Σε πόσο καιρό θα έχω αντισώματα που θα με προστατεύουν, πότε είναι ασφαλές να καταναλώσω αλκοόλ, μπορώ τώρα να αγκαλιάσω τους γονείς μου, θα συνεχίσω να κάνω τεστ για την Covid και άλλες πολλές συχνές απορίες που προκύπτουν μετά τον εμβολιασμό
Οσοι περνούν στην απέναντι όχθη, αυτών που πλέον είναι προστατευμένοι από τη λοίμωξη Covid, μπορεί να αισθάνονται ανακουφισμένοι. Ωστόσο, παράλληλα γεννιούνται και δεκάδες απορίες που αφορούν είτε τις ανεπιθύμητες ενέργειες και την ανοσία ή άλλα, πιο πρακτικά θέματα σχετικά με τον εμβολιασμό, όπως αν μπορούν να καταναλώσουν αλκοόλ ή να αγκαλιάσουν με ασφάλεια τους αγαπημένους τους.
1. Μπορώ να πιω αλκοόλ την ημέρα που θα κάνω το εμβόλιο;
Είναι απίθανο το αλκοόλ να επηρεάσει κατά οποιονδήποτε τρόπο την υγεία κάποιου μετά τον εμβολιασμό, υποστηρίζουν οι ειδικοί. Ωστόσο, υπάρχουν και οι πιο επιφυλακτικές φωνές. Μιλώντας στην Telegraph η Φιόνα Σιμ, ανεξάρτητη ιατρική σύμβουλος της επιτροπής στη φιλανθρωπική οργάνωση Drinkaware, της οποίας το συμβουλευτικό έργο επικεντρώνεται στη μείωση της κατάχρησης αλκοόλ στη Βρετανία, δηλώνει ότι «καλό θα ήταν να μην πίνουν οι πολίτες αλκοόλ δύο ημέρες πριν και τουλάχιστον δύο εβδομάδες μετά τον εμβολιασμό, καθώς κάτι τέτοιο διασφαλίζει ότι το ανοσοποιητικό σύστημα έχει καλύτερη απόδοση για να ανταποκριθεί στο εμβόλιο και να παρέχει τη μέγιστη προστασία».
2. Πόσο καιρό θα κάνω να αναπτύξω ανοσία;
Τα αντισώματα από την πρώτη δόση του εμβολίου δημιουργούνται μετά την 15η μέρα, σύμφωνα με τη Μαρία Θεοδωρίδου, πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμού και επιστημονική υπεύθυνη για τα εμβόλια του κορονοϊού στην Ελλάδα. Η ανοσία ενδέχεται να φτάσει στο 95%, σύμφωνα με τις κλινικές δοκιμές και για τα εμβόλια των Pfizer/BioNTech και Moderna που έχουν εγκριθεί στη χώρα μας, μία εβδομάδα μετά και τη δεύτερη δόση.
3. Τι ποσοστό ανοσίας-προστασίας έχω μετά την πρώτη δόση;
Σύμφωνα πάντα με τις κλινικές μελέτες και για τα εμβόλια που γίνονται στη χώρα μας, η μέγιστη ανοσία μετά την πρώτη δόση φτάνει έως το 50%. Αρα, η πλήρης ανοσία δημιουργείται 28 ημέρες μετά την πρώτη δόση και αφού στο μεταξύ στις 21 ημέρες έχουμε λάβει και τη δεύτερη δόση του εμβολίου.
4. Μπορεί το εμβόλιο να μην είναι αποτελεσματικό;
Υπάρχει ένα πολύ μικρό ποσοστό εμβολιασμού, λιγότερο από το 5%, στο οποίο μπορεί να υπάρξει «πρωτογενής αστοχία», δηλαδή να μην αναπτυχθούν επαρκή αντισώματα από την πρώτη δόση. Ωστόσο, δεν υπάρχουν ακόμη επαρκή στοιχεία, με δεδομένο, όπως αναφέρει η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, ότι οι πρώτοι άνθρωποι έλαβαν το εμβόλιο μόλις πριν από ένα μήνα. «Η ερώτηση αυτή θα απαντηθεί πιο σωστά, λίγο αργότερα», λέει η κυρία Θεοδωρίδου.
