Πώς εξελίσσεται η αποκλιμάκωση της πανδημίας στη Θεσσαλονίκη

Ο αριθμός ημερήσιων θανάτων (22) που καταγράφηκε είναι ελαφρώς αυξημένος σε σχέση με προχθές (18). Όπως είχαμε προβλέψει από την προηγούμενη εβδομάδα, ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος που είναι 18 έχει ξεκινήσει αποκλιμάκωση σε συνδυασμό με την πτωτική πορεία του αριθμού των κρουσμάτων.

Όσον αφορά στους ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ), ο αριθμός τους μειώθηκε σε σχέση με προχθές (343 από 353). Παρά τις παρατηρούμενες διακυμάνσεις, συνεχίζεται η αποκλιμάκωση με βάση την επικαιροποιημένη πρόβλεψη (αυτό βέβαια με την παραδοχή ότι θα συνεχίσουν να τηρούνται τα ισχύοντα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των προβλεπόμενων self-test και ανοίγματα δραστηριοτήτων υψηλού συγχρωτισμού, όπως τα mall και η εστίαση θα γίνουν με την κατάλληλη προετοιμασία). Αξίζει να σημειωθεί ότι ο αριθμός των ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση όπως και των θανάτων είναι αναλογικά χαμηλότερος σε σχέση με τα αντίστοιχα μεγέθη στο δεύτερο κύμα, τόσο λόγω των εμβολιασμών ευπαθών ομάδων, όσο και του υψηλότερου αριθμού τεστ ανίχνευσης, που συντελεί στον εντοπισμό περισσότερων ασυμπτωματικών ή ήπια συμπτωματικών κρουσμάτων. Επίσης, η διασπορά των μεταλλαγμένων στελεχών που έχουν μεγαλύτερη μεταδοτικότητα από το στέλεχος του SARS-CoV-2 που κυριαρχούσε μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου και η αυξημένη κινητικότητα του πληθυσμού έχουν μεγαλώσει το ποσοστό των νεότερων ηλικιών που μολύνονται με αποτέλεσμα η μέση ηλικία των μολύνσεων να έχει πέσει σημαντικά. Η καμπύλη εξέλιξης του αριθμού των ασθενών που νοσηλεύονται σε κλίνες ΜΕΘ με βάση τις προσομοιώσεις της πλατφόρμας CORE, όπως αυτή παρουσιάζεται στο Σχήμα 1, των ασθενών που νοσηλεύονται σε απλές κλίνες στο Σχήμα 2, ενώ μια εκτίμηση για την πορεία των θανάτων ανά ημέρα παρουσιάζεται στο Σχήμα 3. Η πτωτική πορεία σε όλους τους δείκτες θα συνεχιστεί αλλά σε ό,τι αφορά στον αριθμό εισαγωγών στα νοσοκομεία και στους θανάτους η ταχύτητα αποκλιμάκωσης θα είναι μειωμένη σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο.

Σχήμα 1. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.

Σχήμα 2. Αριθμός κρουσμάτων σε σοβαρή κατάσταση (νοσηλευόμενοι σε απλές κλίνες) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.

Σχήμα 3. Αριθμός θανάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.

