Στον πρώτο Ιερό Ναό που χτίστηκε στα Νέα Μουδανιά Χαλκιδικής, τον Άη Γιώργη, στα θυρανοίξια, όλοι κατέθεσαν τα κειμήλια που είχαν αναλάβει να προστατεύσουν και να μεταφέρουν στη νέα «Γη της Επαγγελίας».
Εικόνες, χειρόγραφα, ευαγγέλια, ιερά σκεύη. Ανάμεσά τους και ένας χρυσοκέντητος επιτάφιος εκπάγλου κάλλους, που ο θρύλος ήθελε να έχει κεντηθεί από μια συγχωριανή τους τη Μαριώρα, η οποία τον κέντησε με το ένα της χέρι, μιας και το αριστερό της το είχαν κόψει λόγω αρρώστιας.
Η πεθερά μου εξιστορώντας, παρίστανε και τον τρόπο που τον κεντούσε, τοποθετώντας το βαρύτιμο ύφασμα ανάμεσα στο λαιμό και στον ώμο της.
Ο επιτάφιος ως ένα είδος ευλογίας, αποφασίσθηκε να δίνεται προς φύλαξη κάθε χρόνο και σε μια οικογένεια. Η πεθερά μου, ως παπαδοεγγόνα, είχε την τιμή να τον φιλοξενεί σπίτι της παραπάνω από μια χρονιά. Εκείνο που θυμάται έντονα είναι η θεία και απόκοσμη μοσχοβολιά που ανέβλυζε όταν έσκυβαν να τον προσκυνήσουν και τα δάκρυα των γεροντότερων που πότιζαν το πολύτιμο μετάξι, θυμίζοντάς τους τον επιτάφιο της δικής τους ζωής.
Για την προσωπική ζωή της περίφημης Μαριώρας δε γνωρίζουμε πολλά. Διατηρούσε εργαστήρι στην Κωνσταντινούπολη και το ωραιότερο έργο της θεωρείται η Ωραία Πύλη της Παναγίας της Καμαριώτισσας στη Χάλκη.
Ο επιτάφιος των Νέων Μουδανιών έχει κεντηθεί πάνω σε κόκκινο ατλάζι, η παρυφή του κοσμείται με χρυσό, κροσσωτό σιρίτι και με εκλεκτά υλικά, όπως χρυσό και αργυρό σύρμα για τα ενδύματα, που κρατούν το φως δημιουργώντας έτσι κάποια πλαστική εντύπωση.
Το σώμα Του Χριστού και τα πρόσωπα που Τον περιβάλλουν έχουν κεντηθεί με λεπτότατο σύρμα και οι βελονιές ακολουθούν την κατεύθυνση της ανατομικής καλλιγραφίας όπως ακριβώς ο χρωστήρας του ζωγράφου ακολουθεί το πλάσιμο των μορφών.
Ο επιτάφιος των Νέων Μουδανιων χρονολογείται στα 1724, σύμφωνα με τη επιγραφή που υπάρχει στο κάτω μέρος του. Έχει πλάτος 70,7εκ. και ύψος 58εκ. Είναι κεντημένος από την Μαριώρα και αποτελεί αφιέρωμα στον Ιερό Ναό του Αγίου Αβερκίου στη Μονή της Θεοτόκου των Ελιγμών της Μικράς Ασίας.
Αποσπάσματα από την εργασία:
“Πόνος Μαριώρας Ο χρυσοκέντητος επιτάφιος των Νέων Μουδανιών Χαλκιδικής”
του Παναγιώτη Καμπάνη, Δρ. Αρχαιολόγος-Ιστορικός
Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Μεταδιδακτορικός ερευνητής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
