Το κόστος των ανασφάλιστων πολιτών, η δραματική αύξηση της δαπάνης για νοσοκομειακά φάρμακα, το αρνητικό περιβάλλον για τη διεξαγωγή κλινικών μελετών και μια σειρά άλλα θέματα προβληματίζουν έντονα τις φαρμακευτικές εταιρείες οι οποίες σημειώνουν ότι ενώ ο Υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης έχει απόλυτη γνώση, δεν χαράσσει μία αποτελεσματική φαρμακευτική πολιτική.
Όπως αναφέρουν στο ygeiamou.gr κύκλοι της φαρμακευτικής αγοράς, τα υπέρογκα κόστη που επιβαρύνουν τις εταιρείες διακυβεύουν την εξασφάλιση των θεραπειών για τους πολίτες, ενώ υπονομεύουν την εισαγωγή καινοτόμων φαρμάκων στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά την τελευταία συνάντηση του Υπουργού Υγείας με τους εκπροσώπους του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΦΕΕ) και του PhARMA Inovvation Forum (PIF) αν και συζητήθηκαν τα σημαντικότερα ζητήματα, τελικά δεν υπήρξε καμιά δέσμευση. Ακόμη και για τα θέματα που θεσμοθετούνται αυτή την περίοδο, όπως είναι η εξαίρεση από τη συνολική επιστροφή clawback για τα φθηνά φάρμακα αλλά και την αύξηση της τιμής των φαρμάκων που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν από την αγορά, οι φαρμακευτικές εταιρείες «κρατούν μικρό καλάθι» λόγω της προεκλογικής περιόδου που διανύουμε.
Στα παραπάνω επίσης οι εταιρείες με επιστολές των εκπροσώπων τους έχουν εντοπίσει και δύο ακόμη ιδιαίτερα σημαντικά ζητήματα: το κόστος φαρμακευτικής περίθαλψης των ανασφάλιστων πολιτών και των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, αλλά και τις ειδικές κρατήσεις υπέρ τρίτων επί των προμηθειών στα δημόσια νοσοκομεία.
Κρατήσεις υπέρ τρίτων
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς η υπέρβαση της φαρμακευτικής δαπάνης για τα νοσοκομεία έχει οδηγήσει σε δυσβάσταχτα ύψη τις επιστροφές (clawback) των φαρμακευτικών εταιρειών. Μάλιστα, εκτιμάται πως οι εταιρείες επί της ουσίας χρηματοδοτούν σε ποσοστό της τάξης του 70% τη συγκεκριμένη φαρμακευτική δαπάνη.
Πέρα όμως από αυτό, αναφέρουν ότι εξακολουθούν να βρίσκονται σε εφαρμογή διατάξεις νόμων που τους επιβάλλουν την καταβολή ποσών υπέρ τρίτων, υπό τη μορφή κρατήσεων, στα εκδοθέντα προς τα δημόσια νοσοκομεία τιμολόγια. Πιο συγκεκριμένα, υπό το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, οι φαρμακευτικές εταιρείες επιβαρύνονται με τις ακόλουθες κρατήσεις επί των προμηθειών φαρμάκων προς δημόσια νοσοκομεία:
1. Κρατήσεις επί προμήθειων προς τα Δημόσια νοσοκομεία
i. Κράτηση σε ποσοστό 0,1% υπέρ της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ επί όλων των συμβάσεων που υπάγονται στον Ν.4412/2016 και στον Ν.4413/2016
και συνάπτονται από τις 30.9.2022 και εφεξής, και οι οποίες υπερβαίνουν τα 1.000 ευρώ (άρθρο 350 παρ. 3 Ν. 4412/2016, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 7 Ν. 4912/2022). Σημειώνεται ότι για τις συμβάσεις που είχαν υπογραφεί μέχρι και τις 30.9.2022 επιβαλλόταν κράτηση 0,06% υπέρ της Α.Ε.Π.Π. (άρθρο 350 παρ. 3 Ν. 4412/2016 – πριν την τροποποίηση του με το άρθρο 7 Ν. 4912/2022) και 0,07% υπέρ της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ (άρθρο 4 παρ. 3 Ν. 4013/2011).
ii. Τέλος χαρτοσήμου 3% επί της κράτησης υπέρ Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ πλέον εισφοράς υπέρ ΟΓΑ 20% επί του τέλους αυτού.
iii. Κράτηση σε ποσοστό 2% επί της καθαρής αξίας των τιμολογίων των συμβάσεων προμηθειών και υπηρεσιών υγείας υπέρ του «Κεφαλαίου
Κοινωνικής και Ανθρωπιστικής Αντίληψης» (άρθρο 3 Ν. 3580/2007 και άρθρο 24 παρ. 6 Ν. 3846/2010 και ΥΑ ΔΥα/οικ. 36932/17.3.2009).
