Εν μέσω δύο σφοδρών επιδημικών κυμάτων, κορωνοϊού και γρίπης, υποδέχθηκαν το νέο έτος οι Eλληνες, με τις υγειονομικές και επιστημονικές αρχές να συστήνουν τη χρήση μάσκας αλλά και τον εμβολιασμό, σε μια προσπάθεια να αποφευχθούν περαιτέρω μολύνσεις και να αποτραπούν νοσηλείες και θάνατοι.
Σε ό,τι αφορά τον κορωνοϊό, η υποπαραλλαγή JN.1 κάνει αισθητή την παρουσία της αποτελώντας τουλάχιστον το 30% των κρουσμάτων, σε μια δυναμική πορεία που αναμένεται να κορυφωθεί μέσα στον Ιανουάριο. Από την άλλη πλευρά, το κύμα της εποχικής γρίπης βρίσκεται στο ξεκίνημά του, γεγονός που σημαίνει ότι θα υψώνεται για τις επόμενες έξι με επτά εβδομάδες.
Η εορταστική ατμόσφαιρα θα υποχωρήσει, όπως όλα δείχνουν, αφήνοντας βαρύ ιικό φορτίο εντός και εκτός νοσοκομείων, με τα παιδιά να οδηγούν το κύμα της γρίπης και τους ηλικιωμένους και τους ευάλωτους που δεν έχουν θωρακιστεί με τα εμβόλια της γρίπης και του κορωνοϊού να απειλούνται με σοβαρή νόσηση ή και θάνατο, εάν προσβληθούν από τους κυρίαρχους αυτούς αναπνευστικούς ιούς.
Η εκπνοή του 2023 βρήκε πάνω από 1.700 ανθρώπους να νοσηλεύονται λόγω λοίμωξης COVID στα νοσοκομεία όλης της χώρας, με τους περισσότερους από αυτούς στην Αττική. Περίπου 300 είναι σε Μονάδες (Εντατικής Θεραπείας, Αυξημένης Φροντίδας, Ειδικών Λοιμώξεων), αλλά μόνο το 1/4 είναι διασωληνωμένοι, στοιχείο πολύ θετικό κατά τους ειδικούς, που μπορεί να αποδοθεί στην ανοσία (υβριδική και εμβολιαστική) σε συνδυασμό με τις αποτελεσματικές αντιικές θεραπείες. Το αντίστοιχο διάστημα το 2021 οι διασωληνωμένοι λόγω COVID στις Μονάδες ήταν εκατοντάδες, οδηγώντας μοιραία σε περισσότερες απώλειες αλλά και σε πίεση τις ΜΕΘ.
Ωστόσο, η διασπορά του κορωνοϊού είναι μεγάλη και μέσα στα νοσοκομεία, γεγονός που οδήγησε την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων στην απόφαση για ισχυρή σύσταση αναφορικά με τη χρήση μάσκας σε υγειονομικούς εργαζομένους και συνοδούς ασθενών μέσα στα νοσηλευτικά ιδρύματα. Στην έκτακτη συνεδρίαση της περασμένης Πέμπτης οι ειδικοί γνωμοδότησαν επίσης για την ανάγκη εμβολιασμού των ατόμων που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου και για την τήρηση όλων των μέτρων προστασίας στις συναναστροφές μας λόγω των εορτών.
«Το κύμα του κορωνοϊού έχει σηκωθεί από τις αρχές Δεκεμβρίου στη χώρα μας, με καθυστέρηση σε σύγκριση με το αντίστοιχο κύμα στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης. Γι’ αυτό καταγράφεται τώρα αυτός ο αριθμός κρουσμάτων, ενώ η εορταστική συγκυρία επιδεινώνει την κατάσταση, φέρνοντας μολύνσεις με πιο ταχύ ρυθμό. Ο κορωνοϊός και η υποπαραλλαγή JN.1 θα συνεχίσουν να κινούνται ανοδικά έως και το δεύτερο δεκαήμερο του Ιανουαρίου. Με βάση την πορεία που είχε η JN.1 σε ΗΠΑ και Ευρώπη θα φτάσει και στην Ελλάδα στο 55%-60% των κρουσμάτων», λέει ο καθηγητής Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων και του Δ.Σ. του ΕΟΔΥ Δημήτρης Παρασκευής.
