Ραγδαία αύξηση της διασποράς του SARS-CoV-2 στην κοινότητα της Θεσσαλονίκης καταδεικνύουν οι αναλύσεις της Ομάδας Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΑΠΘ στα αστικά απόβλητα της πόλης, σε ό,τι αφορά τον ρυθμό πολλαπλασιασμού του ιικού φορτίου του στελέχους Όμικρον. Συνολικά, μέσα σε 8 ημέρες το φορτίο του άκρως μεταδοτικού στελέχους του ιού δεκατετραπλασιάστηκε και αυτή τη στιγμή φαίνεται πως διπλασιάζεται ανά δύο μέρες, στοιχείο που υποδηλώνει εκθετική αύξηση των κρουσμάτων στην πόλη. Ήδη, από την ημερομηνία που εντοπίστηκε η παραλλαγή Όμικρον στα λύματα, το συνολικό ιικό φορτίο τους έχει αυξηθεί κατά 57%.
Όπως διαπιστώθηκε, το τέταρτο κύμα της πανδημίας κορυφώθηκε στις 25 Νοεμβρίου και την αργή αποκλιμάκωση τις τρεις εβδομάδες που ακολούθησαν διαδέχθηκε – με το ιικό φορτίο ακόμη σε βαθύ «κόκκινο» – μία απότομη αύξηση, η οποία σηματοδοτεί και την αρχή του πέμπτου κύματος της πανδημίας. Η αναστροφή της πορείας αποκλιμάκωσης συνέπεσε χρονικά με την εμφάνιση στα λύματα του στελέχους Όμικρον, στις 19 Δεκεμβρίου, και από την ημέρα εκείνη η γραμμή της ανόδου του συνολικού ιικού φορτίου είναι παρόμοια με την αντίστοιχη γραμμή ανόδου του Όμικρον.
«Οι πρόσφατες μετρήσεις οχτώ ημερών, που κάνουμε ειδικά για το στέλεχος Όμικρον, καταδεικνύουν ότι η καθαρή αύξησή του στη Θεσσαλονίκη είναι μεγάλη και το ιικό φορτίο του διπλασιάζεται ανά δύο ημέρες. Αυτό σημαίνει ότι ο αριθμός των ατόμων που μολύνονται στην κοινότητα αυξάνεται εκθετικά, με ραγδαίο ρυθμό» δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρύτανης του ΑΠΘ και επιστημονικά υπεύθυνος του ερευνητικού έργου, καθηγητής Νίκος Παπαϊωάννου.
Σε ό,τι αφορά την αποτύπωση αυτής της επιδημιολογικής εικόνας της πόλης στα κρούσματα, ο πρύτανης του ΑΠΘ επισήμανε πως «εκτιμούμε ότι κατά το διάστημα αυτό ο πραγματικός αριθμός των κρουσμάτων είναι μεγαλύτερος από αυτόν που καταγράφεται από το σύστημα επιτήρησης, καθώς οι μολύνσεις αφορούν στην πλειονότητα νέους ανθρώπους, οι οποίοι δεν παρουσιάζουν συμπτώματα».
Τη χρονική πορεία από την εμφάνιση του στελέχους Όμικρον προς τη βέβαιη επικράτησή του περιέγραψε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αναπληρωτής καθηγητής Μοριακής Μικροβιολογίας Χρυσόστομος Δόβας, μέλος του Διαγνωστικού Εργαστηρίου του Τμήματος Κτηνιατρικής ΑΠΘ, σε τεχνογνωσία του οποίου βασίστηκε η ανάπτυξη της καινοτόμου μεθοδολογίας της Ομάδας Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΑΠΘ για τον εντοπισμό και ποσοτικοποίηση των μεταλλάξεων: «Με βάση τις μετρήσεις στα λύματα, στις 25/11 είχαμε την κορύφωση του επιδημικού κύματος του στελέχους Δέλτα στη Θεσσαλονίκη. Στη συνέχεια και μέχρι τις 18/12 καταγράφηκε συνεχόμενη πτωτική τάση του ιικού φορτίου. Από την ημερομηνία εντοπισμού του Όμικρον στα λύματα της πόλης στις 19/12 και μέχρι τις 26/12, παρατηρήθηκε αύξηση του συνολικού ιικού φορτίου κατά 57%. Η αύξηση αυτή όμως περιλαμβάνει αθροιστικά και τα δύο στελέχη, σε μια περίοδο όπου η διασπορά του Δέλτα παραμένει μεγάλη».
