Η εκτίναξη του αριθμού των κρουσμάτων στα 21.657 την Τρίτη ήταν για τον καθηγητή Δημοσθένη Σαρηγιάννη μια εξέλιξη που δεν θα έπρεπε να προκαλέσει έκπληξη, με δεδομένη την υπερμεταδοτικότητα της παραλλαγής Όμικρον και τη διεθνή εμπειρία στις χώρες όπου έχει κυριαρχήσει.
Με τον δείκτη αναπαραγωγής (Rt) να φτάνει στο 1,6 σε εβδομαδιαίο μέσο όρο, έναντι 0,87 πριν από μόλις 8 ημέρες, ο αριθμός των νέων λοιμώξεων αναμένεται να φτάσει σε νέα δυσθεώρητα ύψη μέσα στις επόμενες τρεις εβδομάδες. Ο ίδιος προβλέπει, μιλώντας στο iatronet, υπερδιπλασιασμό της σημερινής διασποράς στην κοινότητα ως τις 15 Ιανουαρίου, με τον αριθμό των ημερήσιων νέων μολύνσεων να ξεπερνά τις 18.000, έναντι 8.700 σήμερα, σε επίπεδο κυλιόμενου εβδομαδιαίου μέσου όρου. «Αυτό σημαίνει πως θα βλέπουμε για καιρό τα 20άρια και παραπάνω. Κάποιες μέρες μπορεί να δούμε και 35.000 και 38.000 ίσως και 40.000 κρούσματα», εκτιμά.
Μετά τις 15 Ιανουαρίου, προβλέπει πως θα αρχίσουμε να βλέπουμε μια μείωση της ταχύτητας αύξησης, υπό την προϋπόθεση ότι θα εφαρμοστούν τα μέτρα που έχουν ήδη ληφθεί. «Ρυθμός αναπαραγωγής στο 1,6 σε εβδομαδιαίο μέσο όρο σημαίνει διπλασιασμός κάθε 3 μέρες. Αυτό που έχουν παρατηρήσει οι Άγγλοι. Σε λίγο θα πηγαίνουμε για εκθετική αύξηση. Αυτές είναι οι συνθήκες που χτυπάνε καμπανάκια», επισημαίνει.
800 ΜΕΘ και 100 θάνατοι στις 20 Ιανουαρίου
Εξαιρετικά δυσοίωνες είναι οι προβλέψεις του καθηγητή και σε ό,τι αφορά τους «σκληρούς» δείκτες της πανδημίας, παρά τις ισχυρές ενδείξεις πως η παραλλαγή Όμικρον προκαλεί ηπιότερη νόσηση.
«Με τόσο μεγάλη διασπορά θα έχουμε αύξηση και στις νοσηλείες και στις ΜΕΘ», εκτιμά, και προβλέπει αύξηση των διασωληνωμένων με COVID-19 στους 800 ως τις 20 Ιανουαρίου, αλλά και επαναφορά των ημερήσιων απωλειών στους 100 αμέσως μετά. Οι συνθήκες στο σύστημα υγείας θα πιεστούν περαιτέρω, ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα που εισέρχεται στο πέμπτο κύμα με ήδη γεμάτα τα νοσοκομεία και το προσωπικό εξαντλημένο. Η εξέλιξη μετά τα τέλη Ιανουαρίου στους σκληρούς δείκτες θα εξαρτηθεί από το πόσο αυστηρά θα εφαρμόσουμε τα μέτρα.
Ο ίδιος διευκρινίζει πως δεν έχει αναπροσαρμόσει τα μέτρα που έχει προτείνει στον πρωθυπουργό, στον υπουργό Υγείας και στην Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων πριν από τα Χριστούγεννα. «Δεν είμαι τρελός να βγαίνω και να μιλάω για lockdown. Ο λόγος που μίλησα για σκληρά μέτρα ήταν για να αποφύγουμε αυτή την εξέλιξη, η οποία μέχρι ενός σημείου είναι μαθηματικά δεδομένη. Ξέρουμε ότι και lockdown να κάνεις αύριο δεν θα έχεις αποτέλεσμα μέχρι τις 10 Ιανουαρίου, καθώς χρειάζεσαι τουλάχιστον 12 μέρες για να λειτουργήσει», τονίζει για να προσθέσει: «Από τώρα μέχρι τις 10 Ιανουαρίου με το Rt στο 1,6 είναι απλός υπολογισμός για να δεις ότι τα κρούσματα θα φτάσουν εκεί. Τα μέτρα που προτείνουμε είναι για να αποφύγουμε τις 800 κλίνες ΜΕΘ. Κάποιος που δεν διαβάζει την ανάλυση και δεν το βλέπει συνολικά, αλλά απλώς ακούει το νούμερο, μπορεί να λέει δεν γίνεται, τι είναι αυτά που λέει ο Σαρηγιάννης δεν είναι σύμβουλος κλπ».