Η πορεία της μέσης εβδομαδιαίας τιμής των κρουσμάτων, καθώς και του κυλιόμενου μέσου όρου 7 ημερών του αριθμού των κρουσμάτων ανά 100.000 πληθυσμού, όπως έχουν καταγραφεί από τον ΕΟΔΥ και η αναμενόμενη πορεία τους όπως προδιαγράφεται από την υπολογιστική πλατφόρμα CORE για την Ελληνική επικράτεια μέχρι τις 30 Ιουνίου, αποτυπώνονται στο Σχήμα 4. Με βάση το συνδυασμένο άνοιγμα της εστίασης στις 3 Μαΐου, και των υπόλοιπων βαθμίδων εκπαίδευσης (Δημοτικά και Γυμνάσια) στις 10 Μαΐου, αναμέναμε την επιβράδυνση της πορείας αποκλιμάκωσης, με σημαντική πιθανότητα να υπάρξει και ένα μικρό ανοδικό κύμα το τελευταίο δεκαήμερο του Μαΐου. Εντούτοις, φάνηκε ότι ο συνδυασμός των self-test με την άνοδο της θερμοκρασίας, συνέβαλαν καθοριστικά και με αυξημένη αποτελεσματικότητα στον περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας. Με βάση την επικαιροποιημένη πρόβλεψη που πραγματοποιήσαμε, σύμφωνα με τον αριθμό των κρουσμάτων που παρατηρείται αυτές τις ημέρες, δεν αναμένουμε πλέον την προσωρινή αναστροφή της πορείας αποκλιμάκωσης. Αντίθετα, αναμένουμε τη συνέχιση της αποκλιμάκωσης, η οποία θα υποβοηθηθεί περαιτέρω από τον υπάρχοντα ρυθμό εμβολιασμών και τη δημιουργία τείχους ανοσίας. Πρέπει επίσης να σημειωθεί, ότι με βάση την επικαιροποιημένη ανάλυση των δεδομένων διασποράς της πανδημίας στη χώρα, παρατηρήθηκε αύξηση των ενεργών επαφών τις τελευταίες ημέρες του Απριλίου. Αυτές μπορούν να οφείλονται στο άνοιγμα των μεγάλων εμπορικών κέντρων (να σημειωθεί ότι έγινε χωρίς την εγκατάσταση συσκευών απολύμανσης του αέρα αν και πρόκειται για εσωτερικούς χώρους με ανάγκη τεχνητού εξαερισμού) και στην κίνηση της αγοράς λόγω του Πάσχα, αλλά και στις αυξημένες κοινωνικές επαφές κατά τη διάρκεια των εορτών του Πάσχα. Αντίθετα, η εφαρμογή του μέτρου των self-test (σε μαθητές, εκπαιδευτικούς και εργαζομένους σε διάφορους τομείς οικονομικών δραστηριοτήτων που άνοιξαν), συντέλεσε στο να μη γίνει αναστροφή της πορείας αποκλιμάκωσης. Αυτή η προβλεπόμενη πορεία, που αφορά τα κρούσματα, τους νοσηλευόμενους σε απλές κλίνες, όσο και σε ΜΕΘ, καθώς επίσης και τους θανάτους, βασίζεται στις ακόλουθες παραδοχές:

• 600.000 self-test πραγματοποιούνται ημερησίως κατά μέσο όρο (με βάση τα ημερήσια δεδομένα των self-test που έχουν καταχωρηθεί από τις 28/4 μέχρι και σήμερα), και οι φορείς που εντοπίζονται θετικοί και θα επιβεβαιώνονται και με τεστ του ΕΟΔΥ, θα εισέρχονται σε καραντίνα 14 ημερών και θα ακολουθεί ιχνηλάτηση των επαφών τους. Σε αυτή τη βάση πιστεύουμε να γίνεται κατανοητή η σημασία του μέτρου, αφού συντελεί αποφασιστικά στη διακοπή αλυσίδων μετάδοσης από ασυμπτωματικούς και προσυμπτωματικούς που χωρίς να έχουν αντιληφθεί ότι είναι φορείς, θα μετέδιδαν τον ιό. Επίσης πρέπει να γίνει κατανοητό ότι τα self-test αυτή τη στιγμή και μέχρι να επιτευχθεί η πολυπόθητη ανοσία μέσω των εμβολιασμών, είναι το αποτελεσματικότερο μέτρο για την ταχύτερη και όσο το δυνατόν επιστροφή στην κανονικότητα, με παράλληλο περιορισμό της διασποράς και αποκλιμάκωση της πανδημίας. Όπως ήδη αναφέρθηκε παραπάνω, η αποτελεσματικότητα του μέτρου των self-test ήδη αποδείχθηκε καθοριστική για την καλή επιδημική πορεία που παρατηρείται, συνεπικουρούμενη από τον μεγάλο αριθμό αυτών που κατά μέσο όρο ημερησίως πλησιάζει τις 600.000.
• Τα ανοίγματα δραστηριοτήτων που έχουν ξεκινήσει από τις 5 Απριλίου, θα πραγματοποιούνται με τους προγραμματισμένους όρους προφύλαξης και ταυτόχρονα δε θα παρατηρηθούν εικόνες αδικαιολόγητης συρροής. Χρειάζεται λοιπόν προσοχή, υπευθυνότητα και σύνεση ώστε να τηρηθούν οι παραπάνω όροι. Εάν συνεχίσει η τήρηση των μέτρων, τότε η πορεία αποκλιμάκωσης δε θα αναστραφεί.
• Ο ρυθμός εμβολιασμών θα συνεχιστεί με το ρυθμό που πραγματοποιείται τώρα, δηλαδή περίπου 110.000 ημερησίως, όπως και πραγματοποιείται από τις 5 Μαΐου.