5. Μπορώ να βγω βόλτα, να πάω στη δουλειά ή να αγκαλιάσω τα εγγόνια μου;
Οχι. Τα εμβόλια έχουν εγκριθεί για την αποτροπή βαριάς νόσησης και όχι για την πρόληψη (να μην κολλήσουμε). Μέχρι αυτή τη στιγμή δεν έχει αποδειχθεί ότι έχουν και προστατευτική δράση στη μετάδοση της λοίμωξης Covid, λέει στην Telegraph η Τρούντι Λανγκ, καθηγήτρια Παγκόσμιας Ερευνας για την Υγεία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
6. Αρα, δεν σταματά τη μετάδοση της νόσου το εμβόλιο;
«Δεν γνωρίζουμε ακόμη». Αυτό απαντούν ειδικοί και τα συμπεράσματα από τις κλινικές μελέτες. «Αν έχετε εμβολιαστεί, υπάρχει ακόμα η πιθανότητα να κολλήσετε και να περάσετε τη νόσο με ήπια συμπτώματα. Ως εκ τούτου, μπορείτε και να τη μεταδώσετε σε άλλους ανθρώπους», εξηγεί ο δρ Μπαράτ Πανκχανία, ειδικός σύμβουλος για τα Μεταδοτικά Νοσήματα στο Πανεπιστήμιο του Εξτερ.
7. Θα συνεχίσω να φοράω τη μάσκα και μετά τη δεύτερη δόση;
Αν τα άτομα που εμβολιάζονται αποδειχθούν σιωπηλοί μεταδότες, όπως ακριβώς είναι σήμερα και οι ασυμπτωματικοί, η κυκλοφορία του κορονοϊού θα συνεχιστεί στις κοινότητές τους, θέτοντας σε κίνδυνο άτομα που δεν έχουν εμβολιαστεί. Μία πρώτη ένδειξη ότι το εμβόλιο της Pfizer ίσως να σταματά και τη μετάδοση του κορονοϊού, έρχεται από το Ισραήλ, όπου έχουν πραγματοποιηθεί οι περισσότεροι εμβολιασμοί στον κόσμο.
Σύμφωνα με την Daily Mail, την Τρίτη ερευνητές ανακάλυψαν ότι το συγκεκριμένο εμβόλιο παράγει τόσο πολλά αντισώματα, που είναι δυνατόν να σταματήσει την αναπαραγωγή του ιού στον οργανισμό, άρα και τη μετάδοσή του. Η μελέτη έγινε σε 102 υγειονομικούς και σύμφωνα με τον καθηγητή Τζίλι Ραγκέβ Γιόκι, «τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά και λογικά αυτοί οι άνθρωποι ακόμη και να κολλήσουν κορονοϊό, δεν θα είναι ούτε φορείς ούτε μεταδοτικοί».
8. Θα πρέπει να εμβολιαστώ ακόμη και αν έχω νοσήσει από Covid;
Ναι. Η επαναμόλυνση από κορονοϊό είναι σπάνια, αλλά η φυσική ανοσία, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που έγινε σε υγειονομικούς στη Βρετανία, διαρκεί τουλάχιστον πέντε μήνες. Ωστόσο, επειδή δεν υπάρχει εξέταση που να επιβεβαιώνει πόσο ισχυρά είναι τα αντισώματα και πόσο θα διαρκέσουν, συστήνεται ο εμβολιασμός.
Ωστόσο, στη χώρα μας προτείνεται από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών σε όσους έχουν νοσήσει και ξεπεράσει τον κορονοϊό (περίπου 150.000 άτομα), εφόσον το επιθυμούν, να παραχωρήσουν την προτεραιότητά τους σε συμπολίτες μας που δεν έχουν καθόλου αντισώματα της νόσου Covid και οι ίδιοι να εμβολιαστούν έπειτα από τρεις μήνες.
9. Πόσες είναι οι περιπτώσεις σοβαρών αλλεργικών αντιδράσεων στην Ελλάδα μέχρι στιγμής;
Η συχνότερη ανεπιθύμητη ενέργεια του εμβολίου του κορονοϊού είναι οι αλλεργικού τύπου αντιδράσεις, οι οποίες όμως είναι σπάνιες. Στη χώρα μας ανάμεσα σε σχεδόν 85.000 ανθρώπους που εμβολιάστηκαν μέχρι σήμερα, υπήρξαν τέσσερα περιστατικά αναφυλακτικής αντίδρασης, τα οποία αντιμετωπίστηκαν άμεσα με αδρεναλίνη, η οποία υπάρχει σε όλα τα εμβολιαστικά κέντρα.
