Την εμβληματική επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση τίμησε σήμερα, Τετάρτη 24 Μαρτίου 2021, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Η τελετή πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά και αποτέλεσε την κεντρική εκδήλωση του Πανεπιστημίου στο πλαίσιο του εορτασμού των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821.
Δείτε εδώ σχετικό ΒΙΝΤΕΟ.
Ο Πρύτανης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Καθηγητής Νικόλαος Γ. Παπαϊωάννου, στην προσφώνησή του σημείωσε ότι σήμερα «εορτάζουμε πρωτίστως τη συλλογική μνήμη αυτού του τόπου. Ρίχνουμε μία γέφυρα ανάμεσα στο σήμερα και στο τότε, ανάμεσα σε μας και σε όσους δόθηκαν, ψυχή τε και σώματι, για τα ιδανικά της πατρίδας μας. Τιμούμε τη γενναιότητα και το σθένος των ανθρώπων εκείνων που όρθωσαν το ανάστημά τους την κρίσιμη στιγμή. Η σημερινή μας συνάντηση έχει συνάμα και τον χαρακτήρα ενθύμησης των αποτυχιών μας, μικρών και μεγάλων. Γιατί η Ιστορία ενός Έθνους που βασίζεται μόνο σε ένα ηρωικά δομημένο παρελθόν συνιστά μια στείρα και ατελέσφορη αφήγηση».
Ο κ. Παπαϊωάννου υπογράμμισε, ακόμη, ότι «η διαμόρφωση της εθνικής μας ταυτότητας και η γένεση του νεότερου ελληνικού Έθνους-κράτους όρισαν την ιστορική, κοινωνική και πολιτισμική μας εξέλιξη, συντελώντας δομικά στον χαρακτήρα του νέου ελληνικού Έθνους. Η αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα της ελληνικής εξέγερσης αποτέλεσε μία θρυαλλίδα που καθόρισε την πορεία της χώρας μας στον χρόνο και, εν πολλοίς, την προσωπική μας ταυτότητα στο σήμερα».
Μιλώντας για την κληρονομιά του 1821, ο Πρύτανης του ΑΠΘ τόνισε ότι «το όραμα των αγωνιστών του ’21, οι ιδέες τους, ο τρόπος σκέψης τους διαμόρφωσαν την ιστορική συνέχεια όσο και ερμηνεία για τα όσα τότε διαδραματίστηκαν. Μέσα σε λίγα χρόνια και κάπως απροσδόκητα το εγχείρημα του νέου ελληνικού κράτους έλαβε σάρκα και οστά. Επρόκειτο για μία πορεία που ανέτρεψε την έως τότε αυστηρά δομημένη κανονικότητα, συλλαμβάνοντας εξαπίνης το σύνολο του τότε σύγχρονου κόσμου –πιθανώς ακόμη και τους εμπνευστές της. Αυτή είναι η κληρονομιά την οποία καλούμαστε να τιμήσουμε και συγχρόνως να διαφυλάξουμε από προσβολές, αλλά και από υπερβολές».
Στο βιντεοσκοπημένο μήνυμά της, η Α.Ε. η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, επισήμανε ότι «η επέτειος των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση είναι μια ευκαιρία να αναλογιστούμε όσα πετύχαμε. Να επιστρέψουμε στην ιδρυτική στιγμή του ελληνικού κράτους, όχι μόνο για να της αποδώσουμε τη δέουσα τιμή, αλλά για να αναστοχαστούμε πάνω στο θεσμικό μας κεκτημένο και να κατανοήσουμε τις πολιτικές και πολιτισμικές μας καταβολές».
Αναφερόμενη στην «εθνική κληρονομιά του 1821», η Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπογράμμισε πως «δύο αιώνες μετά την Επανάσταση παραμένει ισχυρή», εξηγώντας ότι «οι βασικές αξίες και αρχές του Συνταγματισμού μας δεν αποτελούν θεωρητικές διακηρύξεις ούτε ασκήσεις επί χάρτου. Έχουν μετουσιωθεί σε συνταγματικό και δημοκρατικό μας βίωμα. Η δημοκρατία και το κράτους δικαίου είναι εμπεδωμένα στη συνείδηση όλων μας».
