Στη δημοσιότητα έδωσε το υπουργείο Υγείας το Εθνικό Επιχειρησιακό Σχέδιο Εμβολιασμών κατά του COVID-19, με την ονομασία Επιχείρηση «Ελευθερία».
Το σχέδιο κατανομής και διανομής των εμβολίων αποτελεί τη σημαντικότερη παράμετρο για τη δημιουργία και το λεπτομερή σχεδιασμό του συνολικού Επιχειρησιακού Σχεδίου.
Οι παραδόσεις των εμβολίων θα γίνονται σταδιακά, κρίθηκε απαραίτητη η προτεραιοποίηση των εμβολιασμών σε συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες.
Ως εκ τούτου, το Σχέδιο αρχικά θα εστιάσει στις ομάδες με την υψηλότερη προτεραιότητα, όπως έχει προταθεί από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών.
Σύμφωνα με το σχέδιο ο εμβολιασμός του πληθυσμού θα γίνει σε τρεις φάσεις και συγκεκριμένα:
Η Ελλάδα θα προμηθευτεί εμβόλια σταδιακά από έξι τουλάχιστον παραγωγούς, ξεκινώντας με την πρώτη παραλαβή το Δεκέμβριο 2020 από την Pfizer/ BioNTech.
Το Επιχειρησιακό Σχέδιο έχει προβλέψει τη διασφάλιση της προστασίας των εμβολίων κατά τη μεταφορά τους εντός της χώρας από τους διανομείς των Παραγωγών Εταιρειών με την υποστήριξη της Ελληνικής Αστυνομίας.
Πόσα εμβόλια θα λάβει η Ελλάδα
Στην Ελλάδα αντιστοιχεί ποσοστό του συνόλου των δόσεων που κάθε Παραγωγός Εταιρεία θα διαθέσει, αναλογικό του πληθυσμού της, με δικαίωμα προαίρεσης για περισσότερα.
Pfizer/BioNTech 4,7 εκατ. δόσεις
AstraZeneca/Oxford 7,1 εκατ. δόσεις
Johnson & Johnson 4,7 εκατ. δόσεις
Sanofi / GSK 4,7 εκατ. δόσεις
Moderna 1,8
Curevac 5,3 εκατ. δόσεις
Οι παραπάνω αριθμοί, ωστόσο, όπως τονίζεται ενδέχεται να μεταβληθούν ανάλογα με τις προσφερόμενες ποσότητες των εταιρειών και την εγκεκριμένη κατανομή δόσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ποιοι θα εμβολιαστούν κατά σειρά
Η πρώτη φάση αφορά:
- Υγειονομικοί και προσωπικό κοινωνικών υπηρεσιών
- Διαμένοντες και προσωπικό οίκων ευγηρίας
- Διαμένοντες, ασθενείς και προσωπικό δομών φροντίδας χρόνιων πασχόντων και κέντρων αποκατάστασης
- Προσωπικό προτεραιότητας για κρίσιμες λειτουργίες της Κυβέρνησης
Εκτιμώμενη ημερομηνία έναρξης 27/12/2020
Η δεύτερη φάση αφορά:
Άτομα 70 ετών και άνω (ανεξαρτήτως ιστορικού νοσημάτων). Περαιτέρω προτεραιοποίηση:
• Άτομα ηλικίας 85 ετών και άνω
• Άτομα ηλικίας 80 ετών και άνω
• Άτομα ηλικίας 75 ετών και άνω
• Άτομα ηλικίας 70 ετών και άνω
Εκτιμώμενη ημερομηνία έναρξης: Φεβρουάριος 2021
- Ασθενείς με νοσήματα που συνιστούν πολύ υψηλό κίνδυνο για νόσηση με COVID-19 ανεξαρτήτως ηλικίας
- Προσωπικό προτεραιότητας για κρίσιμες λειτουργίες του Κράτους
- Άτομα 60 έως 69 ετών (ανεξαρτήτως ιστορικού νοσημάτων)
- Ασθενείς 18 έως 59 ετών με νοσήματα που συνιστούν υψηλό κίνδυνο για νόσηση με COVID-19
Η τρίτη φάση αφορά:
- Άτομα 18 ετών και άνω χωρίς υποκείμενα νοσήματα
Εκτιμώμενη ημερομηνία έναρξης: Ιούνιος 2021
Τα Κέντρα Αποθήκευσης
Τα Κέντρα Αποθήκευσης θα λαμβάνουν γνώση για τις επικείμενες παραλαβές από τις Παραγωγούς Εταιρείες από το Κέντρο Συντονισμού του Υφυπουργείου Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων. Η ενημέρωση αυτή θα παρέχεται μέσω κεντρικής εφαρμογής, που έχει αναπτυχθεί από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ειδικά για τους σκοπούς της διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας του εμβολίου κατά του COVID-19.
