Γνωστοί και ως «Δρακόσπιτα» ή «άντρο των δερβισάδων», οι Κήποι του Πασά στη Θεσσαλονίκη, αποτελούν ένα αμφιλεγόμενο αξιοθέατο, για το οποίο λίγοι έχουν ακουστά.
Πρόκειται για ένα εξαιρετικό δείγμα της λεγόμενης φανταστικής αρχιτεκτονικής, με κάποιους, μάλιστα, να το παρομοιάζουν με τα έργα του διάσημου Αντόνιο Γκαουντί στη Βαρκελώνη, και πιο συγκεκριμένα με κάποια από τα γλυπτά του στο περίφημο Πάρκο Γκουέλ.
Αν βάλουμε κάτω τις ημερομηνίες, μάλιστα, μπορούμε να καταλάβουμε ότι χρονικά η δημιουργία των δύο αυτών έργων συμπίπτει. Συγκεκριμένα, ο Γκαουντί δημιούργησε το πάρκο μετά την γνωριμία του με τους Γκουέλ, την πολύ πλούσια οικογένεια της Βαρκελώνης που του ανέθεσε την δημιουργία μιας νέας συνοικίας, μεταξύ 1900-1914.
Αν και το πάρκο δεν ολοκληρώθηκε ποτέ (στα σχέδια ήταν η δημιουργία 60 σπιτιών, εκ των οποίων μόνο τα τρία πρόλαβαν να χτιστούν), μέχρι σήμερα αποτελεί ένα μοναδικό αρχιτεκτονικό έργο, το οποίο κορυφώνει την φήμη και το ταλέντο του Γκαουντί.
Από την άλλη, οι Κήποι του Πασά, με κατασκευές που θυμίζουν πολύ αυτές του πάρκου Γκουέλ, δημιουργήθηκαν το 1904, όπως αναγράφεται και στην επιγραφή που βρίσκεται στους κήπους.
Οι ανατριχιαστικοί μύθοι που συνοδεύουν τους Κήπους του Πασά
Ένας από τους πιο μυστηριακούς τόπους της Θεσσαλονίκης θα ήταν σχεδόν παράδοξο να μην ακολουθείτο και από ανατριχιαστικούς θρύλους, οι οποίοι μετατρέπουν το πάρκο σε ακόμα πιο απόκοσμο προορισμό.
Ένας από αυτούς, βασισμένος στις διάφορες απομιμήσεις μορφών και περίεργων συμβόλων τους τοίχους αλλά και στη στοά που δεν οδηγεί πουθενά, θέλει τους Κήπους του Πασά να αποτέλεσαν τόπο συνάντησης για τους Οθωμανούς τέκτονες της Θεσσαλονίκης, οι οποίοι, μάλιστα, ανήκαν στο στενό κύκλο του Σεϊφουλάχ Πασά με τον οποίο έχει συνδυάσει το όνομά του το πάρκο, σύμφωνα με τις ιστορίες των ντόπιων.
Επίσης, δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι οι πέτρες με τις οποίες έχουν δημιουργηθεί τα χτίσματα είναι χτυπημένες από κεραυνό, ενώ φήμες υποστηρίζουν ότι οι Κήποι του Πασά αποτελούσαν τέλος των κατακομβών της Θεσσαλονίκης.
Μία, ακόμη, ανεπιβεβαίωτη φήμη που πλανάται γύρω από το πάρκο είναι το ότι οι κήποι λειτουργούσαν ως σημείο όπου πραγματοποιούνταν αποκρυφιστικές τελετές και ανθρωποθυσίες. Μία τοποθεσία που επέλεγαν οι οπαδοί του Αποκρυφισμού και την διαμόρφωναν με τέτοιον τρόπο ώστε να μην γίνονται αντιληπτοί από τους ντόπιους.
Ο δημοφιλέστερος αστικός μύθος, ωστόσο, αναφέρεται στην οδό της Μαύρης Πέτρας, η οποία οδηγεί σε αδιέξοδο στο ύψος των Κήπων. Το αξιοπερίεργο με την συγκεκριμένη οδό είναι το γεγονός ότι κάθε τρεις μέρες στις 12 το βράδυ εμφανίζεται ένα χαμένος δρόμος, που κανείς δεν γνωρίζει πού οδηγεί.
Οι κάτοικοι της περιοχής, πάντως, δεν τρομοκρατούνται από τους μύθους και τους θρύλους που «στοιχειώνουν» το πάρκο, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για ιστορίες που ξεκίνησαν για πλάκα και, τελικά, μέχρι σήμερα ασχολούμαστε με αυτές.
Η πιο λογική εκδοχή και ερμηνεία για την γέννηση και την διάδοση των μύθων αναφορικά με τους Κήπους έρχεται από έναν λάτρη της ιστορίας. Ο ίδιος εξηγεί πως την περίοδο που είχε γίνει ο κακός χαμός με τις λίρες και όλη η χώρα έσκαβε για να πλουτίσει, είχε γίνει έντονη αναφορά και στους Κήπους τους Πασά.
Έτσι, με κάποιο τρόπο η περιοχή έπρεπε να καταστεί «καταραμένη», με σκοπό οι πιο έξυπνοι της εποχής να πραγματοποιούν να κάνουν τις έρευνές τους ανενόχλητοι. Το ίδιο ισχύει και την οδό της Μαύρης Πέτρας, η οποία ανέκαθεν οδηγούσε στο ίδιο σημείο. Έπρεπε απλώς πάσα θυσία να καταστεί απλησίαστη, για τον ίδιο ακριβώς λόγο.