Καθώς σταδιακά επιστρέφουμε στα επίπεδα κοινωνικών επαφών προ lockdown, τα κρυολογήματα αρχίζουν να γίνονται συχνότερα. Προσπαθώντας, λοιπόν, να αποφύγουμε ακόμα μια λοίμωξη που μπορεί να επιβαρύνει την υγεία μας φέτος τον χειμώνα, είναι πιθανό να καταφύγουμε σε λύσεις που μπορούν πράγματι να μάς βοηθήσουν, αλλά και σε άλλες που μπορεί να είναι και επικίνδυνες.
Οι Δρ. Duane Mellor από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Aston και Δρ. James Brown, αναπληρωτής καθηγητής Βιολογίας και Βιοϊατρικών Επιστημών στο ίδιο Πανεπιστήμιο απαντούν σε σχετική δημοσίευση στο The Conversation στις διάφορες θεωρίες.
1. Μπορώ να κρυολογήσω αν κρυώσω;
Το κρυολόγημα είναι πιο συχνό τον χειμώνα και, όπως και άλλες λοιμώξεις της ανώτερης αναπνευστικής οδού, προκαλείται συνήθως από έναν ιό. Εν μέρει, η θεωρία ότι αν κάποιος κρυώσει μπορεί και να αρρωστήσει από κρυολόγημα είναι αληθής, καθώς με την αλλαγή της θερμοκρασίας αλλάζει η δομή του λάρυγγα και της τραχείας, διευκολύνοντας σε αρκετές περιπτώσεις τους ιούς να εισβάλλουν στα κύτταρα. Ωστόσο, ο βασικός λόγος του κοινού κρυολογήματος τον χειμώνα είναι ότι περνάμε περισσότερο χρόνο σε εσωτερικούς χώρους και σε πιο κοντινή απόσταση με τους άλλους ανθρώπους, δηλαδή το ιδανικό περιβάλλον για τη μετάδοση των ιών.
2. Βοηθά το σκόρδο στη μύτη;
Νέα τάση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι τα βίντεο στα οποία οι χρήστες βάζουν σκόρδο στη μύτη τους, υποστηρίζοντας ότι λειτουργεί ως αποσυμφορητικό. Στην πραγματικότητα, τοποθετώντας οτιδήποτε στη μύτη, εμποδίζουμε τη ροή της βλέννας. Επομένως, όταν το αφαιρούμε, η ροή ξεκινά ξανά και η βλέννα τρέχει κανονικά από τη μύτη. Η βλέννα όχι μόνο παγιδεύει και αφαιρεί τους παθογόνους οργανισμούς, όπως οι ιοί, αλλά περιέχει επίσης αντισώματα και μειώνει το πόσο μεταδίδονται και εξαπλώνονται οι ιοί. Επιπλέον, το σκόρδο περιέχει μια ποικιλία ενώσεων που μπορεί να ερεθίσουν τη μύτη, άρα το να το τοποθετήσουμε εκεί δεν είναι καλή ιδέα.
3. Μπορούν τα σπιτικά γιατροσόφια να αποτρέψουν το κρυολόγημα;
Διάφορα σπιτικά γιατροσόφια με βότανα θεωρείται ότι αποτρέπουν το κρυολόγημα ή επιταχύνουν την ανάρρωση από αυτό. Σε τέτοιες περιπτώσεις συχνά αναφέρεται η εχινάκεια, μια οικογένεια φυτών της Βόρειας Αμερικής. Δοκιμές έχουν υποδείξει ότι η εχινάκεια έχει μικρή προστατευτική επίδραση, αλλά τα στοιχεία δεν δείχνουν στατιστικά σημαντική μείωση στα επίπεδα της ασθένειας. Ο κουρκουμάς, επίσης, θεωρείται προληπτικό φάρμακο, αλλά ούτε σε αυτή την περίπτωση είναι ισχυρά τα στοιχεία για την αποτελεσματικότητά του.
