Στο ερώτημα «να ζει κανείς ή να μη ζει;» απαντούν με μια φωνή ολοένα περισσότεροι billionaires και όχι μόνο: «Να ζει, τουλάχιστον ως τα 120 χρόνια». Και επενδύουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε startups εταιρείες βιοτεχνολιγίας, οι οποίες αναζητούν το ελιξίριο της μακροζωίας. Ποιος δεν θα ήθελε, άλλωστε, να ζήσει μισό αιώνα παραπάνω από τον μέσο όρο, έχοντας μάλιστα καλή υγεία;
Το ότι η ζωή είναι γλυκιά για τους περισσότερους αποδεικνύεται στην πράξη και από το γεγονός ότι ο κλάδος της μακροζωίας και αντιγήρανσης είναι τόσο ραγδαία αναπτυσσόμενος που έως το τέλος της ερχόμενης διετίας θα έχει ξεπεράσει σε αξία τα 610 δισ. δολάρια, καθώς επενδυτικά κεφάλαια, φαρμακοβιομηχανίες, μη κυβερνητικοί οργανισμοί, πλούσιες οικογένειες και κάποιοι από τους πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου τοποθετούν τεράστια ποσά στην έρευνα για επέκταση του μέσου όρου ζωής πάνω από τα 100 χρόνια.
Για του λόγου το αληθές, σύμφωνα με την υπηρεσία Aging Analytics Agency, σήμερα υπάρχουν περίπου 50.000 εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε 20 υπο-τομείς της βιομηχανίας μακροζωίας, με περισσότερους από 10.000 επενδυτές. Με κάποιους αναλυτές να προβλέπουν ότι η εταιρεία που θα ανακαλύψει τον τρόπο επέκτασης του προσδόκιμου ζωής θα γίνει «η επόμενη Google», δεν είναι τυχαίο ότι το big money τοποθετείται στον κλάδο όχι μόνο από προσωπικό, αλλά και από επενδυτικό ενδιαφέρον.
Οι ισχυρότεροι
Ούτε είναι τυχαίο το γεγονός ότι ανάμεσα στους πανίσχυρους επενδυτές που ρίχνουν δισεκατομμύρια δολάρια στη βιομηχανία αυτή είναι και οι συνιδρυτές της Google, Σεργκέι Μπριν και Λάρι Πέιτζ. Οι δύο άνδρες συγχρηματοδότησαν την ίδρυση της βιοτεχνολογικής startup Calico, η οποία έχει βασικό στόχο την έρευνα για θεραπεία ασθενειών που συνδέονται με τη γήρανση, όπως ο διαβήτης και το Αλτσχάιμερ. Σήμερα η Calico είναι θυγατρική της Alphabet Inc., μητρικής εταιρείας της Google. Δεν είναι βέβαια οι μόνοι.
Τοποθετήσεις δισεκατομμυρίων δολαρίων έχουν κάνει -φυσικά υπό άκρα μυστικότητα και ως δωρεές- δεκάδες άλλοι, με λαμπρότερο παράδειγμα τον μέχρι πρότινος πλουσιότερο άνθρωπο του κόσμου και επικεφαλής της Amazon, Τζεφ Μπέζος. Ο τελευταίος, μαζί με τον μεγαλοεπενδυτή Γιούρι Μίλνερ, έχει επενδύσει ποσό, που δεν έχει γίνει γνωστό, στην εξειδικευμένη στην αντιγήρανση βιοτεχνολογική startup Altos Labs.
Η βιοτεχνολογική εταιρεία με έδρα στο Σαν Φρανσίσκο έχει επικεντρώσει τις έρευνές της στον «προγραμματισμό της κυτταρικής ανανέωσης». Στην ίδια πόλη βρίσκεται μια άλλη εταιρεία στην οποία έχει επενδύσει ο Μπέζος, αυτή τη φορά μαζί με τον μεγαλοεπενδυτή της Silicon Valley Πίτερ Θίελ, ο οποίος παρεμπιπτόντως είναι από αυτούς που επενδύουν τα μεγαλύτερα ποσά στην αντιγήρανση και τη μάχη εναντίον του θανάτου.
