Είναι η νέα παραλλαγή του κορωνοϊού αυτή που έχει «εκτινάξει» κρούσματα και νοσηλείες τις τελευταίες ημέρες; Η κυκλοφορία της Covid-19 έχει κυριολεκτικά χτυπήσει «κόκκινο» και διαπιστώνονται καθημερινά ολοένα και περισσότερες λοιμώξεις. Στη χθεσινή επιδημιολογική έκθεση του ΕΟΔΥ, όπως ήταν αναμενόμενο, αποτυπώνεται έξαρση στην Ελλάδα. Αναφέρεται, επίσης, ότι έχουν εντοπιστεί και 101 περιστατικά της υπο-παραλλαγής JN.1, δύο ημέρες μετά την κατάταξή της από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ως «ενδιαφέροντος».
Ο επιπολασμός της JN.1 και η ταχέως αυξανόμενη εξάπλωσή της, οδήγησαν τον ΠΟΥ στην απόφαση να την ξεχωρίσει από την ΒΑ.2.86 (γνωστή και ως «Pirola»), από την οποία προέρχεται, και να την τοποθετήσει μόνη της στη λίστα με τις υπο-παραλλαγές ενδιαφέροντος. Μάλιστα, η JN.1 αντιπροσωπεύει πλέον τη συντριπτική πλειονότητα των γενεαλογικών γραμμών BA.2.86.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, που έλαβε υπόψη τα διαθέσιμα – και περιορισμένα – στοιχεία, ο πρόσθετος κίνδυνος για τη δημόσια υγεία που ενέχει η JN.1 αξιολογείται επί του παρόντος ως χαμηλός σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η υπο-παραλλαγή, όμως, αναμένεται να προκαλέσει αύξηση των μολύνσεων με κορωνοϊό εν μέσω έξαρσης των λοιμώξεων από άλλες ιογενείς και βακτηριακές λοιμώξεις, ιδίως στις χώρες που βρίσκονται σε χειμερινή περίοδο. Πιο αναλυτικά, οι ειδικοί του ΠΟΥ σημειώνουν ότι η τρέχουσα υβριδική ανοσία του παγκόσμιου πληθυσμού, καθώς και η προστασία από τον αναμνηστικό εμβολιασμό έναντι του στελέχους XBB.1.5 καλύπτουν και τη συγκεκριμένη υπο-παραλλαγή.
Αυτό σημαίνει, κατά πάσα πιθανότητα, ότι η JN.1 δεν αναμένεται να επιβαρύνει τα συστήματα υγείας περισσότερο συγκριτικά με άλλα στελέχη της ομάδας Όμικρον. «Ωστόσο, οι χώρες που πλησιάζουν στη χειμερινή περίοδο θα πρέπει να γνωρίζουν ότι, συνολικά, ο SARS-CoV-2 και τα παθογόνα που κυκλοφορούν μαζί μπορεί να επιδεινώσουν την αναπνευστική νόσο επιβάρυνση», σημειώνει ο ΠΟΥ.
Στο «κόκκινο» οι λοιμώξεις στην Ελλάδα
Στη χώρα μας το εκρηκτικό…κοκτέιλ ιώσεων είναι ήδη εμφανές, όπως συνέβη τόσο πέρυσι τις γιορτές όσο και τα Χριστούγεννα του 2021 όταν έφτασε η παραλλαγή Όμικρον στην Ελλάδα και νόσησε με κορωνοϊό ένα πολύ μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, στα νοσοκομεία της χώρας νοσηλεύονται σχεδόν 1.300 ασθενείς με κορωνοϊό, ενώ οι εισαγωγές πλέον ξεπερνούν τις 200 σε καθημερινή βάση. Έως και την Τετάρτη το βράδυ, εισήχθησαν στα δημόσια νοσηλευτικά ιδρύματα 207 ασθενείς με covid. Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, ο αριθμός των εισαγωγών την τελευταία εβδομάδα παρουσίασε αύξηση κατά 45% σε σχέση με τον μέσο εβδομαδιαίο αριθμό εισαγωγών τις προηγούμενες 4 εβδομάδες και ήταν υψηλότερος σε σχέση με τον αριθμό των εισαγωγών την αντίστοιχη εβδομάδα του 2022.