4. Η βιταμίνη C βοηθά;
Ο βραβευμένος με Νόμπελ επιστήμονας Linus Pauling πρότεινε ότι η βιταμίνη C σε υψηλές δόσεις θα μπορούσε να είναι μια αποτελεσματική θεραπεία για πολλές ιογενείς λοιμώξεις. Ωστόσο, μια ανασκόπηση Cochrane, ένα πολύ ισχυρό σύστημα με το οποίο οι ερευνητές αξιολογούν τα στοιχεία, διαπίστωσε ότι η βιταμίνη C δεν αποτρέπει τα κρυολογήματα, αλλά σε μερικούς ανθρώπους μπορεί να μειώσει τη διάρκειά τους. Καθώς τα συμπληρώματα βιταμίνης C σε ποσότητα περίπου 200mg ημερησίως θεωρούνται χαμηλού κινδύνου, ορισμένοι προτείνουν ότι αυτή είναι μια καλή στρατηγική για τη μείωση των επιπτώσεων του κρυολογήματος.
5. Η βιταμίνη D αποτρέπει τα κρυολογήματα;
Η χρήση της βιταμίνης D έχει μετατοπιστεί από βιταμίνη του ήλιου που σχετίζεται με την υγεία των οστών και πλέον συνδέεται και μειωμένο κίνδυνο για οποιαδήποτε κατάσταση υγείας, από τις καρδιακές παθήσεις και τον διαβήτη μέχρι τους ιούς. Ως εκ τούτου, έχει παρατηρηθεί έντονο ενδιαφέρον για τη βιταμίνη D ως ένα τρόπο καταπολέμησης της γρίπης, του κρυολογήματος και -πιο πρόσφατα- και του κορωνοϊού.
Τα εργαστηριακά πειράματα δείχνουν ότι η βιταμίνη D είναι σημαντική για την υποστήριξη του ανοσοποιητικού συστήματος και άρα για την αντιμετώπιση των ιογενών λοιμώξεων. Το πρόβλημα είναι ότι αρκετοί άνθρωποι παρουσιάζουν ανεπαρκή επίπεδα βιταμίνης D. Η έκθεση στον ήλιο επιτρέπει την παραγωγή της βιταμίνης από τον οργανισμό, πράγμα που, όμως, συμβαίνει σε πολύ μικρότερο βαθμό τον χειμώνα. Επομένως, η λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης D τον χειμώνα μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη και ενδεχομένως να συμβάλει στην αποτροπή ενός πιθανού κρυολογήματος.
6. Πόσο ωφελεί η κοτόσουπα;
Η κοτόσουπα χρησιμοποιείται εδώ και πάρα πολλά χρόνια για τη θεραπεία του κρυολογήματος και, όπως και το μέλι, μπορεί πράγματι να έχει κάποια οφέλη στη διαχείριση των συμπτωμάτων. Παρόλα αυτά, οι πιθανότητες κάποιας σοβαρής επίδρασης στην αποτροπή της λοίμωξης είναι ελάχιστες. Το νερό της σούπας βοηθά στην ενυδάτωση, πράγμα που αποτελεί συχνά πρόβλημα στους ασθενείς που έχουν κρυολογήσει. Όπως και τα περισσότερα ζεστά ροφήματα, συμβάλλει στην ανακούφιση των επώδυνων ιγμορείων. Υπάρχουν μελέτες που εξετάζουν την επίδραση της σούπας στα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, αλλά τα στοιχεία που έχουν προκύψει δεν καταλήγουν σε κάποιο συμπέρασμα.
Συμπερασματικά, το σίγουρο είναι πως δεν υπάρχουν θαυματουργές θεραπείες για το κοινό κρυολόγημα. Κάποιες από τις προτάσεις μπορεί πράγματι να βοηθούν και σε γενικές γραμμές να μην είναι επιβλαβείς, όπως η πρόσληψη επαρκούς βιταμίνης C και D. Υπάρχουν, όμως, και άλλες που σίγουρα δεν αξίζουν να τις δοκιμάσουμε και θα μπορούσαν να αποδειχθούν επικίνδυνες, όπως το σκόρδο στη μύτη. Το καλύτερο που έχετε να κάνετε, πάντως, είναι να ξεκουράζεστε επαρκώς και να πίνετε αρκετά υγρά για να παραμένετε ενυδατωμένοι.