Ο λόγος για τη Unity Biotechnology, η οποία διεξάγει έρευνα για τα «κύτταρα της γήρανσης» και τον τρόπο με τον οποίο σταματούν να διαιρούνται στους ανθρώπους όσο αυτοί γερνούν. Η εταιρεία έχει σκοπό να εξελίξει φάρμακα με τα οποία θα επιτευχθεί η επιβράδυνση, ανάσχεση ή διατήρηση σε σταθερό επίπεδο των ασθενειών της γήρανσης. Για να αντιληφθεί κανείς τα μεγέθη, η Unity Biotechnology συγκέντρωσε κεφάλαια ύψους 300 εκατ. δολαρίων από τους πρώτους της επενδυτές -κυρίως τους Μπέζος και Θίελ δηλαδή- προτού εισαχθεί στη Γουόλ Στριτ το 2018, με την κεφαλαιοποίησή της να φτάνει εκείνη τη χρονιά μόλις 28 εκατ. δολάρια λιγότερα από το 1 δισ. ενώ σήμερα να κυμαίνεται περί τα 73 εκατ. δολάρια.
«Τι είναι αυτό που θα μας επιτρέψει να ζούμε για πάντα; Πώς θα θεραπεύσουμε όλες τις ασθένειες;»: αυτά ήταν μερικά από τα ερωτήματα που διατύπωνε σε event του Facebook ο ιδρυτής και CEO του, Μαρκ Ζούκερμπεργκ, πριν από μερικά χρόνια. Σήμερα ο Ζούκερμπεργκ και η σύζυγός του, Πρισίλα Τσαν, είναι συνιδρυτές του Breakthrough Prize, το οποίο δίνει κάθε χρόνο 3 εκατ. δολάρια σε επιστήμονες που κάνουν «ριζοσπαστική πρόοδο προς την κατεύθυνση της κατανόησης των ζώντων οργανισμών και της επέκτασης της ανθρώπινης ζωής».
Και ενώ ο Ζούκερμπεργκ φαίνεται ότι δεν αναζητά μόνο με τη σύζυγό του το ελιξίριο της αθανασίας, καθώς έχει επενδύσει και σε άλλες βιοτεχνολογικές με το ίδιο αντικείμενο, o δισεκατομμυριούχος και συνιδρυτής της Oracle Λάρι Ελισον έχει δωρίσει ποσό που ξεπερνά τα 370 εκατ. δολάρια σε ανεξάρτητους επιστήμονες και εταιρείες που έχουν ως μοναδικό αντικείμενο την έρευνα της αντιγήρανσης. Παρόμοια ποσά έχει επενδύσει σε εταιρείες βιοτεχνολογίας που ερευνούν την επέκταση του προσδόκιμου ζωής και ο γνωστός από τη δημιουργία του ChatGPT Σαμ Αλτμαν.
Επενδύσεις δεκάδων εκατομμυρίων δολαρίων στον κλάδο κάνουν επίσης ο Κινέζος ιδρυτής και πρόεδρος της Vickers Venture Partners, Φίνιαν Ταν, o Αμερικανός ιδρυτής και CEO της επιστημονικής εταιρείας Kernel, του OS Fund και της Braintree, venture capitalist και ιδρυτής της εταιρείας αναστροφής της βιολογικής ηλικίας Blueprint, Μπράιαν Τζόνσον, καθώς και o Βρετανός τραπεζίτης και επενδυτής Τζιμ Μέλον.
Επίσης, ο ιδρυτής του Apollo Health Ventures Τζέιμς Πέγιερ, ο οποίος σήμερα έχει αφιερώσει όλες του τις επιχειρηματικές δραστηριότητες στην Cambrian BioPharma, εταιρεία βιοτεχνολογίας που έχει σκοπό να σταματήσει τις ασθένειες που σχετίζονται με τη γήρανση, της οποίας είναι και CEO, o εφευρέτης και μεγαλοεπιχειρηματίας Τζέι Κρεγκ Βέντερ, που ανακάλυψε την αλληλουχία του ανθρώπινου γονιδιώματος και δημιούργησε τις πρώτες συνθετικές μορφές ζωής, o εφευρέτης του ψηφιακού σκάνερ, της εφαρμογής οπτικής αναγνώρισης χαρακτήρων και της μηχανής μετατροπής κειμένου σε λόγο, Ρέι Κέρζγουελ, o επιχειρηματίας Ναθάνιελ Ντέιβιντ και φυσικά ο συγγραφέας και επενδυτής Ντμίτρι Καμίνσκι, ο οποίος θεωρείται και ο κορυφαίος influencer της βιομηχανίας αυτής, καθώς έχει αφιερώσει όλη του τη δραστηριότητα στις εταιρείες που ασχολούνται με την επέκταση του προσδόκιμου ζωής.
