Ελπίδα από την προγεστερόνη στον αγώνα κατά της πανδημίας COVID-19 φέρνει πρόσφατη μελέτη από την κλινική Cedars-Sinai του Λος Άντζελες, καθώς χορήγηση της ορμόνης σε άνδρες ασθενείς -οι οποίοι έχουν πληγεί δυσανάλογα από τον νέο κορωνοϊό- σημείωσε θετικά αποτελέσματα στην έκβαση της νόσου.
Για τις ανάγκες της πιλοτικής μελέτης που δημοσιεύεται στο Chest, δόθηκε ειδική άδεια από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) καθώς η έγκριση του οργανισμού για τη χορήγηση της ορμόνης αφορά μόνο περιστατικά σχετικά με τη γυναικεία γονιμότητα και όχι τη διαμόρφωση ανοσολογικών, φλεγμονωδών αποκρίσεων.
Σημείωνεται επίσης ότι η προγεστερόνη αναφέρεται ως «γυναικεία ορμόνη», παράγεται όμως και στους άνδρες και αποτελεί πρόδρομο μόριο για την τεστοστερόνη και τα οιστρογόνα.
Στην έρευνα που διήρκησε από τον Απρίλιο έως τον Αύγουστο του 2020 συμμετείχαν 40 άνδρες νοσηλευόμενοι με ήπια έως σοβαρή COVID-19, οι οποίοι χωρίστηκαν τυχαία σε μία ομάδα ελέγχου που λάμβανε την τυπική αγωγή για την αντιμετώπιση της νόσου και την πειραματική ομάδα που λάμβανε επιπλέον 100 ml προγεστερόνης σε ενέσιμη μορφή, δύο φορές την ημέρα για πέντε ημέρες κατά τη νοσηλεία. Η παρακολούθηση των ασθενών διήρκησε 15 ημέρες ή μέχρι το εξιτήριό τους.
Τα ευρήματα έδειξαν ότι οι ασθενείς που λάμβαναν προγεστερόνη πέτυχαν κατά 1,5 βαθμό υψηλότερο σκορ σε μια κλίμακα αξιολόγησης της κλινικής τους εικόνας επτά βαθμών (όπου «7=χωρίς νοσηλεία ή περιορισμοί σε δραστηριότητες» και «1=θάνατος»).
Παράλληλα, ενώ η πειραματική ομάδα κατέγραψε μικρότερη διάρκεια νοσηλείας και λιγότερα περιστατικά για διασωλήνωση και μηχανική υποστήριξη της αναπνοής, οι διαφορές με την ομάδα ελέγχου δεν ήταν ιδιαιτέρως σημαντικές.
Τέλος, στη διάρκεια της μελέτης δεν σημειώθηκαν ανεπιθύμητα ή επικίνδυνα για τη ζωή των ασθενών περιστατικά που να σχετίστηκαν με τη χορήγηση της ορμόνης, όπως δεν υπήρξε σύνδεση και με τους δύο θανάτους, ένας σε κάθε ομάδα.
Πού αποδίδεται η θετική δράση της προγεστερόνης
Προκλινικές έρευνες έχουν δείξει ότι η προγεστερόνη έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες ικανές να αποτρέψουν μια επικίνδυνη φλεγμονώδη απόκριση του οργανισμού («καταιγίδα κυτοκινών») στην COVID-19 που θα μπορούσε να αποβεί μοιραία για τη ζωή του ασθενούς ή για την κατάσταση ζωτικών οργάνων όπως οι πνεύμονες.
Σύμφωνα με αρκετές δημοσιευμένες μελέτες, η COVID-19 έχει χαμηλότερη βαρύτητα στις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες σε σύγκριση με τις μετεμμηνοπαυσιακές, λόγω των σημαντικά υψηλότερων επιπέδων προγεστερόνης στον οργανισμό τους κατά την περίοδο αυτή. Επιπλέον, η μεγαλύτερη παραγωγή προγεστερόνης στις γυναίκες εξηγεί πιθανώς και την μικρότερη επίπτωση της νόσου στις γυναίκες.
Η Sara Ghandehari, MD, διευθύντρια στο Τμήμα Αποκατάστασης των Πνευμόνων στο Ίδρυμα Women’s Guild Lung στο Cedars-Sinai και επικεφαλής της μελέτης, αναφέρθηκε ειδικά στην προσωπική της εμπειρία ως γιατρός σε ΜΕΘ σχετικά με την άνιση σοβαρότητα των περιστατικών COVID-19 ανά φύλο, μία από τις αφορμές εκπόνησης αυτής της έρευνας που, καθώς επεσήμανε, δεν διέλαθε αδυναμίες και περιορισμούς επομένως θα χρειαστούν μελλοντικές έρευνες για να επιβεβαιώσουν τα πορίσματά της.
Όπως εξήγησε η Δρ Ghandehari, το δείγμα ήταν μικρό και περιορισμένο φυλετικά, με την πλειονότητα των ασθενών παχύσαρκους και με συννοσηρότητες που αύξαναν τον κίνδυνο χειρότερης έκβασης της νόσου. Έπειτα, η μελέτη δεν ήταν τυφλή· οι ερευνητές, οι ασθενείς και οι γιατροί γνώριζαν ποιοι λαμβάνουν την προγεστερόνη.