10. Υπάρχουν ψευδείς παρενέργειες από το εμβόλιο, που μπορεί να οφείλονται σε άλλους λόγους;
Σύμφωνα με την πρόεδρο της Επιτροπής Εμβολιασμών, υπάρχει μια «υπερδήλωση» ανεπιθύμητων αντιδράσεων, που στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτε άλλο από ψυχικές εκδηλώσεις που προκαλούνται σε πολλούς ανθρώπους από τον φόβο του εμβολίου και μάλιστα του εμβολιασμού με ένα νέο εμβόλιο.
11. Υπήρξε άλλη σοβαρή παρενέργεια από το εμβόλιο στην Ελλάδα;
Υπήρξε μία περίπτωση οξείας αναπνευστικής ανεπάρκειας (του υποδιοικητή του Θριάσιου νοσοκομείου) που διερευνήθηκε εάν μπορεί να συνδέεται με το εμβόλιο. Στην πορεία φάνηκε ότι η επιπλοκή πιθανότατα δεν συνδέεται με το εμβόλιο, καθώς είχε υποστεί λοίμωξη του κατώτερου αναπνευστικού από βακτήριο και ακολούθως ρήξη χορδής της μιτροειδούς βαλβίδας, που προκάλεσαν και τα σοβαρά συμπτώματα.
12. Υπάρχει περίπτωση να υπάρξει άλλη ανεπιθύμητη ενέργεια που δεν έχει εμφανιστεί μέχρι στιγμής στους εμβολιασμούς;
Η παρακολούθηση για πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες συνεχίζεται και μετά την έναρξη της εφαρμογής των εμβολίων στον γενικό πληθυσμό, ούτως ώστε να μπορέσει να ανιχνευθεί και μία σπάνια ανεπιθύμητη ενέργεια, που είναι της τάξεως του ενός στο 1.000.000.
13. Καταγράφονται όλες οι ανεπιθύμητες ενέργειες που εντοπίζονται μετά τον εμβολιασμό;
Σε κάθε χώρα, ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων και ο Τομέας της Φαρμακοεπαγρύπνησης καταγράφουν όλα τα περιστατικά τα οποία δηλώνονται υποχρεωτικά κατά τη διάρκεια ενός εμβολιασμού και όλα αυτά τα περιστατικά υφίστανται ενδελεχή έλεγχο για να εξαχθεί ένα συμπέρασμα, εάν τελικά συνδέεται η αναφερόμενη ανεπιθύμητη ενέργεια με τον εμβολιασμό ή όχι.
14. Μπορεί να προκαλέσει λοίμωξη Covid το εμβόλιο του κορονοϊού;
Η απάντηση είναι όχι. Το ίδιο το εμβόλιο δεν προκαλεί νόσο. Το μόριο του mRNA, με το οποίο παρασκευάζονται τα εμβόλια που έχουν εγκριθεί μέχρι στιγμής στη χώρα μας, δεν μπορεί να προκαλέσει λοίμωξη. Επομένως, εάν κάποιο άτομο νοσήσει αμέσως μετά τον εμβολιασμό του, αυτό θα είναι επειδή η λοίμωξη είχε συμβεί στη φάση πριν από τον εμβολιασμό.
15. Εάν κάνω το εμβόλιο, θα βγω θετικός στα τεστ για τον κορονοϊό;
Η απάντηση είναι και πάλι όχι. Τα rapid test τα οποία ανιχνεύουν αντισώματα και αντιγόνα, αλλά και ο μοριακός έλεγχος δεν θετικοποιούνται στα εμβολιασμένα άτομα. Εάν υπάρξει θετικό τεστ μετά τον εμβολιασμό, αυτό θα σημαίνει ότι ο εμβολιαζόμενος είχε μολυνθεί νωρίτερα ή πριν προλάβει να αναπτύξει αντισώματα.
16. Με ποια σειρά πρέπει να εμβολιαστώ για τον κορονοϊό, τον πνευμονιόκοκκο και τη γρίπη;
Σύμφωνα με την κυρία Θεοδωρίδου, 15 μέρες πριν και 15 μέρες μετά το εμβόλιο της Covid, μπορεί να γίνει οποιοδήποτε άλλο εμβόλιο, ειδικά αυτά που συστήνονται για τις μεγαλύτερες ηλικίες.