Οι ομάδες των Κέντρων Αποθήκευσης θα απαρτίζονται από επαρκή αριθμό εργαζομένων, οι οποίοι έχουν εκπαιδευτεί ολοκληρωμένα στον έλεγχο και την τήρηση των προδιαγραφών διαχείρισης του εμβολίου κάθε Παραγωγού Εταιρείας κατά τη διάρκεια της παραλαβής τους από αυτές.
Σημειώνεται ότι οι αυξημένες ανάγκες ειδικού εξοπλισμού, όπου θα χρειαστεί το προσωπικό για την παραλαβή, αποθήκευση, παρακολούθηση και μεταφορά των εμβολίων, αλλά και για την προστασία του προσωπικού, έχουν προβλεφθεί και συντονίζονται μέσω κεντρικών διαδικασιών προμηθειών.
Κάθε Κέντρο Αποθήκευσης θα επικουρηθεί από τρία στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, τα οποία θα παρευρίσκονται, θα παρακολουθούν και θα υποστηρίζουν την παραλαβή των εμβολίων από τις Παραγωγούς.
Δεδομένων των γεωμορφολογικών χαρακτηριστικών της χώρας μας και της κατανομής του πληθυσμού της, τα εμβόλια θα αποθηκεύονται σε πέντε (5) εγκεκριμένες αποθήκες που πληρούν όλα τα απαραίτητα πρωτόκολλα πιστοποίησης. Περισσότερα Κέντρα Αποθήκευσης μπορεί να ενεργοποιηθούν σε αναλογία με τον όγκο και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αποθήκευσης και διανομής των εμβολίων, που θα παραληφθούν από τις Παραγωγούς Εταιρείες.
Κάθε Κέντρο Αποθήκευσης θα εφοδιάζει συγκεκριμένα Κέντρα Εμβολιασμού με κριτήριο την απόσταση μεταξύ τους και τον απαιτούμενο χρόνο για την κάλυψη της απόστασης αυτής, προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί ο χρόνος, που παραμένουν σε κατάσταση μεταφοράς (όσον αφορά τα εμβόλια της Pfizer/ BioNTech και Moderna).
Τα Κέντρα Αποθήκευσης έχουν εξοπλιστεί με επαρκή αριθμό καταψυκτών, που πληρούν τις προδιαγραφές ακόμη και των πλέον απαιτητικών εμβολίων (όπως των BioNTech/ Pfizer, που απαιτεί συνθήκες φύλαξης από -70 έως -80°C).
Οι καταψύκτες διαθέτουν εγκατεστημένο κατάλληλο καταγραφικό σύστημα θερμοκρασιών με σκοπό τη διαρκή παρακολούθηση των επιπέδων κατάψυξης και την αυτόματη ενημέρωση (pre-alarm) σε περίπτωση απόκλισης θερμοκρασιών.