Ενας άλλος συγγραφέας, ο Σεργκέι Γιουνγκ, έχει ιδρύσει το Longevity Vision Fund -αξίας 100 εκατ. δολαρίων- με σκοπό να επεκτείνει το προσδόκιμο ζωής 1 δισεκατομμυρίου ανθρώπων σε όλη τη Γη.
Το συνέδριο
Το τελευταίο μεγάλο συνέδριο των «επενδυτών της μακροζωίας» έγινε στο Γκστάαντ της Ελβετίας. Συγκεντρώθηκαν εκατοντάδες megarich για να συμμετάσχουν στο πρώτο διά ζώσης Longevity Investors Conference, δηλαδή το Συνέδριο Επενδυτών Μακροζωίας. Εκεί οι 150 συμμετέχοντες, από τους οποίους οι 120 είναι εκατομμυριούχοι ή δισεκατομμυριούχοι που θέλουν να επενδύσουν σε ένα πρότζεκτ επέκτασης του προσδόκιμου ζωής του ανθρώπου, πληρώνουν είσοδο 4.500 δολαρίων για να ενημερωθούν σχετικά με τις εξελίξεις στη βιομηχανία και να μπορούν να διαλέξουν αυτό που θέλουν.
Ή να ανακαλύψουν το μυστικό της μακροζωίας. Συνδιοργανωτής του συνεδρίου και συνιδρυτής του οργανισμού Maximon, που υποστηρίζει βιοτεχνολογικές εταιρείες του τομέα, ήταν ο Τομπάιας Ράιχμουθ, ο οποίος έχει σχεδιάσει να επενδύσει περισσότερα από 100 εκατ. δολάρια σε αυτή τη βιομηχανία την ερχόμενη τετραετία. Ο λόγος που το κάνει αυτό δεν είναι τόσο επενδυτικός όσο προσωπικός. Θέλει να ζήσει ως τα 120 του χρόνια απολύτως υγιής και, για να το πετύχει αυτό, είναι αποφασισμένος να θυσιάσει πολλά πράγματα – μεταξύ αυτών και ένα μεγάλο μέρος της περιουσίας του.
Ανάμεσα στους εκλεκτούς που πήραν το εισιτήριο ήταν και ο 44χρονος Γερμανός δισεκατομμυριούχος, Κρίστιαν Ανγκερμάγερ. Γνωστός για τις επενδύσεις του στο fintech, στην Τεχνητή Νοημοσύνη και τα κρυπτονομίσματα μέσω της Apeiron Investment Group, είναι και ιδιοκτήτης της βιοφαρμακευτικής εταιρείας Atai Life Sciences που κάνει έρευνες και στον τομέα αυτό. Στο συγκεκριμένο συνέδριο ήταν ομιλητής. Ξεκίνησε λέγοντας ότι θέλει να ζήσει τουλάχιστον 50 χρόνια ακόμα, ώστε να επωφεληθεί από τις θεραπείες υπέρ της μακροζωίας που θα έχουν βρεθεί έως τότε.
Ο Γερμανός μεγαλοεπενδυτής έδωσε και μια πειστική εξήγηση για τον λόγο που οι «μεγάλες τσέπες» στρέφουν το ενδιαφέρον τους -και τα κεφάλαιά τους- όλο και περισσότερο στον κλάδο της αντιγήρανσης και της επέκτασης του προσδόκιμου ζωής. Οπως είπε, οι super rich φτάνουν τελικά σε ένα σημείο στο οποίο το να έχουν περισσότερα χρήματα δεν βελτιώνει πολύ τη ζωή τους: «Αν αγοράσεις ένα γιοτ, πάντα μπορείς να πάρεις ένα μεγαλύτερο γιοτ. Αν αγοράσεις ένα αεροπλάνο, πάντα μπορείς να πάρεις ένα μεγαλύτερο αεροπλάνο. Αλλά ο βαθμός στον οποίο η ζωή σας αλλάζει με περισσότερα χρήματα είναι στην πραγματικότητα ελάχιστος. Είναι πιο λογικό να κατευθύνουμε τα κεφάλαια στο να είμαστε πιο υγιείς και να ζούμε περισσότερο».