Ρεβεγιόν στο σπίτι, κλειστή διασκέδαση
Σήμερα το πρωί, ενόψει των συσκέψεων που θα γίνουν για την χρονική επίσπευση των μέτρων και την ενδεχόμενη λήψη νέων, ο επικεφαλής της διεπιστημονικής ομάδας HERACLES αναμένεται να στείλει τις εκτιμήσεις του για την ποσοτική εκτίμηση της επίπτωσης των μέτρων που έχουν ληφθεί ήδη. Όπως επισημαίνει, η εφαρμογή μέτρων όπως η τηλεργασία, στις 30 Δεκεμβρίου αντί για τις 3 Ιανουαρίου, είναι προφανές ότι δεν θα δημιουργήσουν καμία διαφορά.
Για την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, όπου βρίσκεται η ουσία της επίσπευσης, ο ίδιος θεωρεί πως η διασκέδαση πρέπει αναγκαστικά να κλείσει, ενώ προτείνει ρεβεγιόν στο σπίτι, σε αυστηρά περιορισμένο πλαίσιο αυτοπροστασίας.
«Θα ήταν καλό να κάνουμε την κοινωνική μας φούσκα, τα περίφημα 9 άτομα που λέγαμε και πέρυσι, τα ίδια που είχαμε και τα Χριστούγεννα και να τα διατηρήσουμε για όλες τις γιορτές. Το βλέπω ότι δεν είναι εύκολο, όλοι θέλουν να βρεθούν, αλλά για εμένα είναι το ασφαλέστερο», υποστηρίζει και προσθέτει: «Από εκεί και μέρα, χωρίς να πάμε σε λογικές lockdown, υπάρχει τρόπος να το αντιμετωπίσουμε με μια σειρά άμεσων μέτρων, τα οποία έχουμε προτείνει εγκαίρως».
Η δέσμη μέτρων που έχει προτείνει περιλαμβάνει μεταξύ άλλων πολύ σημαντική αύξηση των ποσοστών τηλεργασίας σε όλο το φάσμα της οικονομίας, η τήρηση αποστάσεων σε εσωτερικούς χώρους και η παροχή κινήτρων για την εγκατάσταση εξοπλισμού απολύμανσης του αέρα σε καταστήματα και μέσα μαζικής μεταφοράς.
Η διαφορά κόστους και απώλειας κέρδους
Ο κ.Σαρηγιάννης θεωρεί αναπόφευκτο το κλείσιμο της νυχτερινής διασκέδασης, υπό τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί. «Καταλαβαίνω όλη τη λογική περί ψυχολογικής πίεσης, περί ανάγκης να λειτουργήσει η αγορά, αλλά από ένα σημείο και μετά θα πρέπει να επιλέξουμε και το τελικό κόστος», λέει και εξηγεί πως πολλές φορές το οικονομικό κόστος της μη λήψης μέτρων είναι ισάξιο ή και μεγαλύτερο από αυτό της λήψης μέτρων.
«Το υγειονομικό κόστος έχει και κόστος οικονομικό, το οποίο έχει να κάνει και με την περίθαλψη, με τις απώλειες εργατικών ημερών και με απώλειες ποιότητας ζωής που και αυτή αποτιμάται, γιατί όταν χάσεις κάποια πράγματα αναγκάζεσαι οικονομικά να προσπαθήσεις να τα αναπληρώσεις», επισημαίνει και συμπληρώνει: «Οπότε αν τα δούμε στο σύνολό τους, το οικονομικό κόστος της μη λήψης μέτρων κατά τη γνώμη μου είναι συγκρίσιμο για να μην πω ότι ξεπερνά το οικονομικό κόστος της λήψης μέτρων. Απλώς το ένα είναι απολεσθέν κέρδος και το άλλο είναι κόστος. Και επειδή το κόστος πολλές φορές διαμοιράζεται στην κοινωνία και όχι μόνο στον επιχειρηματία, είναι μια επιλογή από ένα σημείο κι έπειτα το πού θα πάει το κόστος: θα πάει στον επιχειρηματία ή θα πάει στην κοινωνία».