Σε ημερήσια βάση, τα Κέντρα Αποθήκευσης θα διενεργούν ποσοτική απογραφή του αποθέματος εμβολίων στο τέλος της ημέρας, κατ’ ελάχιστον στις θέσεις όπου εκτελέστηκαν παραγγελίες. Κατά τη διενέργεια της ποσοτικής απογραφής, θα παρίστανται και θα παρακολουθούν στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων. Κατόπιν της διενέργειας της καθημερινής απογραφής, τα Κέντρα Αποθήκευσης θα ενημερώνουν την κεντρική εφαρμογή εφοδιαστικής αλυσίδας.
Η ασφάλεια των Κέντρων Αποθήκευσης θα διασφαλιστεί με τη συνδρομή της Ελληνικής Αστυνομίας και του Πυροσβεστικού Σώματος Ελλάδος
Διανομή στα Κέντρα Εμβολιασμού
Η διανομή στα Κέντρα Εμβολιασμού θα στηρίζεται στο Σχέδιο Προτεραιοποίησης Εμβολιασμών, που αναφέρθηκε παραπάνω και την ζήτηση (δηλαδή στον αριθμό των ραντεβού εμβολιασμού των Πολιτών), τόσο σε επίπεδο όγκου όσο και σε επίπεδο προγραμματισμού (δηλ. χρονισμού). Το Κέντρο Συντονισμού θα λαμβάνει ενημέρωση μέσω της εφαρμογής ραντεβού για τους επικείμενους εμβολιασμούς και ως εκ τούτου για τις ανάγκες των Κέντρων Εμβολιασμού σε απόθεμα σκευασμάτων.
Το Κέντρο Συντονισμού θα εκτελεί τον προγραμματισμό των απαραίτητων παραδόσεων μέσω της κεντρικής εφαρμογής εφοδιαστικής αλυσίδας, ο αλγόριθμος της οποίας θα βασίζεται αρχικά στη ζήτηση και εν συνεχεία θα αποκτήσει ένα επίπεδο προβλεπτικής ικανότητας της ζήτησης (όπως αναμενόμενη μη προσέλευση των ραντεβού για εμβολιασμό, κλπ.).
Τα Κέντρα Αποθήκευσης θα λαμβάνουν καθημερινή ενημέρωση από το Κέντρο Συντονισμού μέσω της κεντρικής εφαρμογής εφοδιαστικής αλυσίδας για τις επικείμενες ανάγκες των Κέντρων Εμβολιασμού σε απόθεμα σκευασμάτων, προκειμένου να διασφαλιστεί η αδιάκοπη ροή της εμβολιαστικής διαδικασίας. Επιπλέον, για τον ίδιο λόγο, τα Κέντρα Αποθήκευσης θα επικοινωνούν απευθείας με τις Εταιρείες Διανομών για τον λεπτομερέστερο σχεδιασμό.
Κάθε Κέντρο Αποθήκευσης θα διαθέτει όλα τα απαραίτητα υλικά για την προετοιμασία των παραδόσεων των εμβολίων στα εμβολιαστικά κέντρα σύμφωνα με τις προδιαγραφές της Παραγωγού Εταιρείας, η προμήθεια των οποίων θα υλοποιείται μέσω κεντρικών διαδικασιών.