Κλείνοντας τον χαιρετισμό της, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας σημείωσε ότι «πολλοί είναι αυτοί που σήμερα αμφισβητούν την αξία του κράτους δικαίου και της συνταγματικής δημοκρατίας. Υποτιμούν, όμως, την ιστορική της θεμελίωση και τη διάρκειά της στη σύγχρονη ελληνική ιστορία. Παραγνωρίζουν τις βαθιές ρίζες του Συνταγματισμού στην πολιτειακή μας παράδοση. Αρκεί να ανατρέξουμε στην επαναστατική περίοδο του 1821 και στα κείμενά της για να εντοπίσουμε αυτά που συγκροτούν και εγγυώνται τη συνοχή και την ενότητα του λαού μας».
Τον Πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε ο Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ, Ευάγγελος Βενιζέλος, με θέμα «Οι προϋποθέσεις μιας επετείου εθνικού αναστοχασμού». Η πρώτη προϋπόθεση, τόνισε ο κ. Βενιζέλος, «είναι να μετατρέψουμε την Επέτειο σε επίγνωση. Ο εορτασμός της Επετείου υπό συνθήκες κρίσης, άρα ανασφάλειας, αναπόλησης της προ κρίσης κανονικότητας και σχεδιασμού για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της επόμενης φάσης, αναδεικνύει την πρώτη προϋπόθεση για τη μετατροπή της Επετείου σε άσκηση αναστοχασμού. Η κατανόηση του παρελθόντος συνιστά βασική προϋπόθεση για την ανταπόκριση στην πρόκληση του μέλλοντος. Αλλά και το αντίστροφο, μόνο η επικοινωνία με το μέλλον προσδίδει βαθύτερη χρησιμότητα στην προσπάθεια διερεύνησης, κατανόησης, αξιολόγησης και αφήγησης του παρελθόντος».
«Η Ελλάδα της περιόδου 1821- 2021 είναι μια ιστορία επιτυχίας, ένα success story, εις πείσμα ίσως του εαυτού της, για την ακρίβεια εις πείσμα της εικόνας που έχει και της βούλησης που είχε για τον εαυτό της», υπογράμμισε, επίσης, ο κ. Βενιζέλος.
Ο Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου εξήγησε, ακόμη, ότι «προϋπόθεση για τον εορτασμό μιας επετείου εθνικού αναστοχασμού είναι να αντιληφθούμε το παιχνίδι των επετειακών συμπτώσεων πίσω από το οποίο διεξάγεται το παιχνίδι της εναλλαγής μεταξύ νίκης και ήττας. Οι ήττες στην ελληνική Ιστορία είναι εξίσου σημαντικές με τις νίκες. Συχνά έχουν μεγαλύτερη στρατηγική σημασία. Σίγουρα λειτουργούν ως υπόμνηση της πολυπλοκότητας της Ιστορίας. Την επέτειο των διακοσίων ετών από την έναρξη της Επανάστασης τη διαδέχεται το 2022 η επέτειος των εκατό ετών από τη Μικρασιατική καταστροφή».
Κλείνοντας την ομιλία του, ο κ. Βενιζέλος τόνισε ότι «όλες οι προϋποθέσεις μιας επετείου εθνικού αναστοχασμού συνοψίζονται στην ανάγκη να υπάρξει ένα εθνικό αφήγημα για το μέλλον. Ένα αφήγημα που οικοδομεί την ενότητα του Έθνους και οικοδομείται από αυτήν. Ένα αφήγημα που υπερβαίνει τις συμβάσεις και τις μιζέριες».
Η τελετή εορτασμού της 25ης Μαρτίου ξεκίνησε με το Κοντάκιο του Ακάθιστου Ύμνου «Τη Υπερμάχω» σε επεξεργασία Χρήστου Σαμαρά, από τη Χορωδία «Γιάννης Μάντακας» του ΑΠΘ, υπό τη διεύθυνση της Εριφύλης Δαμιανού. Ολοκληρώθηκε με την απαγγελία του λόγου του Θεόφιλου Καΐρη κατά την υποδοχή του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδος, Ιωάννη Καποδίστρια, στην Αίγινα, στις 12 Ιανουαρίου 1828, από τις μεταπτυχιακές φοιτήτριες της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ Αγνή Γκουτζιαμάνη, Βίβιαν Λαδά, Δανάη Νικολαΐδου και Μαρία Τριανταφύλλου και τον Εθνικό Ύμνο από τη Χορωδία «Γιάννης Μάντακας» του ΑΠΘ.
