Πετρελαιοειδή που διαρρέουν στην θάλασσα κατά κύριο λόγο από πλοία, αλλά και από δεξαμενές στην στεριά, αποτελούν τον μεγαλύτερο κίνδυνο για το περιβάλλον.
Τα ατυχήματα είναι απρόβλεπτα και τα μέσα αντιμετώπισης της ρύπανσης που προκαλούν μέχρι πρότινος τουλάχιστον ήταν περιορισμένα σε μηχανικά και χημικά.
Ο Μιχάλης Αγγελόπουλος – Σύμβουλος Περιβάλλοντος Λιμενικού Ταμείου Θάσου, μιλά για την ευαισθησία του λιμενικού ταμείου Θάσου, που πραγματοποιεί εκπαίδευση μιας εθελοντικών ομάδων, που μαθαίνουν θεωρητικά θέματα, για τα διάφορα σενάρια ρύπανσης και το πως να χρησιμοποιούν τον εξοπλισμό για τον καθαρισμό της. «Το 2016 πήρε φωτιά ένα μεγάλο ξύλινο σκάφος και οι εθελοντές έσπευσαν μόνοι τους περιορίζοντας άμεσα την ζημία, που θα μπορούσε να προκληθεί», αναφέρει ο κ. Αγγελόπουλος. Σημαντικός είναι ο χρόνος αντίδρασης. Η ενεργοποίηση των κατοίκων- εθελοντών και η άμεση επέμβαση είναι κρίσιμος παράγοντας.
Ο καθαρισμός και η αποκατάσταση από μια πετρελαιοκηλίδα είναι δύσκολη υπόθεση και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως τον τύπο του πετρελαίου που διέρρευσε, την θερμοκρασία του νερού, που επηρεάζει την εξάτμιση και την βιοαποδόμηση, καθώς και τους τύπους των ακτών και των παραλιών όπου συμβαίνουν τα ναυτικά ατυχήματα.
Δεν υπάρχει σαφής σχέση μεταξύ της ποσότητας πετρελαίου που διαρρέει στο υδάτινο περιβάλλον και των πιθανών επιπτώσεων στην βιοποικιλότητα. Μια μικρότερη διαρροή σε λάθος χρονική στιγμή, εποχή και σε ευαίσθητο περιβάλλον μπορεί να αποδειχθεί πολύ πιο επιβλαβής από μια μεγαλύτερη διαρροή σε άλλη εποχή του χρόνου ή σε άλλο περιβάλλον.
Ποιος ξέχασε το δεξαμενόπλοιο “Exxon Valdez”, το οποίο το 1989 είχε προσαράξει σε ύφαλο στην Αλάσκα και είχε μολύνει το περιβάλλον με χιλιάδες τόνους αργού, με ανυπολόγιστες συνέπειες για πολλά χρόνια; Η πιο πρόσφατη καταστροφή που προκλήθηκε από το γεωτρύπανο στην πλατφόρμα Deepwater Horizon στον Κόλπο του Μεξικού το 2010, παραμένει πρόβλημα για τους ψαράδες της περιοχής.
Την ρίψη άχυρου στην διαρροή και την ανάκτηση του πετρελαίου με το χέρι, κατά την δεκαετία του 1960, ακολούθησε η χημική αποκατάσταση, χρησιμοποιώντας ενώσεις που μπορούν να συλλέξουν και να πήξουν το πετρέλαιο, να το διασκορπίσουν στο νερό ή να διευκολύνουν την καύση του, κάτι που όμως προκαλεί ατμοσφαιρική ρύπανση. Το μέλλον της τεχνολογίας καθαρισμού πετρελαίου βρίσκεται στην χρήση μικροοργανισμών. Αυτοί έχουν ανοίξει τον δρόμο για τον καθαρισμό των πετρελαιοκηλίδων λόγω της ικανότητάς τους να αποικίζουν τις πετρελαιοκηλίδες στην επιφάνεια της θάλασσας. Οι νέες μικροβιακές σφουγγαρίστρες, θα συμβάλλουν, αλλά δεν θα λύσουν το πρόβλημα, που προκαλείται κυρίως από αβλεψίες και ανθρώπινα λάθη.