Τα εμβόλια θα συσκευάζονται σε ειδικά σχεδιασμένα ισοθερμικά κιβώτια, των οποίων οι συνθήκες θερμοκρασίας κατά τη μεταφορά των εμβολίων θα παρακολουθούνται μέσω καταγραφικών συσκευών, που θα τοποθετούνται εντός του καθενός. Τα ισοθερμικά έχουν υποβληθεί σε σειρά ελέγχων σε συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
Επιπλέον, έχουν σχεδιαστεί σε πολλαπλά μεγέθη, τα οποία έχουν κατανεμηθεί σε κάθε Κέντρο Αποθήκευσης βάσει πολλαπλών κριτηρίων (πληθυσμιακή κατανομή ανά περιοχή, αριθμός και μέγεθος εξυπηρετούμενων Κέντρων Εμβολιασμού, κλπ.), προκειμένου να επιτευχθεί η μεγιστοποίηση της απόδοσης της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Τα Κέντρα Αποθήκευσης θα επικολλούν QR codes σε κάθε ένα κιβώτιο, τα οποία θα περιλαμβάνουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τις παρτίδες των εμβολίων, που περιέχονται σε αυτό. Τα QR codes θα σαρώνονται από τα Κέντρα Εμβολιασμού κατά την παραλαβή τους, ενημερώνοντας έτσι αυτόματα την κεντρική εφαρμογή εφοδιαστικής αλυσίδας, ώστε να διασφαλίζεται η
ιχνηλασιμότητα καθ΄ όλη τη διαδρομή της παρτίδας εμβολίων μέχρι και τη χορήγησή τους.
Στη συνέχεια, τα ισοθερμικά κιβώτια με τα εμβόλια θα παραδίδονται στην Εταιρεία Διανομών. Κατά τη φόρτωση, τα Κέντρα Αποθήκευσης θα διενεργούν ελέγχους ταυτοποίησης του οδηγού και του οχήματος καθώς και οπτικούς ελέγχους στο όχημα, ενώ επιπλέον θα παρίστανται και θα παρακολουθούν στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων.
Σημειώνεται ότι έχει διασφαλιστεί ότι τα μεταφορικά μέσα της Εταιρείας Διανομών πληρούν τις προδιαγραφές της ψυχρής αλυσίδας και τους κανόνες μεταφοράς φαρμάκων. Βασική προϋπόθεση κατά τη μεταφορά στα εμβολιαστικά κέντρα είναι η διατήρηση σταθερής θερμοκρασίας στους ψυκτικούς θαλάμους για τη διασφάλιση της αποδοτικότητας κατά τη χορήγηση. Ως εκ τούτου, τα μεταφορικά μέσα της Εταιρείας Διανομών διαθέτουν όλο τον απαραίτητο εξοπλισμό προκειμένου να γίνει η μεταφορά με ασφάλεια και με τεκμηριωμένο τρόπο.
Κέντρα εμβολιασμού
Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των εμβολίων κατά του COVID19, καθιστούν επιτακτική την ανάγκη για δημιουργία Κέντρων Εμβολιασμού, καθώς:
• Ένα φιαλίδιο εμβολίου κατά του COVID-19 αντιστοιχεί τουλάχιστον σε πέντε (5) δόσεις, που θα πρέπει να χορηγηθούν εντός περιορισμένου χρόνου.
• Τα εμβόλια κάθε Παραγωγού Εταιρείας απαιτούν διαφορετικές συνθήκες φύλαξης.
• Η διαδικασία του εμβολιασμού θα πρέπει να επιβλέπεται από ιατρό, ενώ σύμφωνα και με τους κανόνες αδειοδότησης και κυκλοφορίας του εμβολίου, θα διενεργείται συνταγογράφησή του στο εμβολιαστικό κέντρο.
Εξουσιοδοτημένα πρόσωπα των Κέντρων Εμβολιασμού θα παραλαμβάνουν τα κιβώτια εμβολίων και θα προχωρούν στην ηλεκτρονική καταγραφή της παραλαβής τους στην κεντρική εφαρμογή εφοδιαστικής αλυσίδας.
Τα Κέντρα Εμβολιασμού αποθηκεύουν τα κιβώτια σύμφωνα με τις οδηγίες της Παραγωγού Εταιρείας και τηρώντας σε κάθε περίπτωση την βασική αρχή αποθήκευσης FEFO (firstexpired, first-out), και προμηθεύουν με εμβόλια τις υπόλοιπες μονάδες ή μέσα εμβολιασμού (όπως Εμβολιασμοί Οίκων Ευγηρίας και λοιπών κλειστών δομών, Κινητή Μονάδα, Βοήθεια στο Σπίτι, κλπ.).
