Αν και οι Θεσσαλονικείς έχουν σχεδόν ταυτίσει τα καλοκαίρια τους με τις παραλίες της Χαλκιδικής, υπάρχουν κι άλλοι προορισμοί –ακόμα πιο κοντινοί τους– οι οποίοι παραμένουν δημοφιλείς μέσα στα χρόνια, όντας ιδανικοί για ένα γρήγορο μπάνιο ή μια ημερήσια εκδρομή.
Τέτοια περίπτωση, λ.χ., είναι και ο Σταυρός: μια κωμόπολη 3.262 κατοίκων (σύμφωνα με την απογραφή του 2021) στο ανατολικό τμήμα της περιφερειακής ενότητας Θεσσαλονίκης, στα όρια σχεδόν με τη Χαλκιδική –λίγο πιο νότια εκτείνεται η Βαρβάρα, ας πούμε– η οποία έχει χτιστεί στις ακτές του Στρυμονικού Κόλπου (ή Κόλπο Ορφανού, όπως μπορεί να τον ξέρουν οι παλιότεροι).
Χάρη στις τρεις του παραλίες, αλλά και στο μοναδικό του πλατανόδασος δίπλα στη θάλασσα, ο Σταυρός άρχισε να γίνεται καλοκαιρινός πόλος έλξης ήδη από τη δεκαετία του 1950, προσελκύοντας και διεθνείς επισκέπτες –κυρίως από την (πρώην) Γιουγκοσλαβία. Η ανάπτυξη αυτή διατηρήθηκε και στις επόμενες δεκαετίες, φτάνοντας στο ζενίθ της κατά τα τελευταία 15 χρόνια, όταν η αναδιοργάνωση των ακτών και κάποια νεόδμητα ξενοδοχεία χάρισαν στην κωμόπολη ένα νέο, κοσμοπολίτικο προφίλ. Αυτό, φυσικά, δεν είναι άσχετο με το γεγονός ότι ο Σταυρός ορίστηκε ως έδρα του Δήμου Βόλβης (2011).
Ο κεντρικός πεζόδρομος αποτελεί σημείο συνάντησης για όλους
Στο πλατανόδασος δίπλα στην παραλία
Ο Σταυρός με μια ματιά
Κατά την αρχαιότητα, οι εκτάσεις αυτές υπάγονταν στην ιστορική περιοχή της Μυγδονίας και μάλλον άνηκαν στην πόλη-κράτος Βρομίσκος ή Βορμίσκος, που τη βρίσκουμε να μετέχει στη Συμμαχία της Δήλου το 422 π.Χ. Αργότερα περιήλθε στο βασίλειο της Μακεδονίας, τις τύχες του οποίου και ακολούθησε. Το ιδιαίτερο όνομα πιστεύουμε ότι το οφείλει στο δημητριακό «βρόμος» (μοιάζει με το κριθάρι), που σχετίζεται με διάφορες τοπικές λατρείες του Διονύσου («βρόμιος» Διόνυσος).
Οικισμός μαρτυρείται ότι υπήρχε και κατά τα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, πράγμα που έχουν πιστοποιήσει και οι αρχαιολογικές έρευνες. Παρότι λείπει μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα –όπως και το όνομά του– φαίνεται ότι αποτελούσε σταθμό για όσους μετακινούνταν προς και από το Άγιο Όρος. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, πάντως, το παραλιακό τμήμα δεν ήταν κατοικημένο και ως Σταυρός λογιζόταν ο σημερινός Άνω Σταυρός, ο οποίος δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς ιδρύθηκε.
Ο Σταυρός άρχισε να αναπτύσσεται τουριστικά ήδη από τη δεκαετία του 1950
Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή (1922) και την ανταλλαγή πληθυσμών που συμφωνήθηκε με την Τουρκία κατέφτασαν εδώ πρόσφυγες από το Κατιρλί της Νικομήδειας, τον Ιντζέ Πανόρμου (Προποντίδα) και τη Μάδυτο της Ανατολικής Θράκης. Η τότε Επιτροπή Αποκατάστασης αποφάσισε λοιπόν την απαλλοτρίωση των παραλιακών εδαφών του Σταυρού, η οποία και προχώρησε, παρά τις αντιδράσεις των κατοίκων του. Δημιουργήθηκε λοιπόν ένα καινούριο χωριό, υπαγόμενο στη Χαλκιδική, το οποίο ονομάστηκε Σταυρός το 1931, με τον παλιό Σταυρό να γίνεται Άνω Σταυρός. Το 1942 η περιοχή εντάχθηκε στη Θεσσαλονίκη.
Σήμερα ο Σταυρός είναι μια κωμόπολη με σταθερή αύξηση πληθυσμού, ο οποίος ισορροπεί ανάμεσα στις παραδοσιακές ασχολίες (υλοτομία, αλιεία, ανθρακοποιΐα) και στην τουριστική ανάπτυξη των τελευταίων δεκαετιών, που αποτελεί, πλέον, βασικό πυλώνα της οικονομικής δραστηριότητας των κατοίκων. Ο κεντρικός πεζόδρομος είναι σημείο συνάντησης για όλους, καθώς και «κύτταρο» της κοινωνικής ζωής, οι παραλίες κερδίζουν πάντα τη γνωστή Γαλάζια Σημαία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ εξακολουθεί να υπάρχει και άφθονο πράσινο, με τα δέντρα να φτάνουν σχεδόν μέχρι την ακτή: το ιδιαίτερο πλατανόδασος που στέκει δίπλα στη θάλασσα, ειδικά, εντυπωσιάζει σταθερά όσους έρχονται εδώ για πρώτη φορά. Το δάσος αυτό τροφοδοτείται από τα τρεχούμενα νερά της περιοχής, αφού στα βόρεια του Σταυρού (εκτός του νυν σχεδίου πόλης) ρέει ο ποταμός Ρήχειος, ο οποίος έχει ενταχθεί και στη σύμβαση Ramsar για τους Υγροβιότοπους Διεθνούς Σημασίας.
Πώς θα έρθετε εδώ
Ο Σταυρός απέχει 78 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη, πράγμα που σημαίνει ότι θα φτάσετε πολύ εύκολα οδικώς, ακόμα κι αν στοχεύετε απλά σε μια ημερήσια εκδρομή –υπολογίστε ότι θα σας πάρει περίπου 1 ώρα. Για όσους δεν διαθέτουν δικό τους όχημα, επίσης, υπάρχουν δρομολόγια του ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης που εκτελούν τη διαδρομή.
Ερχόμενοι εδώ, όπως είπαμε και στην αρχή, θα βρείτε τρεις παραλίες που «βλέπουν» στον Στρυμονικό Κόλπο, οι οποίες συγκροτούν ενιαίο παράκτιο μέτωπο συνολικού μήκους (περίπου) 7 χιλιομέτρων. Όλες είναι καλά οργανωμένες –με ομπρέλες, ξαπλώστρες, αποδυτήρια, ντουζιέρες– και διαθέτουν άμμο και καθαρά νερά με κυανοπράσινες αποχρώσεις (βραβεύονται άλλωστε σταθερά με Γαλάζια Σημαία), που επιπρόσθετα είναι και ρηχά, όντας έτσι ιδανικά και για οικογένειες με μικρά παιδιά.
Πηγή: travel.gr