Οι απίστευτοι τρόποι με τους οποίους προσπαθούν να επιμηκύνουν τη διάρκεια ζωής
Το παραπάνω συνέδριο, βέβαια, δεν είναι το μόνο, όπως ο Ανγκερμάγερ δεν είναι ο μοναδικός δισεκατομμυριούχος που επενδύει δυναμικά στον κλάδο. Τουλάχιστον 30 συνέδρια με θέμα τη μακροζωία γίνονται κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο, εκ των οποίων τα περισσότερα σε αμερικανικό έδαφος, με τη δεύτερη υπερδύναμη του χώρου να είναι η ευρωπαϊκή ήπειρος. Φυσικά, σχετικά συνέδρια, αν και λιγότερα στον αριθμό, φιλοξενούνται και σε Κίνα, Ιαπωνία και Σιγκαπούρη. Κάποια από τα γνωστότερα είναι τα Longevity World Forum, Undoing Aging, The Longevity Summit, Future of Aging and Gerontology, RAAD Festival, Longevity Therapeutics, Global Conference of Aeging, Longevity Leaders κ.ά.
Αν νομίζετε ότι η έρευνα για την επέκταση του προσδόκιμου ζωής στα 120 χρόνια και παραπέρα αφορά μόνο την εφεύρεση χαπιών, συμπληρωμάτων διατροφής και θεραπειών, πλανάσθε. Η βιομηχανία χρησιμοποιεί και κάποιες μάλλον αμφιλεγόμενες, αν όχι ανατριχιαστικές, μεθόδους για να καταπολεμήσει τη γήρανση, όπως η μετάγγιση αίματος από νεότερους σε γηραιότερους ανθρώπους, η αναπνοή αέρα με χαμηλότερο οξυγόνο, αλλά και η χειρουργική ένωση των κυκλοφορικών συστημάτων δύο ανθρώπων σε ένα… Ο δισεκατομμυριούχος Πίτερ Θίελ θεωρείται ότι είναι ένας από τους κύριους επενδυτές της startup Ambrosia, η οποία πραγματοποίησε -ή και συνεχίζει- να πραγματοποιεί πειράματα με την τεχνική της παραβίωσης.
Η συγκεκριμένη θυμίζει πολλές πρακτικές που είχαν δοκιμαστεί τον 17ο αιώνα, κατά τον οποίο ήταν διαδεδομένη η θεωρία ότι αν κάποιος έπινε ή λουζόταν με αίμα μιας νεαρής παρθένας θα επιμήκυνε την ευεξία και το προσδόκιμο ζωής του. Η παραβίωση δεν αφορά τη βρώση, αλλά τη μετάγγιση του αίματος με έναν διαφορετικό τρόπο. Είναι η διαδικασία χειρουργικής ένωσης δύο ζώων έτσι ώστε να μοιράζονται την κυκλοφορία του αίματος.
Την τελευταία δεκαετία έχει δημοσιευτεί σειρά επιστημονικών ερευνών που αφορούν τη μελέτη της αντιγηραντικής επίδρασης της ετεροχρονικής παραβίωσης, δηλαδή της ένωσης ενός ηλικιωμένου ποντικού με έναν νεαρό. Τα πειράματα παραβίωσης θέλουν να αποδείξουν ότι παράγοντες που προέρχονται από το νεαρό συστηματικό περιβάλλον είναι σε θέση να ενεργοποιήσουν την αναγέννηση των ιστών σε ηπατικά, μυϊκά ή νευρικά βλαστικά κύτταρα του ηλικιωμένου παραγοντικού οδηγώντας σε αυξημένη ιστική αναγέννηση.
Η εταιρεία το πήγε ένα βήμα παραπέρα, μεταγγίζοντας αίμα νεαρού ανθρώπου σε ηλικιωμένο ποντικό (!), αλλά και μεταφέροντας τις δοκιμές σε ανθρώπους, με σκοπό να καταγράψει τα αποτελέσματα αναζωογόνησης που θα μπορούσε να προσφέρει η μετάγγιση αίματος από έναν 25χρονο σε έναν 35χρονο εθελοντή. Πάντως, η έρευνα δεκάδων επιστημόνων του Εθνικού Κέντρου Βιοτεχνολογίας των ΗΠΑ χαρακτηρίζει την παραβίωση «παραμύθι» παρομοιάζοντάς τη με την… πηγή της νιότης που αναζητούσαν οι κονκισταδόρες.
