Μια αποκλειστική συνέντευξη στο Seleo.gr έδωσε ο Χανς – Γιόαχιμ Φούχτελ, ο Γερμανός πολιτικός που για έξι χρόνια, ως εντεταλμένος της Μέρκελ στην Ελληνογερμανική Συνέλευση θεωρήθηκε το «μάτι» της Καγκελαρίου στη χώρα μας, τα δύσκολα χρόνια του μνημονίου.
Σχεδόν 4 χρόνια μετά την τελευταία του συνέντευξη σε ελληνικό μέσο, ο σημερινός υφυπουργός Γεωργίας της Γερμανίας, μιλάει για την τωρινή κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και τις προοπτικές της, τους φίλους που έκανε στη χώρα μας, την ελληνική φιλοξενία, τις φιλικές αλλά και τις αρνητικές αντιδράσεις στο πρόσωπο του, καθώς και για τα μέρη που του έκαναν εντύπωση. «Έχω επισκεφθεί την χώρα σας 32 φορές ως αξιωματούχος, πιθανόν περισσότερες από κάθε άλλον αλλοδαπό πολιτικό» λέει ενθουσιασμένος και θυμάται το «Φούχτελος», το παρατσούκλι που του είχαν αποδώσει οι συνάδελφοί του στη Γερμανία. Επαινεί τους Έλληνες για τις προσπάθειες τους και εκτιμά ότι «είναι σημαντικό ότι η Ελλάδα έχει δημιουργήσει πλέον το πολιτικό πλαίσιο για να είναι δυναμικά παρούσα στις αγορές». Αναφέρει μια σειρά Ελλήνων πολιτικών και μη, ως φίλους του και άτομα που εκτιμά, ενώ πιστεύει πως μία εβδομάδα δεν θα είναι αρκετή για να τους δει όταν μετά το τέλος της πολιτικής του καριέρας, επισκεφθεί εκ νέου την χώρα μας, ως απλός πολίτης.
Συνέντευξη στην Θεοδώρα Απότα
Τι σας έρχεται πρώτο στο μυαλό στο άκουσμα της λέξης «Ελλάδα»;
Θα σας απαντήσω ξεκάθαρα. Σαφώς και γνωρίζω τα σύμβολα της αρχαιότητας, ωστόσο βίωσα προσωπικά μια εμπειρία που ήταν σημαδιακή: όταν με μια αποστολή ταξίδεψα το 2012 στη Δυτική Μακεδονία και συγκεκριμένα στην Καστοριά για να στηρίξω την εξυγίανση της τοπικής λίμνης, επισκέφθηκα τον Νεολιθικό Λιμναίο Οικισμό που μου θύμισε έναν αντίστοιχο νεολιθικό οικισμό νότια της Γερμανίας, στη Λίμνη Κωνσταντίας (ή Μπόντενζεε) – μόνο που ο ελληνικός οικισμός ήταν κατά περίπου 1500 χρόνια γηραιότερος!
Λόγω των αρμοδιοτήτων σας, είχατε την ευκαιρία να επισκεφθείτε πολλά μέρη της χώρας. Ξεχωρίσατε περισσότερο τις τοποθεσίες της Βόρειας ή της Νότιας Ελλάδας;
Ειλικρινά, δεν μπορώ να απαντήσω. Βρισκόμουν στη Βόρεια Ελλάδα, με ενθουσίαζε η πανέμορφη φύση, βρισκόμουν στη Νότια Ελλάδα, έμενα έκπληκτος με την ποικιλομορφία των ελληνικών νησιών. Ή με την άφιξη στο λιμάνι του Πειραιά τη στιγμή που ανέτελλε ο ήλιος – ένα θέαμα που προσφέρει αγαλλίαση και σε κάνει να ξεχάσεις τις καθημερινές σου έννοιες.