Ανοδική πορεία παρουσιάζουν και οι υπόλοιποι λεγόμενοι «σκληροί δείκτες». Ειδικότερα, οι διασωληνωμένοι ασθενείς στα νοσοκομεία ανέρχονται σε 62. Επιπλέον, καταγράφηκαν 60 θάνατοι με διάμεση ηλικία τα 86,5 έτη (εύρος 57-98 έτη). Ο αριθμός των θανάτων παρουσίασε αύξηση σε σχέση με τον μέσο εβδομαδιαίο αριθμό θανάτων τις προηγούμενες τέσσερις εβδομάδες. Ήταν, όμως, χαμηλότερος συγκριτικά με τον αριθμό των θανάτων την αντίστοιχη εβδομάδα του 2022.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της νέας υπο-παραλλαγής
Η υπο-παραλλαγή JN.1 είναι απόγονος της BA.2.86, με το παλαιότερο δείγμα να έχει συλλεχθεί στις 25 Αυγούστου 2023. Συγκριτικά με τη…μητρική BA.2.86, η JN.1 έχει την πρόσθετη μετάλλαξη L455S στην πρωτεΐνη spike.
Στις 16 Δεκεμβρίου 2023, υπήρχαν 7344 αλληλουχίες JN.1 που υποβλήθηκαν στο GISAID (παγκόσμιο σύστημα επιτήρησης αναπνευστικών λοιμώξεων) από 41 χώρες, που αντιπροσωπεύουν το 27,1% των παγκοσμίως διαθέσιμων αλληλουχιών την επιδημιολογική εβδομάδα 48 (27 Νοεμβρίου έως Δεκεμβρίου 2023). Οι χώρες που ανέφεραν το μεγαλύτερο ποσοστό περιστατικών της νέας υπο-παραλλαγής είναι η Γαλλία (20,1%, 1552 αλληλουχίες), οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής (14,2%, 1072 αλληλουχίες), η Σιγκαπούρη (12,4%, 934 αλληλουχίες), ο Καναδάς (6,8%, 512 αλληλουχίες), το Ηνωμένο Βασίλειο (5,6% 422 αλληλουχίες) και η Σουηδία (5,0%, 381 αλληλουχίες).
Σε παγκόσμιο επίπεδο, έχει σημειωθεί ταχεία αύξηση του ποσοστού JN.1 που έχει αναφερθεί, με τον παγκόσμιο επιπολασμό της υπο-παραλλαγής να ανέρχεται σε 27,1% την επιδημιολογική εβδομάδα 48. Πρόκειται για σημαντική αύξηση σε σχέση με τα δεδομένα που αναφέρθηκαν τέσσερις εβδομάδες πριν, όταν ο παγκόσμιος επιπολασμός της JN.1 ήταν 3,3%.
Ανοδικά γρίπη και γριπώδεις συνδρομές
Ο κορωνοϊός δεν είναι ο μόνος ιός που «ρίχνει στο κρεβάτι» τους Έλληνες. Οι ιοί της γρίπης κάνουν, επίσης, αισθητή την επίδρασή τους. Σε άνοδο είναι και οι γριπώδεις συνδρομές.
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, η θετικότητα για γρίπη στην κοινότητα παραμένει άνω του 10%, που αποτελεί το εποχικό όριο έναρξης της επιδημικής δραστηριότητας της γρίπης κατά το ECDC. Την τελευταία εβδομάδα καταγράφηκαν τέσσερα σοβαρά κρούσματα με νοσηλεία σε ΜΕΘ, ενώ καταγράφηκε και ένας θάνατος από εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη. Από την αρχή επιτήρησης της γρίπης έως και την τελευταία εβδομάδα, νοσηλεύτηκαν σε ΜΕΘ 18 άτομα με εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη και καταγράφηκαν πέντε θάνατοι.