Διενέργεια εμβολιασμού
Ο Πολίτης θα μπορεί να ελέγξει αν ανήκει σε κάποιες από τις ομάδες προτεραιότητας με τους εξής τρόπους:
• Εισάγοντας τον ΑΜΚΑ και το Ονοματεπώνυμό του στην ιστοσελίδα http://emvolio.gov.gr και τη web/mobile εφαρμογή.
• Αποστέλλοντας γραπτό μήνυμα (SMS) στον 5-ψήφιο κωδικό αποκλειστικής χρήσης (13034).
Από τον Ιανουάριο 2021, ο Πολίτης μπορεί να προγραμματίσει το ραντεβού του για εμβολιασμό, με τους παρακάτω τρόπους:
• Κατόπιν σύνδεσης με στοιχεία TAXIS στην ιστοσελίδα http://emvolio.gov.gr.
• Επιβεβαιώνοντας το προτεινόμενο ραντεβού μέσω γραπτού μηνύματος (SMS) στον 5-ψήφιο κωδικό αποκλειστικής χρήσης (13034).
• Για τους Πολίτες, που δεν είναι εξοικειωμένοι με τα τεχνολογικά μέσα, με επίσκεψη στα ΚΕΠ ή φαρμακεία.
Ο Πολίτης θα λαμβάνει τον μοναδικό κωδικό-αριθμό ραντεβού, καθώς και το QR Code, ανάλογα με τον τρόπο που προγραμμάτισε το ραντεβού. Σημειώνεται ότι μέσω της εφαρμογής των ραντεβού προγραμματίζεται ταυτόχρονα και ο επαναληπτικός εμβολιασμός.
Τρεις (3) ημέρες πριν από την ημερομηνία του ραντεβού, ο Πολίτης θα λαμβάνει email και SMS υπενθύμισης για την ημέρα και ώρα ραντεβού μαζί με link για το website που έχει κατάλληλες γενικές οδηγίες προετοιμασίας (π.χ. να μην έχει πυρετό, να έχει μαζί του τον κωδικό κλπ.), αλλά και ειδικές οδηγίες ανάλογα με το εμβόλιο που θα χρησιμοποιηθεί.
Ο Πολίτης δίνει τον κωδικό-αριθμό ραντεβού ή το QR Code και το ταυτοποιητικό στοιχείο (ταυτότητα, διαβατήριο κλπ.), στο προσωπικό των Κέντρων Εμβολιασμού. Το προσωπικό, αξιοποιώντας την εφαρμογή ραντεβού στα tablets, θα σαρώνει το QR Code ή θα αναζητά με βάση τον κωδικό-αριθμό το ραντεβού και θα το επιβεβαιώνει.
Στη συνέχεια, θα απαντάται το απαιτούμενο ερωτηματολόγιο πριν από τον εμβολιασμό, το οποίο θα περιλαμβάνει τόσο γενικές ερωτήσεις, όσο και συγκεκριμένες ανάλογα με το εμβόλιο που πρόκειται να χορηγηθεί. Βάσει των απαντήσεων στις ερωτήσεις, και αφού ο ιατρός αξιολογήσει την κλινική εικόνα, παίρνει την απόφαση αν θα προχωρήσει στον εμβολιασμό και θα διενεργήσει συνταγογράφηση.
Επίσης, το Εμβολιαστικό Κέντρο καταχωρεί στην ηλεκτρονική εφαρμογή τα στοιχεία της συσκευασίας των εμβολίων, που χρησιμοποιήθηκε για τον εμβολιασμό του Πολίτη. Με το τρόπο αυτό, ενισχύεται η διαδικασία της ιχνηλασιμότητας και της φαρμακοεπαγρύπνησης. Εφόσον απαιτείται, η εφαρμογή ενημερώνει τον γιατρό για την ημερομηνία και ώρα της επανάληψης