32 φορές επισκέφθηκα ως αξιωματούχος την Ελλάδα και τις περισσότερες φορές παρέμεινα πάνω από μια εβδομάδα. Γνώρισα ως προσκεκλημένος των ελληνικών δήμων και πόλεων, με σκοπό τη δημιουργία συνεργασιών για την ανταλλαγή τεχνογνωσίας, την χώρα και τους ανθρώπους της στις διάφορες εκφάνσεις του. Πιθανόν και περισσότερο από κάθε άλλον αλλοδαπό πολιτικό. Στο πλαίσιο αυτό αποκόμισα μια λεπτομερή εικόνα για την πολύ δύσκολη οικονομική κατάσταση της χώρας.
Ποια η γνώμη σας για την τωρινή κατάσταση στη χώρα μας;
Το εγχείρημα μας τότε ήταν μια μεγάλη πρόκληση για κάθε συμμετέχοντα. Η φιλόδοξη αναδιάρθρωση της τοπικής αυτοδιοίκησης, σκεφτείτε ότι στην Γερμανία χρειάστηκαν πολλά χρόνια για να υλοποιηθεί η αντίστοιχη αλλαγή, έπρεπε να γίνει στην Ελλάδα πολύ γρήγορα γιατί έλειπε αυτός ο χρόνος.
Στις απαιτήσεις της Ευρώπης που ζητούσε σοβαρές περικοπές και αλλαγές οι Έλληνες απέδειξαν αντοχή και κουράγιο.
Η προσπάθεια απέδωσε. Η Ελλάδα συνεχίζει να είναι μέλος της ΕΕ – όπου και σε κάθε περίπτωση ανήκει – και οι Έλληνες έχουν σταθεί και πάλι στα πόδια τους.
Χαίρομαι ιδιαίτερα για αυτό όπως και για το γεγονός ότι με ισότιμη συνεργασία καταφέραμε να ενδυναμώσουμε τις φιλικές μας σχέσεις. Εν κατακλείδι, οδήγησαν τα δύσκολα χρόνια σε μεταρρυθμίσεις πολλών τομέων και πλέον υπάρχει η δυνατότητα, η χώρα να ανταποκριθεί καλύτερα στις προκλήσεις της εποχής.
Η Ελλάδα σε κάθε περίπτωση έχει φυσικούς πόρους και δυνατότητες ανάπτυξης. Είναι σημαντικό ότι η Ελλάδα έχει δημιουργήσει πλέον το πολιτικό πλαίσιο για να είναι δυναμικά παρούσα στις αγορές.
Σωστή επίσης είναι η επιλογή να ληφθούν μέτρα για την εμπεριστατωμένη επαγγελματική εκπαίδευση της νέας γενιάς όλης της χώρας καθώς και η επένδυση στην έρευνα. Οι Έλληνες πλέον συμπλήρωσαν δέκα χρόνια δικτύωσης με την Γερμανία για την ανταλλαγή τεχνογνωσίας – αυτό θα πρέπει να συνεχιστεί.
Οι Έλληνες έχουν τη φήμη φιλόξενου λαού. Ήταν πράγματι έτσι για έναν ξένο πολιτικό;
Δεν γνωρίζω καμία άλλη χώρα εκτός της Ελλάδας η οποία να έχει αναπτύξει σ’ αυτό το βαθμό το πολύτιμο αγαθό των ανθρώπινων σχέσεων! Όταν ορισμένα θέματα και συζητήσεις μας δυσκόλευαν, η φιλοξενία λειτουργούσε ως γέφυρα, η οποία μας βοηθούσε να αναχωρήσουμε με τις πιο ευχάριστες αναμνήσεις και να επιστρέψουμε εκ νέου για συνεχίσουμε την προσπάθεια συνεργασίας.
Όταν σκέφτομαι τις αμέτρητες στιγμές φιλοξενίας σε κάθε γωνιά της χώρας, γίνομαι συναισθηματικός και συγκινούμαι. Στη Θάσο για παράδειγμα, άργησα δύο ώρες να φτάσω για μια συνάντηση στο δημαρχείο, επειδή όλοι με προσκαλούσαν για «μόνο λίγο». Και μιλώ για τον κρεοπώλη, τον φούρναρη, τον ταβερνιάρη και τον απλό πολίτη στις γειτονιές από όπου περνούσα. Οι Έλληνες φαίνεται να διαθέτουν ένα ιδιαίτερο γονίδιο φιλοξενίας.
