Έναν πολύτιμο «σύμβουλο» έχουν στη διάθεσή τους οι φαρμακοποιοί για να μπορούν να εκτιμήσουν την ανάγκη για παραπομπή σε γιατρό των ασθενών με συμπτώματα λοίμωξης του αναπνευστικού. Πρόκειται για το εργαλείο RESP-8, το οποίο μέσα από 8 απλές ερωτήσεις βοηθά τους φαρμακοποιούς να αξιολογήσουν εάν ένας πολίτης που προσέρχεται στο φαρμακείο τους έχει κάποια λοίμωξη του αναπνευστικού, η οποία είτε μπορεί να αντιμετωπιστεί συμπτωματικά βάσει της δικής τους καθοδήγησης είτε o ασθενής χρήζει επίσκεψης στο γιατρό για να αποφύγει πιθανές επιπλοκές.
Η ανάπτυξη και η αξιολόγηση του εργαλείου RESP-8 έγινε μέσω της μελέτης RESP-8, η οποία φέρει ελληνική υπογραφή. Σχεδιάστηκε από τον κ. Λευτέρη Τεπερικίδη, φαρμακοποιό και μέλος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης (ΦΣΘ) και διεξήχθη από την Ομάδα Εργασίας RESP-8 του ΦΣΘ σε συνεργασία με την Α’ Προπαιδευτική Κλινική του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), αναδεικνύοντας τη σημαντική συμβολή των φαρμακοποιών στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας.
Όπως εξηγεί ο κ. Τεπερικίδης, το RESP-8 περιλαμβάνει μία λίστα οκτώ κριτηρίων βάσει των οποίων γίνεται στο φαρμακείο η αξιολόγηση των περιστατικών λοίμωξης του αναπνευστικού. Τα κριτήρια αυτά είναι:
· Παρουσία οποιουδήποτε συμπτώματος εκτός από πυρετό, ρινική συμφόρηση, καταρροή, πονόλαιμο και βήχα
· Παρουσία μόνο ενός συμπτώματος
· Συμπτώματα που διαρκούν περισσότερο από επτά ημέρες
· Ένταση των συμπτωμάτων που προκαλεί σημαντική ενόχληση
· Ασθενείς υψηλού κινδύνου, όπως αυτοί με υποκείμενες χρόνιες παθήσεις ή ανοσοκατασταλμένοι
· Παρουσία υψηλού πυρετού ή απουσία πυρετού
· Πονόλαιμος χωρίς βήχα
· Συμπτώματα που βελτιώνονται (συνήθως στις 3-5 ημέρες) και στη συνέχεια χειροτερεύουν
Τα αποτελέσματα της μελέτης
Η μελέτη RESP-8 εγκρίθηκε από την Επιτροπή Βιοηθικής του ΑΠΘ και διεξήχθη σε κοινοτικά φαρμακεία της Θεσσαλονίκης για διάστημα έξι μηνών και πιο συγκεκριμένα από τον Οκτώβριο 2023 έως τον Μάρτιο 2024, περιλαμβάνοντας ενήλικες με συμπτώματα λοίμωξης του ανώτερου αναπνευστικού. Οι φαρμακοποιοί χρησιμοποίησαν το εργαλείο RESP-8 για την αξιολόγηση 64 συμμετεχόντων, με μέσο όρο ηλικίας 55,7 ετών.
Όπως προέκυψε, στο 75% των συμμετεχόντων, δηλαδή σε 48 εκ των 64 πολιτών, έγινε σύσταση από τον φαρμακοποιό για ιατρική αξιολόγηση, ενώ το 25% αντιμετωπίστηκε συμπτωματικά. Από τους 48 πολίτες στους οποίους έγινε σύσταση να επισκεφθούν γιατρό, οι 34 συμμορφώθηκαν (ποσοστό 70,83%) σε αντίθεση με τους 14, οι οποίοι αρνήθηκαν να το κάνουν.
«Τα αποτελέσματα της έρευνας απέδειξαν ότι το εργαλείο RESP-8 είναι αξιόπιστο στην αναγνώριση των ασθενών με λοίμωξη αναπνευστικού που χρειάζονται περαιτέρω ιατρική αξιολόγηση και μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά τους φαρμακοποιούς προς την κατεύθυνση αυτή, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη των πολιτών στους φαρμακοποιούς. Τα ευρήματα της μελέτης αναδεικνύουν τη δυνατότητα των κοινοτικών φαρμακείων να διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στην έγκαιρη αναγνώριση και την παραπομπή περιπτώσεων λοιμώξεων του αναπνευστικού πριν εμφανιστούν επιπλοκές που μπορεί να οδηγήσουν τον ασθενή ακόμη και σε νοσηλεία», επισημαίνει ο κ Τεπερικίδης και προσθέτει ότι η μελέτη θα επαναληφθεί εκ νέου τον ερχόμενο Σεπτέμβριο σε μεγαλύτερο δείγμα ασθενών.
Ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης δεσμεύεται να συνεχίσει τις προσπάθειες για την ενίσχυση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας μέσω της εκπαίδευσης και της υποστήριξης των φαρμακοποιών μελών του.