Με δεδομένη την αβεβαιότητα που αφορά κυρίως τις δύο πρώτες παραδοχές, οι προβλέψεις μας θα επαναεπικαιροποιούνται εάν παρατηρήσουμε αποκλίσεις που δε θα επιβεβαιώνουν την αναμενόμενη πορεία. Όπως ήδη αναφέραμε, η πορεία των κρουσμάτων φαίνεται να είναι ελαφρώς καλύτερη από την μέχρι πρότινος αναμενόμενη, και πλέον απομακρύνεται η πιθανότητα προσωρινής αναστροφής της πορείας αποκλιμάκωσης, γεγονός που οφείλεται στην αύξηση του αριθμού των self-test που πραγματοποιούνται τελικά σε σχέση με αυτά που είχαμε υποθέσει ένα μήνα πριν, γεγονός ιδιαίτερα ευχάριστο. Μια μικρή επιφύλαξη έχουμε για το τι μπορεί να συμβεί στις επόμενες εβδομάδες, με δεδομένη την αύξηση της ποσόστωσης του στελέχους Β.1.1.318, το οποίο φαίνεται να έχει αυξημένη μεταδοτικότητα σε σχέση με το Β.1.1.7. Ας σημειωθεί ότι το στέλεχος Β.1.1.7 ήταν ήδη πιο μεταδοτικό κατά περίπου 30% σε σχέση με το αρχικό στέλεχος (wild type).

Όπως φαίνεται από το διάγραμμα, από τις 8 Απριλίου, είχε ξεκινήσει αποκλιμάκωση του αριθμού των κρουσμάτων, η οποία επιταχύνθηκε μετά τις 19 Απριλίου, ως αποτέλεσμα του συνδυασμού των self-test, του αυξημένου αριθμού των τεστ ανίχνευσης που πραγματοποιούνται από τον ΕΟΔΥ, την αύξηση της θερμοκρασίας και φυσικά της συνέχισης του lockdown μέχρι και τις αρχές Μαΐου. Η προσωρινή ανάσχεση της πτωτικής πορείας που παρατηρήθηκε στα τέλη Απριλίου και οφείλονταν στο άνοιγμα των δραστηριοτήτων και των συρροών του Πάσχα, αποκλιμακώθηκε λόγω της αύξησης του αριθμού των self-test, οπότε και παγιώθηκε σταθερά πτωτική πορεία από τις 12 Μαΐου, όπως είχε προβλεφθεί από το μοντέλο CORE. Καθώς η πτωτική πορεία συνεχίστηκε με αυτό το ρυθμό, πλέον, για πρώτη φορά μετά τα μέσα Φεβρουαρίου, βρίσκεται κάτω από τα 1000 κρούσματα ημερησίως (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών).

