«Θα αρχίσω δίαιτα από Δευτέρα». «Θα μπω σε πρόγραμμα μετά τις γιορτές». Φράσεις που όλοι σχεδόν έχουμε πει κάποια στιγμή της ζωής μας. Πότε όμως είναι η κατάλληλη στιγμή να κάνουμε δίαιτα;
Είναι ξεκάθαρο ότι η απόφαση να ξεκινήσει κάποιος μια στοχευμένη δίαιτα για τη ρύθμιση του βάρους του δεν είναι εύκολη. Η ένταξη σε ένα συγκεκριμένο διατροφικό «καλούπι» δεν είναι ευχάριστη για τους περισσότερους.
Για τον λόγο αυτόν και είναι σύνηθες να παρατηρείται δισταγμός και αναβλητικότητα για την οριστική απόφαση. Και όταν, όμως, ξεπεραστούν οι προσωπικοί φραγμοί έρχεται το επόμενο κρίσιμο ερώτημα: «Πότε να αρχίσω δίαιτα;».
Πότε είναι το κατάλληλο χρονικό σημείο έναρξης μιας τέτοιας προσπάθειας; Από τις πιο κλασικές απαντήσεις στην ερώτηση είναι συνήθως «Από Δευτέρα» ή «Μετά τις γιορτές» ή «Μετά το Πάσχα».
Ουσιαστικά, υπάρχει η τάση να συνδέεται η έναρξη μιας προσπάθειας για απώλεια βάρους με συγκεκριμένες ημερολογιακά στιγμές.
Με τον τρόπο αυτόν ο υποψήφιος διαιτώμενος δίνει μία περίοδο χαλάρωσης στον εαυτό του (π.χ. το Σαββατοκύριακο ή τις διακοπές) και συνδέει την έναρξη της προσπάθειάς του με την έναρξη της εβδομάδας ή του χρόνου, με αποτέλεσμα η δίαιτα να συγκαταλέγεται στη λίστα με τις υποχρεώσεις που πρέπει να φέρει σε πέρας.
Είναι όμως σωστό το παραπάνω σκεπτικό; Η απάντηση είναι «σίγουρα όχι».
Η άποψη ότι η έναρξη δίαιτας είναι καλό να συνδυάζεται με συγκεκριμένες μέρες δεν είναι σωστή. Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν συγκεκριμένα ερευνητικά δεδομένα για το συγκεκριμένο ζήτημα, η εμπειρία και η κοινή λογική των επιστημών της υγείας, διατροφής και ψυχολογίας δείχνουν ότι τέτοιες αποφάσεις δεν πρέπει να «φέρουν» αυτό το πρόχειρο σκεπτικό.
Αρχικά, η δίαιτα δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως επίπονη διαδικασία ή υποχρέωση που πρέπει να ενσωματωθεί στο πρόγραμμα με σκοπό να τη φέρουμε σε πέρας. Επιπρόσθετα, η έναρξη δίαιτας θα πρέπει να συσχετίζεται με την ειλημμένη απόφαση να γίνει μία σημαντική και υπεύθυνη αλλαγή ή τροποποίηση στον τρόπο ζωής και στις διατροφικές συνήθειες. Ενας τέτοιος σκοπός δεν συνδέεται σε καμία περίπτωση με εορταστικές περιόδους ή με τις μέρες της εβδομάδας.
Παρότι δεν υπάρχουν συγκεκριμένες χρονικές στιγμές για να ξεκινήσει κάποιος δίαιτα, υπάρχουν συγκεκριμένοι προσωπικοί παράγοντες που επηρεάζουν και καθορίζουν την απόφαση αυτή. Οι παράγοντες αυτοί είναι:
Ετοιμότητα
Πόσο έτοιμος είναι κάποιος για να ξεκινήσει δίαιτα. Εάν υπάρχει η σκέψη, αλλά για ψυχολογικούς ή άλλους λόγους δεν δείχνει εφικτό να μπει κάποιος σε διαδικασία δίαιτας, τότε καλό είναι να μην το κάνει. Τέτοιες προσπάθειες τις περισσότερες φορές αποτυγχάνουν, με αποτέλεσμα να αποθαρρύνουν τον ενδιαφερόμενο να κάνει μία νέα προσπάθεια στο μέλλον.
Κίνητρα
Για ποιους λόγους θέλει κάποιος να ξεκινήσει δίαιτα. Δεν είναι λίγες οι φορές που ο λόγος για να ξεκινήσει κάποιος δίαιτα είναι ένα σημαντικό γεγονός (π.χ. γάμος) ή μία χρονική περίοδος (π.χ. καλοκαιρινές διακοπές).