Και το λέω αυτό ως κάποιος ο οποίος έκανα μια ιδιαίτερη καριέρα στην Ελλάδα: ομολογουμένως, για τους Έλληνες εμφανίστηκα ξαφνικά στα τέλη του 2011 στην πολιτική σκηνή και υπήρξαν υποθέσεις και αρνητικές σκέψεις επειδή η παρουσία μου συνδυάστηκε με τις τότε δύσκολες διαβουλεύσεις με τους αξιωματούχους της ΕΕ.
Συνεπώς, ορισμένα μέσα και ορισμένες πολιτικές δυνάμεις με υποδέχτηκαν ως τον «επιτετραμμένο της Άνγκελα Μέρκελ» και ο τύπος με χλεύαζε με άσχημες καρικατούρες. Μέχρι και διαδηλώσεις διαμαρτυρίας είχαν οργανωθεί. Οι Έλληνες ωστόσο μου έδωσαν μια ευκαιρία και έως και σήμερα είμαι ευγνώμων για τις ειλικρινείς σχέσεις που αναπτύχθηκαν στη συνέχεια.
Μετά από λίγο διάστημα, με αποκαλούσαν Όθωνα τον 3ο αναφερόμενοι στον Όθωνα τον 1ο της Βαυαρίας και τον Όττο Ρέχαγκελ ως Όθωνα τον 2ο, τον οποίο είχα επιστρατεύσει ως υποστηρικτή μου σε μια αποστολή.
Όμως, τα παρατσούκλια συνεχίστηκαν με «Φούχτελος» και ακόμη και στην Γερμανική Βουλή υπάρχουν συνάδελφοι που με ρωτούν «Φούχτελος, τι κάνουν οι Έλληνες σου;»
Οι πολιτικοί καθώς και οι ψηφοφόροι στην Γερμανία παρακολουθούσαν τις δράσεις μου στην Ελλάδα -αυτό αντικατοπτρίστηκε στις βουλευτικές εκλογές το 2013. Κατάφερα να σημειώσω ένα από τα καλύτερα δέκα αποτελέσματα σε ψήφους, που σημαίνει ότι ο απόηχος της δράσης μου ήταν θετικός.
Με αφορμή το εκλογικό αποτέλεσμα, μοναχοί από την Ελλάδα παρήγαγαν τσίπουρο με βαθμό οινοπνεύματος το ποσοστό των ψήφων που έλαβα, 58,5 %, και μου το πρόσφεραν ένα βράδυ, χτυπώντας στην πόρτα του σπιτιού μου στον Μέλανα Δρυμό. Εμπνευστής της χειρονομίας αυτής ήταν ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ιωαννίνων σήμερα, Μάξιμος. Τέτοιες χειρονομίες ανήκουν αποκλειστικά σε Έλληνες!
Συναντήσατε πολλούς Έλληνες, συναναστραφήκατε και συνεργαστήκατε μαζί τους. Υπάρχει κάποιο πρόσωπο να σας έκανε εντύπωση που θυμάστε μέχρι και σήμερα; Με ποιους Έλληνες έχετε κρατήσει επαφή;
Υπάρχει μεγάλος αριθμός ανθρώπων στην Ελλάδα που τους θεωρώ πλέον φίλους μου και θα ήταν άδικο να αναφερθώ μόνο σε ορισμένους από αυτούς.
Ωστόσο, θα ήθελα να αναφέρω ονόματα όπως αυτό του Ευριπίδη Στυλιανίδη, του τότε Υπουργού Εσωτερικών, ο οποίος ήταν από τους πρώτους που με συνόδευσαν στα καθήκοντά μου. Πρόκειται για έναν πολύ μορφωμένο άνθρωπο από την Θράκη με εξαιρετική γνώση της γερμανικής γλώσσας, ο οποίος έκανε τη δικτατορική του διατριβή στο Πανεπιστήμιο Γκέτινγκεν και γνωρίζει άριστα την γερμανική νοοτροπία.
Στους φίλους και συνοδοιπόρους προστέθηκε στη συνέχεια ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου καθώς και ο δήμαρχος Δράμας, ο Χριστόδουλος Μαμσάκος, τον οποίο θα επιθυμούσα πολύ να ξανά συναντήσω.
