Ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά μνημεία της Θεσσαλονίκης, η θριαμβική αψίδα του Γαλερίου, γνωστή σε όλους ως Καμάρα είναι αδιαμφισβήτητα, αν όχι το πιο δημοφιλές, ένα από τα πιο δημοφιλή σημεία συνάντησης κατοίκων και επισκεπτών της πόλης. Το εντυπωσιακό αυτό μνημείο της πόλης, για όσους δεν γνωρίζουν, βρίσκεται στην πάνω πλευρά της οδού Εγνατίας και σε πολύ μικρή απόσταση από τη Ροτόντα. Εκεί, έχουν δοθεί και συνεχίζουν να δίνονται αμέτρητα ραντεβού ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που έχουν συνδέσει την εν λόγω τοποθεσία με σημαντικές στιγμές της ζωής τους…
Φωτογραφία: Καμάρα, 1916/Πηγή: thessaloniki.photos.vagk.gr.
Ποια είναι όμως η ιστορία της Καμάρας;
Η Καμάρα αποτελεί στοιχείο του Γαλεριανού Συγκροτήματος που οικοδομήθηκε το 305 μ.Χ., μετά την οριστική νίκη του αυτοκράτορα του Ανατολικού Ρωμαϊκού Κράτους Γαλερίου Βαλερίου Μαξιμιανού κατά των Περσών.
Το μνημείο της ύστερης αρχαιότητας εντάσσεται στην περίοδο της Πρώτης Τετραρχίας (Διοκλητιανός, Μαξιμιανός, Γλέριος και Κωνστάντιος Χλωρός), όταν η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία διαιρέθηκε σε τέσσερα τμήματα και ο καίσαρας Γαλέριος, γαμπρός του Διοκλητιανού, κατέστη διοικητής του τμήματος εκείνου που περιλάμβανε την ελληνική χερσόνησο.
Μέσα στα πρώτα πέντε έτη του 4ου αιώνα μ.Χ. ο καίσαρας Γαλέριος έχτισε στην έδρα του, τη Θεσσαλονίκη, τα μεγαλοπρεπή ανάκτορά του, την περίφημη Ροτόντα και το Γαλεριανό Συγκρότημα που συνδεόταν με τα ανάκτορα προς νότον και τη Ροτόντα προς βορράν.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, στην αρχική του μορφή, το Γαλεριανό Συγκρότημα ήταν ένα οκτάπυλο με τέσσερις κεντρικούς ογκώδεις πεσσούς, τέσσερις δευτερεύοντες στα πλάγια, ισάριθμα τόξα και χαμηλό σφαιροειδή θόλο. Σήμερα σώζονται μόνο δύο κύριοι πεσσοί και ένας δευτερεύων, που συνδέονται με πλίνθινο τόξο.
Κύριο θέμα του ανάγλυφου διακόσμου της Καμάρας είναι η νίκη. Στην αψίδα του Γαλερίου επί της ουσίας εξιστορούνται οι μάχες και η πορεία του Γαλερίου με το στρατό του προς τη χώρα των Περσών ενώ την ίδια ώρα δηλώνεται η πολιτική ισχύς που διέθεταν οι ηγεμόνες της Τετραρχίας.
