σύστημα για τόσους μήνες», προσθέτει ο ίδιος. Σημειώνεται ότι, πέρυσι χιλιάδες παράπονα για ωράρια και συνθήκες εργασίας έκαναν τον γύρο του διαδικτύου, με τους εργαζόμενους να «εκδικούνται» εργοδότες μεταφέροντας τα όσα πραγματικά βιώνουν, σε αντίθεση με όσα τους υποσχέθηκαν.
Όμως, ο κ. Νικολόπουλος, υποστηρίζει πως αυτή η κατάσταση δεν επικρατεί παντού, αλλά είναι μεμονωμένα παραδείγματα τα οποία επηρεάζουν το σύνολο των επιχειρηματιών. «Πράγματι, στην Μύκονο παλιά ένας εργοδότης τους έβαζε να κοιμούνται σε κοντέινερ, αυτό δεν σημαίνει ότι παντού επικρατεί το ίδιο. Μας βάζουν όλους στο ίδιο τσουβάλι. Το ίδιο έγινε και μετά “χρυσά καβουροπόδαρα” στο ίδιο νησί, την Μύκονο, όταν όλοι έλεγαν για προϊόντα που πωλούνται σε εξωφρενικές τιμές, ενώ αυτό συνέβαινε μόνο στην συγκεκριμένη επιχείρηση», πρόσθεσε ο ίδιος.
«Μας τσουβαλιάζουν όλους»
Αναφορικά με την άποψη που επικρατεί για κακομεταχείριση του προσωπικού από εργοδότες, αλλά και για μη τήρηση των συμφωνιών, ο Νικολόπουλος θεωρεί ότι αυτό δεν αντανακλά το σύνολο των επιχειρηματιών, αλλά «συγκεκριμένοι είναι όσοι τα κάνουν αυτά, αλλά δυστυχώς μόνο αυτά ακούγονται με αποτέλεσμα να μας τσουβαλιάζουν όλους. Δεν βγαίνει κανείς να πει για την εξέλιξη της εστίασης στην Ελλάδα που έχει αναβαθμιστεί πάρα πολύ».
Πού καταλήγουν τα φιλοδωρήματα;
Ο κ. Νικολόπουλος, μεταξύ άλλων, υποστήριξε πως στον τελικό λογαριασμό που θα πληρώνει κάποιος σε ένα κατάστημα εστίασης, θα πρέπει να καθιερωθεί και ένα επιπλέον ποσοστό ως φιλοδώρημα, το οποίο ουσιαστικά θα πληρώνεται υποχρεωτικά και θα πηγαίνει στην ομάδα των εργαζομένων. «Πρέπει να γίνει όπως γίνεται και σε άλλες χώρες, όπου μέσα στην απόδειξη υπάρχει και το ποσοστό των σερβιτόρων. Έτσι, ίσως, γίνει πιο ελκυστική η εργασία στην εστίαση», υποστήριξε αρχικά. ο κ. Νικολόπουλος.
Αντίθετα, ο κ. Χότζογλου υποστηρίζει ότι, κάτι τέτοιο δεν θα ενθαρρύνει τους εργαζόμενους, αφού «οι επιχειρηματίες όταν παίρνουν τα φιλοδωρήματα μέσω τραπέζης, δεν τα δίνουν ποτέ στους υπαλλήλους, τα κρατάνε».
«Η μόνη λύση είναι…»
Η μόνη λύση, σύμφωνα με τον κ. Χότζογλου, είναι να «νιώσουν οι εργαζόμενοι ασφάλεια και για τους χειμερινούς μήνες. Να επεκταθούν οι δόσεις τους επιδόματος, όπως ήταν και παλιά. Αλλιώς, σχεδόν ό,τι και να γίνει, δεν θα γεμίσουν οι δεκάδες χιλιάδες θέσεις. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει ακόμα να βελτιωθούν οι συνθήκες και να αυξηθούν οι μισθοί».
Η κατάσταση στα ξενοδοχεία
Η αναζήτηση υπαλλήλων στα ξενοδοχεία συνεχίζει να απασχολεί τους επιχειρηματίες, καθώς, όπως ανέφερε στο enikos.gr ο πρώην πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ), Γρηγόρης Τάσιος, 8 στους 10 ξενοδόχους ακόμα πασχίζουν καλύψουν τις κενές θέσεις εργασίας.
«Οι μεγαλύτερες ανάγκες για προσωπικό αφορούν σε άτομα για καθαριότητα, λάντζα και βοηθούς σέρβις. Σε κάθε περίπτωση, η κατάσταση στα ξενοδοχεία της χώρας είναι καλύτερη σε σχέση με τις επισιτιστικές επιχειρήσεις. Μάλιστα, εμείς προσφέρουμε και μεγαλύτερη σεζόν, ακόμα και ως 8 μήνες. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι ότι αργούν οι μετακλήσεις υπαλλήλων από το εξωτερικό. Αργούν οι προξενικές αρχές και οι αποκεντρωμένες διοικήσεις που κάποιες περιπτώσεις φτάνουν τους 3 μήνες». συμπλήρωσε ο κ. Τάσιος.
«Δεν κινδυνεύουν επιχειρήσεις»
Όπως σημείωσε ο κ. Τάσιος, καμία ξενοδοχειακή μονάδα δεν «απειλείται» από την έλλειψη υπαλλήλων, παρά μόνο τομείς αυτών, όπως εστιατόρια κλπ. «Δεν θα μείνει κανένα ξενοδοχείο κλειστό, επειδή δεν βρίσκει υπαλλήλους. Στα ξενοδοχεία προσφέρουμε περισσότερους μήνες εργασίες από τις άλλες επιχειρήσεις του τουρισμού, αλλά και πολύ καλύτερες συνθήκες. Δίνουμε και καλούς μισθούς. Ενδεικτικά, ο μέσος μισθός ανέρχεται στα 1.300 ευρώ μεικτά, 1.οοο καθαρά. Και τώρα και με τη κλαδική, έχουμε καθιερώσει και το 6ήμερο», είπε ο κ. Τάσιος.
Σε επίπεδα 2023 η τουριστική κίνηση
Τέλος, φέτος, η τουριστική κίνηση αναμένεται να κινηθεί σε επίπεδα του 2023, ενώ όπως σημείωσε ο κ. Τάσιος, «δεν θα σπάσουμε κανένα ρεκόρ, σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής προβλέψεις».
Πηγή: enikos