Οι παραπάνω λόγοι δεν είναι απαγορευτικοί, ούτε παράλογοι στο να προσπαθήσει κάποιος να αδυνατίσει. Ωστόσο, τις πιο πολλές φορές γίνεται με λάθος τρόπο, δηλαδή σε μικρό χρονικό διάστημα και με τη χρήση ακραίων μεθόδων. Ο πιο σημαντικός λόγος είναι να έχει πάρει συνειδητά την απόφαση αυτή, χωρίς πίεση ή άγχος, είτε το κάνει για λόγους υγείας είτε για λόγους εμφάνισης.
Διαθεσιμότητα
Οταν υπάρχει διαθέσιμος χρόνος για οργάνωση και προγραμματισμό. Κατά την έναρξη μιας δίαιτας, εκτός από καλή ψυχολογία και κίνητρο, είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει και ο απαιτούμενος χρόνος για την οργάνωση και τον προγραμματισμό του διαιτώμενου.
Ο διαθέσιμος χρόνος, τουλάχιστον στην αρχή της προσπάθειας, είναι πολύ σημαντικός για την προσαρμογή και την προσκόλληση στη νέα καθημερινότητα
. Η έλλειψη χρόνου σε συνδυασμό με τις αλλαγές που επιφέρει η δίαιτα στην καθημερινότητα κάποιου ενδέχεται να οδηγήσει σε εγκατάλειψη της προσπάθειας.
Στον αντίποδα, παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν συγκεκριμένες μέρες ή χρονικές περίοδοι που ενδείκνυνται, υπάρχουν μέρες και στιγμές που δεν πρέπει να το επιχειρήσουμε. Οι στιγμές αυτές σχετίζονται κυρίως με την ψυχολογία μας και είναι:
* Περίοδοι stress ή κακής ψυχολογικής κατάστασης.
* Χρονικά πιεσμένες περίοδοι.
* Οταν ξεκινά δίαιτα κάποιο οικείο πρόσωπο, με σκοπό την παρέα.
* Οταν η απόφαση είναι αποτέλεσμα επικριτικών σχολίων.
* Οταν η απόφαση είναι αποτέλεσμα σύγκρισης με άλλα άτομα.
* Οταν ο στόχος δεν είναι ρεαλιστικός, π.χ. μεγάλη απώλεια βάρους σε μικρό διάστημα.
Τέλος, είναι πολύ σημαντικό να αναφερθεί ότι δεν αρκεί μόνο η κατάλληλη στιγμή για να πετύχει μία δίαιτα. Υπάρχουν κάποια βασικά χαρακτηριστικά που είναι απαραίτητο να τα έχει μία δίαιτα απώλειας βάρους για να θεωρείται επιτυχημένη, τα οποία είναι:
* Η εξατομίκευση.
* Η προσαρμογή της δίαιτας στην καθημερινότητα του καθενός.
* Η βαθμιαία και σταθερή απώλεια βάρους.
* Η πρόσληψη ποικιλίας ομάδων τροφίμων και θρεπτικών συστατικών.
* Η εκπαίδευση του ατόμου για τη μακροπρόθεσμη διαμόρφωση καλύτερων συνηθειών.
* Η βοήθεια για την καλύτερη προσκόλληση στις υγιεινές διατροφικές συνήθειες.
Για όλα τα παραπάνω το κλειδί είναι η επιλογή του κατάλληλου επιστήμονα υγείας, ενός πιστοποιημένου διαιτολόγου-διατροφολόγου, με άδεια άσκησης επαγγέλματος, με την καθοδήγηση του οποίου θα δημιουργηθεί ένα εξατομικευμένο και επιστημονικά καταρτισμένο διατροφικό πλάνο, θα επιλυθούν απορίες ή εμπόδια και θα γίνει η σωστή οργάνωση και επίβλεψη της προσπάθειας.
Συνοψίζοντας, δεν υπάρχει ιδανική χρονική περίοδος για να ξεκινήσει κάποιος δίαιτα. Δεν πρόκειται να έρθει μια πιο εύκολη χρονική στιγμή επειδή τελείωσαν οι διακοπές ή επειδή ξεκινά η εβδομάδα.
Η απόφαση για απώλεια βάρους είναι μια διαδικασία που απαιτεί προσπάθεια, επιμονή, υπομονή, χωρίς βιαστικές και επιπόλαιες κινήσεις. Δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν μία συγκεκριμένη περίοδος κατά την οποία η διατροφή αλλάζει, γίνονται παραχωρήσεις σχετικά με το φαγητό και υπάρχει στέρηση, αλλά ως γενική αλλαγή επιβαρυντικών συνηθειών.
Το κλειδί της επιτυχίας είναι η πλήρης συνειδητοποίηση των κινήτρων και η προσκόλληση στις νέες διατροφικές συνήθειες, ώστε να ρυθμιστεί το σωματικό βάρος και η διατροφή να συντελέσει σε έναν καλύτερο τρόπο ζωής.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον κ. Λάμπρο Μελίστα, κλινικό διαιτολόγο-διατροφολόγο. διδάκτορα Χαροκοπείου Πανεπιστημίου.
πηγή: vita.gr
