Δορυφόρος που εκτοξεύτηκε την Παρασκευή από τη Φλόριντα μεταφέρει όργανο της NASA που θα μετρά την ατμοσφαιρική ρύπανση πάνω από την Βόρεια Αμερική από ώρα σε ώρα και από γειτονιά σε γειτονιά.
Το όργανο TEMPO επιτρέπει τη μέτρηση των ρύπων με πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια, από την πηγή εκπομπής τους και καθ’ όλη τη διάρκεια της εξάπλωσής τους από τον άνεμο.
Τα δεδομένα θα χρησιμοποιούνται κυρίως από την αμερικανική Υπηρεσία Περιβαλλοντικής Προστασίας (EPA) και την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA), αρμόδιες για τις προβλέψεις σχετικά με την ποιότητα του αέρα.
Οι μετρήσεις θα επιτρέψουν τη βελτίωση των ειδοποιήσεων που εκδίδονται για τους κατοίκους στην περίπτωση κακής ποιότητας αέρα και θα συμβάλλουν έρευνα για τις επιπτώσεις των ατμοσφαιρικών ρύπων στην υγεία.
Το TEMPO θα παρακολουθεί επίσης τη ρύπανση από τις δασικές πυρκαγιές, οι οποίες είναι ολοένα και συχνότερες λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Περίπου το 40% των Αμερικανών (137 εκατομμύρια άνθρωποι) ζει σε περιοχές στην οποία η ποιότητα του αέρα είναι κακή, σύμφωνα με τον Αμερικανικό Σύλλογο Πνευμονολόγων. Οι πολύ φτωχές συνοικίες πλήττονται δυσανάλογα.
Η ρύπανση του αέρα προκαλεί περίπου 60.000 πρόωρους θανάτους ετησίως στις ΗΠΑ. Βλάπτει επίσης την οικονομία, καθώς έχει επιπτώσεις στην παραγωγικότητα των εργαζομένων ή ακόμη στις καλλιέργειες.
Όλες τις ώρες
Οι δορυφόροι που χρησιμοποιούνται ως τώρα στις ΗΠΑ για μετρήσεις αυτού του είδους βρίσκονται σε ύψος περίπου 700 χιλιομέτρων και περιφέρονται γύρω από τη Γη περίπου δεκαπέντε φορές τη μέρα.
«Αυτό σημαίνει ότι κάθε μέρα μπορούμε να έχουμε μετρήσεις πάνω από τη Νέα Υόρκη μόνο στις 13:30, για παράδειγμα» εξήγησε σε συνέντευξη Τύπου η Καρολάιν Νόουλαν, φυσικός της ατμόσφαιρας στο Κέντρο Αστροφυσικής του Χάρβαρντ. «Υπάρχουν ώρες αιχμής κατά τις οποίες δεν μπορούμε να έχουμε μετρήσεις» είπε.
Το TEMPO, το οποίο έχει βάρος λίγο μικρότερο από 140 κιλά, θα κινείται αντ΄θθετα σε δορυφόρο σε γεωσύγχρονη τροχιά, κάτι που σημαίνει ότι θα βρίσκεται πάντα πάνω από την Βόρεια Αμερική.
Η γεωστατική τροχιά είναι πολύ συνηθισμένη στους δορυφόρους τηλεπικοινωνιών και σε έναν από αυτούς τοποθετήθηκε το TEMPO: στον δορυφόρο της Intelsat IS-40e.
Όζον και διοξείδιο του αζώτου
Ο πύραυλος Falcon 9 της SpaceX που μεταφέρει τον δορυφόρο με το νέο όργανο της NASA εκτοξεύτηκε σήμερα στις 00:30 τοπική ώρα (07:30 ώρα Ελλάδας) από το διαστημικό κέντρο Κένεντι στην Φλόριντα. Για να τεθεί στην τελική τροχιά θα χρειαστεί περίπου δύο εβδομάδες, σύμφωνα με τον Ζαν-Λικ Φρελιζέ, αντιπρόεδρο της Intelsat.
Το TEMPO θα λειτουργεί αναλύοντας με φασματογράφο το φως που αντανακλάται στην επιφάνεια των νεφών. Κάθε αέριο απορροφά διαφορετικά μήκη κύματος, εξήγησε η Νόουλαν.
Το TEMPO θα κάνει τρεις βασικές μετρήσεις.
Πρώτον, θα μετρά το διοξείδιο του αζώτου που παράγεται από τα οχήματα και από σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που καίνε γαιάνθρακα ή φυσικό αέριο.
Δεύτερον, θα μετρά το όζον, το οποίο όταν βρίσκεται ψηλά στην ατμόσφαιρα προστατεύει τη Γη από την υπεριώδη του Ήλιου, γίνεται όμως επιβλαβές για την υγεία όταν βρίσκεται στο επίπεδο του εδάφους.
Τέλος, το όργανο θα μετρά την φορμαλδεΰδη, η οποία αποτελεί δείκτη για την παρουσία πτητικών οργανικών ενώσεων.
Το TEMPO, το οποίο θα βρίσκεται σε λειτουργία για το λιγότερο δύο χρόνια,, έρχεται να προστεθεί στις περίπου 25 αποστολές της NASA για την παρατήρηση της Γης.
Παρόμοιο εργαλείο με το TEMPO, το οποίο ονομάζεται GEMS, βρίσκεται ήδη σε γεωστατική τροχιά πάνω από την Ασία, μετά την εκτόξευσή του στο διάστημα το 2020.
Και άλλο ένα, το Sentinel-4, αναμένεται να εκτοξευτεί το 2024 για να καλύπτει την Ευρώπη.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ / AFP
