Συνήθως τα απλά πράγματα που δεν κοστίζουν τίποτα, είναι εκείνα που μπορούν να μας χαρίσουν στιγμές ευεξίας και να μας κάνουν να αισθανθούμε καλύτερα. Η επαφή μας με τη φύση συμπεριλαμβάνεται σε αυτή τη λίστα που μπορούν να κάνουν τη ζωή μας καλύτερη. Όχι μόνο αυτό, αλλά στο εξωτερικό θεωρείται τόσο σημαντική που διάφοροι φορείς τη συνταγογραφούν ως κανονική θεραπεία.
Στην Ιαπωνία, για παράδειγμα, οι ειδικοί της δημόσιας υγείας προωθούν το shinrin-yoku, ή αλλιώς σε ελεύθερη μετάφραση την εξόρμηση στο δάσος (forest bathing), ως κλειδί για τη σωματική και ψυχική υγεία. Δεν αρκεί όμως μόνο να βρεθούμε σωματικά εκεί, αλλά και νοητικά, καθώς έχει μεγάλη σημασία να σταματήσουμε και να αφουγκραστούμε το περιβάλλον, ξεχνώντας ηλεκτρονικές συσκευές και κινητά.
Ερευνητικά ευρήματα μπορούν βέβαια να υποστηρίξουν τις θεραπευτικές ιδιότητες της φύσης. Μια μετά-ανάλυση του 2018 στο Environmental Research εξέτασε περισσότερες από 140 μελέτες, διαπιστώνοντας ότι η έκθεση μας σε χώρους πρασίνου συσχετίζεται με μια πληθώρα οφελών για την υγεία, όπως η χαμηλή αρτηριακή πίεση και χοληστερόλη, χαμηλές πιθανότητες εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη, εγκεφαλικού επεισοδίου, άσθματος, καρδιαγγειακών νοσημάτων αλλά και θανάτου.
Δύο χρόνια αργότερα, το 2020, οι ερευνητές μιας μελέτη στο Frontiers of Psychology ανέλυσαν 14 έρευνες φοιτητών που περνούσαν το λιγότερο 10 λεπτά σε φυσικό περιβάλλον.
Διαπίστωσαν ότι οι συγκεκριμένοι φοιτητές κατάφεραν να μειώσουν το άγχος και να βελτιώσουν την ψυχική τους υγεία εν γένει: «Υπάρχουν όλο και περισσότερες αποδείξεις ότι ο χρόνος που περνάμε στη φύση, σε αντίθεση με τον χρόνο σε εσωτερικούς χώρους, είναι ιδιαίτερα ωφέλιμος», δήλωσε σχετικά ο Donald Rakow, αναπληρωτής καθηγητής στο University of Cornell’s School of Integrative Plant Science της Νέας Υόρκης και ένας από τους συγγραφείς της μελέτης του 2020. Συμπληρώνει όμως ότι «δεν πρόκειται να λύσει κάθε ψυχική ή σωματική διαταραχή, αλλά μπορεί να αποτελέσει μέρος μιας συνολικής θεραπευτικής προσέγγισης».
Το Environmental Research μάλιστα ζήτησε περισσότερες μελέτες για να διαπιστωθεί γιατί η επαφή μας με τη φύση είναι τόσο ευεργετική. Μια εξήγηση αφορά τα οφέλη του ηλιακού φωτός αλλά και των μικροοργανισμών που υπάρχουν στη φύση και ενισχύουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα.
Η επαφή μας με τη φύση συνταγογραφείται!
Στο εξωτερικό μάλιστα, αυτά τα στοιχεία έχουν ληφθεί ιδιαίτερα σοβαρά από τους επιστήμονες. Ο δρ. Robert Zarr, παιδίατρος, ίδρυσε το 2017 το Park Rx America, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό με στόχο να ενθαρρύνει τους επαγγελματίες υγείας να ενσωματώσουν την επαφή με τη φύση στις θεραπευτικές τους προσεγγίσεις. Ο ίδιος μάλιστα συνταγογραφεί κανονικά τις εξορμήσεις στη φύση στους ασθενείς του.
Πώς λειτουργεί η θεραπεία; Η ιστοσελίδα παρέχει στο χρήστη ένα «πρότυπο» συνταγής, που όμως ταιριάζει στον καθένα ξεχωριστά. Για παράδειγμα, ο δρ. Zarr και οι συνάδελφοί του προτιμούν να ρωτούν τους ασθενείς τις προτιμήσεις τους πριν τη συνταγογράφηση. Με λίγα λόγια, ένα άτομο μπορεί απλώς να ξεκινήσει με το να κάνει το διάλειμμά του για φαγητό σε εξωτερικούς χώρους και στη συνέχεια να αλλάξει η συνταγή, εντάσσοντας άλλες εξωτερικές δραστηριότητες.
Αντίστοιχα, στο Πανεπιστήμιο Cornell, η κλινική υγείας ενθαρρύνει τους μαθητές να περνούν περισσότερο χρόνο έξω και να ενσωματώνουν τις «συνταγές» αυτές στα ηλεκτρονικά τους αρχεία υγείας. Ο δρ. Rakow μάλιστα σημειώνει ότι με αυτό τον τρόπο, τα άτομα παίρνουν πιο σοβαρά αυτές τις συστάσεις, όταν είναι μέρος της συνταγής του γιατρού τους.
Τέλος, λόγω του εγκλεισμού που βιώσαμε τα τελευταία χρόνια της πανδημίας, οι δύο ειδικοί συμφωνούν ότι η επαφή μας με τη φύση μπορεί να αντιστρέψει όλα τα αρνητικά συναισθήματα αλλά και τις καταστάσεις.