Μαζί του παρέλαβα στη Λειψία σε μια συγκινητική τελετή το βραβείο Κάρλ Γκέρντελερ – ένα Ευρωπαϊκό βραβείο για ιδιαίτερα καινοτόμες δράσεις στην τοπική αυτοδιοίκηση.
Αν θέλω να θυμηθώ εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών θα πρέπει να αναφερθώ στον Παύλο Χαριτονίδη από την Ασπροβάλτα ο οποίος υπήρξε μετανάστης στην Γερμανία και επέστρεψε στην αγαπημένη πατρίδα του ως συνταξιούχος. Παρά τα 80 του χρόνια συνεχίζει να είναι Πρόεδρος του συλλόγου που ίδρυσε, των “Hellenic Silverstars”, ο οποίος υποστηρίζει και συμβουλεύει Έλληνες συνταξιούχους που εργάστηκαν στην Γερμανία σε διοικητικά και πρακτικά θέματα.
Στο σημείο αυτό θα ήθελα να αναφερθώ στον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο ΙΙ. Οι συναντήσεις μαζί του και μαζί με τον σύμβουλό του Μάξιμο μου έχουν μείνει μια πολύτιμη ανάμνηση.
Ασφαλώς θυμάμαι και τον ευγενικό και συνετό αστυνομικό ο οποίος προΐστατο και συντόνιζε την ασφάλεια στις επισκέψεις μου.
Και βέβαια τον Γιώργο Πατούλη, σήμερα Περιφερειάρχης Αττικής, τον οποίο γνώρισα και εκτίμησα από την εποχή που ήταν δήμαρχος Αμαρουσίου και Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών. Και πόσοι άλλοι ακόμη… δεν θα έφτανε ο χώρος για να τους αναφέρω όλους ονομαστικά.
Είχατε δηλώσει πολλές φορές λάτρης του ελληνικού κρασιού και της ελληνικής κουζίνας. Παραμένετε; Και αν ναι, πώς; έχετε φροντίσει να προμηθεύεστε με κάποιο τρόπο τα αγαπημένα σας προϊόντα;
Ναι – η ελληνική κουζίνα- άλλος ένας λόγος να αγαπήσεις αυτή την χώρα! Συχνά επισκέπτομαι ελληνικά εστιατόρια, τώρα πλέον στην Γερμανία.
Το χταπόδι σχάρας είναι πράγματι το αγαπημένο ελληνικό μου φαγητό. Ασφαλώς θα πρέπει να συνοδεύεται από ελληνικό κρασί.
Ταξίδεψα για πρώτη φορά στην Ελλάδα τη δεκαετία του ’70 και διαπιστώνω την εξέλιξη που έκανε η ποιότητα των ελληνικών κρασιών από τότε και τη φήμη που έχουν αποκτήσει τα οινοποιεία της Ελλάδας δουλεύοντας με φιλοδοξία και στόχους.
Σε λίγο καιρό αποσύρεστε από την πολιτική. Είναι στα σχέδιά σας να επισκεφθείτε τη χώρα μας ως απλός πολίτης και αν το κάνετε, ποιος ή ποιοι θα θέλατε να σας υποδεχθούν;
Πράγματι, η εποχή μου ως βουλευτής της Γερμανικής Βουλής πλησιάζει τον επόμενο φθινόπωρο στο τέλος της – μετά από 35 χρόνια, δηλαδή μετά από δύο πολιτικές γενιές, και έπειτα από 12 χρόνια υπηρεσίας στο αξίωμα του Κοινοβουλευτικού Υφυπουργού στην κυβέρνηση της Καγκελάριο Μέρκελ.
Με την Ελλάδα θα νιώθω μια ζωή συνδεδεμένος. Και μόλις ολοκληρώσω την πολιτική μου θητεία θα ταξιδέψω στην Ελλάδα. Με τόσους φίλους που απέκτησα στην χώρα αυτή, ασφαλώς δεν θα φτάσει μια εβδομάδα παραμονής στην υπέροχη χώρα σας.
Φωτογραφία: Ververidis Vasilis/Motionteam Photo press agency