To project «Blueprint» που έχει αναλάβει ο 45χρονος Βρετανός επιχειρηματίας Μπράιαν Τζόνσον έχει στόχο να μειώσει και να αντιστρέψει τη βιολογική ηλικία 70 οργάνων του ανθρώπου. Πειραματόζωο είναι ο ίδιος. Εως τώρα υποστηρίζει ότι τα τεστ δείχνουν πως έχει πετύχει μείωση της βιολογικής του ηλικίας κατά 5,1 χρόνια και ότι σήμερα έχει την καρδιά ενός 37χρονου. Τι κάνει για να το πετύχει αυτό; Εχει θέσει τον εαυτό του σε αυστηρή φαρμακευτική αγωγή που περιλαμβάνει δεκάδες χάπια καθημερινά (τεστοστερόνη, ορμόνες, στεροειδή, ανδρογόνα, οιστρογόνα, ανοσοκατασταλτικά, φάρμακα κατά του διαβήτη, άλλα όπως metformin, acarbose, rapamycin και άλλα ανά 8ωρο σε μεγάλες δόσεις).
Μια ομάδα από περισσότερους από 30 γιατρούς παρακολουθεί τις σωματικές λειτουργίες του. Επίσης ακολουθεί μια αυστηρή δίαιτα με τις ίδιες καθημερινές χορτοφαγικές τροφές και μόνο έως 1.977 θερμίδες την ημέρα, με ωριαίες καθημερινές σκληρές προπονήσεις και μια ρουτίνα ύπνου που περιλαμβάνει τη χρήση γυαλιών που εμποδίζουν το μπλε φως για δύο ώρες πριν από τον ύπνο. Δεν είναι και… φτηνό, αν σκεφτεί κανείς ότι του κοστίζει περί τα 2 εκατ. δολάρια τον χρόνο. Φυσικά υπάρχουν άλλοι επιστήμονες που προειδοποιούν ότι όλο αυτό μπορεί να έχει δραματικές επιπτώσεις στην υγεία του.
Ακόμη, η MDI Biological Laboratory έκανε πειράματα για μια νέα θεραπεία με την οποία προκάλεσε διπλές γενετικές μεταλλάξεις σε σκουλήκια, με σκοπό να επεκτείνει τη διάρκεια ζωής τους κατά 130%. Οι επιστήμονές της υποστηρίζουν ότι τελικά το προσδόκιμο αυξήθηκε κατά 500%, από τρεις εβδομάδες σε μερικούς μήνες, κάτι που, όπως λένε, είναι αντίστοιχο με έναν άνθρωπο να ζει για 400 ή 500 χρόνια! Αλλες εταιρείες πειραματίζονται με θεραπείες κυτταρικής αναγέννησης ή και κυτταρικής αντικατάστασης (όπου τα γερασμένα κύτταρα αφαιρούνται), ακόμα και με επαναπρογραμματισμό των κυττάρων ώστε να σταματά η γήρανση.
Εχει μάλιστα δημιουργηθεί και βιοσυνθεκτικό ρολόι το οποίο εμποδίζει τα κύτταρα να φτάσουν σε φυσιολογικά επίπεδα φθοράς, κάτι που σχετίζεται με τη γήρανση. Αλλες πάλι χρησιμοποιούν υπάρχοντα φάρμακα, όπως κάποια για τον διαβήτη που εικάζεται ότι θωρακίζουν από ασθένειες που προκαλεί η γήρανση, ή ανοσοκατασταλτικά, τα οποία σε ποντίκια επεκτείνουν τη διάρκεια ζωής κατά περίπου 25%. Κάποιες κάνουν έρευνες πάνω στον συνδυασμό βιταμινών και συμπληρωμάτων διατροφής που έχουν σχεδιαστεί να στοχεύσουν τις βιολογικές λειτουργίες που συνδέονται με τη γήρανση.
Ορισμένες ακόμη πειραματίζονται με γονιδιακές θεραπείες, άλλες με το πλάσμα αίματος, ακόμα και με 3D bioprinting και τη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης. Ποια τελικά θα τα καταφέρει;
πρώτο θέμα
