Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το γεγονός ότι ο υπολογιστής «γεννήθηκε» στον πόλεμο και από τον πόλεμο. Μέχρι τη δεκαετία του 1950, οι υπολογιστές οργάνωναν την αεροπορική άμυνα της Αμερικής. Στις δεκαετίες που ακολούθησαν, η Τεχνητή Νοημοσύνη έπαιξε μικρό ρόλο στον πόλεμο. Τώρα πρόκειται να γίνει καθοριστική. Ακριβώς όπως ο πολιτικός και καλλιτεχνικός κόσμος -και όχι μόνο- «γεύεται» την εξάπλωση της AI, έτσι και ο στρατιωτικός κόσμος πρέπει να προετοιμαστεί για την επέλαση της καινοτομίας, αλλά και της αποσταθεροποίησης.
Η σημερινή ραγδαία αλλαγή έχει διάφορες αιτίες. Η μία είναι το ίδιο το «χωνευτήρι» του πολέμου, κυρίως στην Ουκρανία. Μικρά, φθηνά τσιπ καθοδηγούν ρωσικά και ουκρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη στους στόχους τους, επεκτείνοντας μια τεχνολογία που κάποτε περιοριζόταν στους πυραύλους μιας υπερδύναμης. Μια δεύτερη είναι η πρόσφατη εκθετική πρόοδος της Τεχνητής Νοημοσύνης, η οποία επιτρέπει εκπληκτικά επιτεύγματα αναγνώρισης αντικειμένων και επίλυσης σοβαρών προβλημάτων. Ένας τρίτος είναι η αντιπαλότητα μεταξύ Αμερικής και Κίνας, όπου και οι δύο χώρες βλέπουν την Τεχνητή Νοημοσύνη ως το «κλειδί» για τη στρατιωτική υπεροχή, όπως γράφει σε άρθρο του το «The Economist».
Τα εναέρια και ναυτικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη υπήρξαν ζωτικής σημασίας και για τις δύο πλευρές στην Ουκρανία για τον εντοπισμό και την επίθεση σε στόχους. Ο ρόλος της AI είναι καταλυτικός για τις παρεμβολές: επιτρέπει σε ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος να εντοπίζει στόχους, ακόμη και αν τα σήματα GPS ή η σύνδεση με τον πιλότο έχουν διακοπεί. Η διακοπή της σύνδεσης μεταξύ πιλότου και αεροσκάφους θα επιτρέψει σύντομα στους στρατούς να αναπτύξουν πολύ μεγαλύτερους αριθμούς πυρομαχικών χαμηλού κόστους.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη φέρνει, επίσης, επανάσταση στη διοίκηση και τον έλεγχο που χρησιμοποιούν οι στρατιωτικοί αξιωματικοί για να οργανώσουν τους πολέμους. Στην πρώτη γραμμή, τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη ενσωματώνουν μόνο τον τελευταίο και πιο δραματικό κρίκο στην αλυσίδα θανάτου, τη σειρά των βημάτων που ξεκινούν με την αναζήτηση ενός στόχου και καταλήγουν σε μια επίθεση. Ταξινομεί και επεξεργάζεται δεδομένα με υπεράνθρωπη ταχύτητα, μπορεί να ξεχωρίσει κάθε άρμα από χίλιες δορυφορικές εικόνες ή να ερμηνεύσει το φως, τη θερμότητα, τον ήχο και τα ραδιοκύματα για να διακρίνει τα δόλωμα από το πραγματικό.
Μακριά από την πρώτη γραμμή, μπορεί να λύσει πολύ μεγαλύτερα προβλήματα από αυτά που αντιμετωπίζει ένα μεμονωμένο drone. Σήμερα, αυτό σημαίνει απλές εργασίες, όπως η εξεύρεση του καταλληλότερου όπλου για την καταστροφή μιας απειλής. Εν ευθέτω χρόνω, τα «συστήματα υποστήριξης αποφάσεων» μπορεί να είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται την αδιανόητη πολυπλοκότητα του πολέμου γρήγορα και σε μεγάλη έκταση – ίσως σε ολόκληρο το πεδίο της μάχης!
Τα συστήματα AI, σε συνδυασμό με αυτόνομα ρομπότ στην ξηρά, τη θάλασσα και τον αέρα, είναι πιθανό να βρίσκουν και να καταστρέφουν στόχους με πρωτοφανή ταχύτητα και σε τεράστια κλίμακα. Η ταχύτητα ενός τέτοιου πολέμου θα αλλάξει την ισορροπία μεταξύ στρατιώτη και λογισμικού. Οι άνθρωποι θα επιβλέπουν το σύστημα χωρίς να παρεμβαίνουν σε κάθε ενέργεια.
Μπορεί να πιστεύεται ότι η νέα τεχνολογία θα επιτρέψει στους στρατούς να γίνουν πιο ευέλικτοι. Ωστόσο, αν το λογισμικό μπορεί να επιλέξει δεκάδες χιλιάδες στόχους, οι στρατοί θα χρειαστούν δεκάδες χιλιάδες όπλα για να τους χτυπήσουν. Και αν ο αμυνόμενος έχει το πλεονέκτημα, οι επιτιθέμενοι θα χρειαστούν περισσότερα όπλα για να τα διαπεράσουν.
Είναι δεδομένο ότι οι «κερδισμένοι» σε αυτή την ιστορία θα είναι οι μεγάλες και πλούσιες χώρες. Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη μπορεί να γίνουν φθηνότερα, αλλά τα ψηφιακά συστήματα που συνδέουν το πεδίο της μάχης μεταξύ τους θα είναι… «διαβολικά» ακριβά. Επίσης, η εκπαίδευση των μοντέλων θα απαιτήσει πρόσβαση σε τεράστιους όγκους δεδομένων.
Ποια μεγάλη χώρα ευνοεί περισσότερο η Τεχνητή Νοημοσύνη; Κάποτε πίστευαν ότι η Κίνα είχε πλεονέκτημα, χάρη στη δεξαμενή δεδομένων της, τον έλεγχο της ιδιωτικής βιομηχανίας και τους πιο χαλαρούς ηθικούς περιορισμούς. Ωστόσο, τα πράγματα άλλαξαν και η Αμερική φαίνεται να προηγείται και σε αυτό τον τομέα. Και η ιδεολογία έχει σημασία: δεν είναι σαφές αν οι στρατοί των αυταρχικών κρατών θα μπορέσουν να εκμεταλλευτούν τα οφέλη μιας τέτοιας τεχνολογίας.
Εάν, κατά τραγικό τρόπο, ξεσπάσει ο πρώτος πόλεμος με τη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης, το διεθνές δίκαιο είναι πιθανό να τεθεί στο περιθώριο. Ένας λόγος παραπάνω για να σκεφτούμε σήμερα πώς θα περιορίσουμε την καταστροφή. Οι στρατοί που θα προβλέψουν και θα κατακτήσουν τις τεχνολογικές εξελίξεις το συντομότερο και αποτελεσματικότερα θα επικρατήσουν κατά πάσα πιθανότητα. Όλοι οι υπόλοιποι είναι πιθανό να γίνουν θύματα.