Αντίθετα, το κύμα της γρίπης, όπως εξηγεί, βρίσκεται στην αρχή του: «Η γρίπη και ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός RSV, καταγράφουν μεγάλη κυκλοφορία σε παιδιά. Ουσιαστικά τώρα θα αυξηθούν οι μεταδόσεις και οι μολύνσεις λόγω και των δύο ιών και σε παιδιά και σε μεγάλους. Τα μέτρα υγιεινής είναι τα όπλα που έχουμε όλοι, με τον εμβολιασμό να παραμένει το κύριο όπλο των ευπαθών», λέει ο καθηγητής.
Καθώς και τα δύο επιδημικά κύματα κινούνται ανοδικά, η αύξηση των νοσηλευομένων θεωρείται δεδομένη τις επόμενες εβδομάδες, προκαλώντας και ανάλογο κύμα ανησυχίας στο σύστημα υγείας που προσπαθεί ακόμη να διαχειριστεί τις πληγές της πανδημίας με την έλλειψη προσωπικού, αλλά και την εξουθένωση όσων εργαζομένων έχουν παραμείνει στα νοσοκομεία. «Διανύουμε δύσκολες ημέρες στις πνευμονολογικές κλινικές, που μας θυμίζουν τις περιόδους της πανδημίας. Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά με τόσους ασθενείς εντός και εκτός νοσοκομείων δεν το είχαμε φανταστεί, με δεδομένο ότι υπάρχουν επικαιροποιημένα και δωρεάν διαθέσιμα εμβόλια για τον κορωνοϊό.
Ο καθηγητής Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Νικόλαος Τζανάκης
Οι ηλικιωμένοι και οι ευπαθείς είναι οι πιο εύκολοι στόχοι για τον κορωνοϊό, έρχονται με βαριά εικόνα στο νοσοκομείο», λέει ο καθηγητής Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Νικόλαος Τζανάκης, απευθύνοντας έκκληση σε όσους ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου να σπεύσουν να εμβολιαστούν. «Είναι σημαντικό να θωρακιστούν γιατί οι ιοί θα είναι σε μεγάλη κυκλοφορία το επόμενο τρίμηνο. Το “ανοσολογικό χρέος”, αυτό που όλοι πια οφείλουμε από το ανοσοποιητικό μας μετά την πανδημία και τα lockdown, δεν έχει μειωθεί, παρότι διανύουμε την τρίτη χρονιά με εμβόλια για τον COVID», σημειώνει.
Και οι δύο καθηγητές υπογραμμίζουν την ανάγκη να επικαιροποιηθεί το μήνυμα του εμβολιασμού, ιδίως για τον κορωνοϊό. «Με έναν ακατανόητο τρόπο έχει περάσει η λανθασμένη αντίληψη σε πολλούς πως μια-δυο δόσεις εμβολίου για τον κορωνοϊό αρκούν. Δεν έχει επικοινωνηθεί ότι πρόκειται για ένα εποχικό εμβόλιο, όπως αυτό της γρίπης», λέει ο κ. Παρασκευής.
«Κάποιες ομάδες του πληθυσμού όπως οι ηλικιωμένοι, που πληρώνουν σαφώς με τη ζωή τους τη νόσηση με COVID, πρέπει να το κάνουν κάθε χρόνο. Φέτος που οι εμβολιασμένοι άνω των 65 χρόνων είναι λιγότεροι από 170.000, αποτυπώνεται στα κρούσματα και στις νοσηλείες. Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, οι θάνατοι θα αυξηθούν και από τους 40 που καταγράφονταν εβδομαδιαίως αρχές Δεκεμβρίου θα φτάσουν στους 80 στο τέλος Ιανουαρίου», εκτιμά ο κ. Τζανάκης.