2. Κρατήσεις επί προμηθειών προς τα Στρατιωτικά Νοσοκομεία
Επιπλέον των ανωτέρω, στις προμήθειες προς τα Στρατιωτικά Νοσοκομεία υπολογίζεται:
i. Παρακράτηση ποσοστού 4% επί των κάθε είδους τιμολογίων υπέρ του Μετοχικού Ταμείου Στρατού (ΜΤΣ).
3. Κρατήσεις επί προμηθειών προς τα Ναυτικά Νοσοκομεία
Επιπλέον των ανωτέρω, στις προμήθειες προς τα Στρατιωτικά Νοσοκομεία υπολογίζονται και οι κάτωθι κρατήσεις:
i. Παρακράτηση ποσοστού 4% επί των κάθε είδους τιμολογίων υπέρ του Μετοχικού Ταμείου Ναυτικού (ΜΤΝ).
ii. Παρακράτηση ποσοστού 2% υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού Αλληλοβοήθειας Ναυτικού (ΕΛΟΑΝ).
Συνολικά, δηλαδή, οι φαρμακευτικές εταιρείες καταβάλουν υπέρ των διαφόρων ταμείων και τρίτων ποσοστό σχεδόν 6,2% επί της αξίας του κάθε τιμολογίου που εκδίδουν, χωρίς σε αυτό να υπολογίζεται η παρακράτηση φόρου ποσοστού 4% σύμφωνα με το άρθρο 64 παρ. 2 περ. ββ’ Ν. 4172/2013.
Επομένως, το ποσοστό που καλούνται οι εταιρείες του κλάδου να καταβάλουν επί του κάθε τιμολογίου που εκδίδουν ανέρχεται σχεδόν στο 10% της αξίας αυτού.
Φαρμακευτική δαπάνη για ανασφάλιστους
Σύμφωνα επίσης με τη φαρμακευτική αγορά, σημαντική επιβάρυνση προκαλεί η ανάληψη από τον ΕΟΠΥΥ της κάλυψης των ανασφαλίστων συμπολιτών μας. Το Υπουργείο Υγείας έχει αναζητήσει πόρους για τη συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα όμως για την ώρα επιβαρύνεται ο ΕΟΠΥΥ με την πορεία αυτής της δαπάνης να σημειώνει άνοδο ενώ θα έπρεπε να σημειώνει πτώση.
Πιο συγκεκριμένα αναφέρεται ότι ενώ το ποσοστό ανεργίας το έτος 2018 ανερχόταν στο 19,3% και μειώθηκε στο 11,6% το έτος 2022, η φαρμακευτική δαπάνη για αυτούς τους συμπολίτες μας αυξήθηκε από τα 207 εκατ. ευρώ ετησίως στα 317 εκατ. ευρώ, ήτοι +53,1% στα αντίστοιχα έτη. Επιπλέον, σημειώνεται ότι η δαπάνη στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ για τα συγκεκριμένα αυτά έτη παρέμεινε περίπου σταθερή γύρω στα 100 εκατ. ευρώ ανά έτος, η δαπάνη στα ιδιωτικά φαρμακεία αυξήθηκε από 116 εκατ. ευρώ ανά έτος στα 213 εκατ. ευρώ, ήτοι +83,6%.
Τα δύο προαναφερθέντα θέματα έχουν περάσει σε δεύτερη μοίρα και ενώ χρονίζουν φαίνεται να μην υπάρχει κάποια εξέλιξη. Παράλληλα οι εταιρείες τονίζουν και την αστοχία στην κατανομή του επενδυτικού clawback που δεν ευνοεί καθόλου το θέμα των κλινικών μελετών.
Σημειώνουν λοιπόν ότι αφενός η χώρα παραμένει «κλειστή» όσον αφορά στην εισαγωγή καινοτόμων φαρμάκων μέσω των κλινικών μελετών, όσο και των εγκεκριμένων νέων φαρμάκων καθώς δεν υπάρχει καμιά δέσμευση για αύξηση του προϋπολογισμού. Έτσι το ενδεχόμενο να προκληθούν δυσκολίες στην πρόσβαση των ασθενών σε νέες θεραπείες θεωρείται ιδιαίτερα πιθανό άμεσα.