Σχήμα 4. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ελληνική επικράτεια

Στις επιμέρους περιοχές με υψηλό υγειονομικό κίνδυνο, παρατηρείται υψηλότερος αριθμός κρουσμάτων στη Θεσσαλονίκη με 68 κρούσματα (48 κρούσματα προχθές), και στην Αττική με 397 κρούσματα (181 κρούσματα προχθές), λόγω του πολύ μεγαλύτερου αριθμού των τεστ ανίχνευσης την Τρίτη. Η Αθήνα πλέον αντιπροσωπεύει περίπου το 48% των κρουσμάτων, και εμφανίζει τα σχεδόν εξαπλάσια κρούσματα από τη Θεσσαλονίκη. Ο ρυθμός με τον οποίο επέρχεται η αποκλιμάκωση στην Αττική, είναι λίγο χαμηλότερος από ότι στη Θεσσαλονίκη, γι’ αυτό και συνεχίζουμε να εφιστούμε την προσοχή μας στην εφαρμογή των μέτρων προστασίας και τον έλεγχο αυτής από τις αρχές (Σχήμα 5), καθώς προγραμματίζονται περαιτέρω ανοίγματα δραστηριοτήτων με πιθανότητα μετάδοσης. Η διατήρηση όμως του πολύ υψηλού αριθμού των self-test, θα εξασφαλίσει τη συνέχιση της πορείας αποκλιμάκωσης, όπως αναμέναμε, χθες έπεσε υπό του ορίου χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή και συνεχίζει την καθοδική πορεία. Παρά τη δεδομένη μειωμένη απόδοση του lockdown, όσο και την αυξημένη διασπορά των μεταλλαγμένων στελεχών που αυξάνουν τη μεταδοτικότητα, η συμβολή των self-test ήταν καθοριστική στη διαμόρφωση σταθεροποιημένης αποκλιμάκωσης της πανδημίας και στην Αττική. Η πορεία των κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ) στην Αθήνα, παρουσιάζονται στο Σχήμα 6, όπου η πορεία αποκλιμάκωσης των ΜΕΘ, συνάδει με το ρυθμό που προβλέπεται από το μοντέλο, με εξαίρεση τη σημερινή ημέρα, όπου παρουσιάστηκε πολύ έντονη πτώση του αριθμού των διασωληνωμένων.

Σχήμα 5. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αττική

Σχήμα 6. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE στην Αθήνα

Όμοια, τις τελευταίες ημέρες στη Θεσσαλονίκη, ο αυξημένος αριθμός διασωληνωμένων (Σχήμα 8) σε σχέση με τα κρούσματα (Σχήμα 7), ξεκίνησε και εδώ να αποκλιμακώνεται, όπως είχαμε προβλέψει, παρά τις παροδικές διακυμάνσεις, και μετά από 2.5 μήνες, είναι πλέον σημαντικά χαμηλότερος από 100. Η συνέχιση της πτωτικής πορείας της Θεσσαλονίκης, την έχει φέρει πλέον υπό του ορίου της κόκκινης περιοχής (Σχήμα 7). Σύμφωνα με τις αναθεωρημένες εκτιμήσεις, αναμένεται να συνεχίσει η αργή αποκλιμάκωση των κρουσμάτων που ξεκίνησε από τις 21 Απριλίου (Σχήμα 7). Η πορεία των κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ) στη Θεσσαλονίκη, παρουσιάζεται στο Σχήμα 8.

Σχήμα 7. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Θεσσαλονίκη

Σχήμα 8. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE στη Θεσσαλονίκη

Όσον αφορά στη Θεσσαλία, αυξημένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με προχθές παρατηρήθηκε στη Λάρισα με 30 κρούσματα (Σχήμα 9). Η πορεία της καμπύλης διασποράς του ιού ήταν σταθεροποιημένη στα περίπου 60 κρούσματα από τις αρχές Μαρτίου με συνεχείς διακυμάνσεις και πλέον ακολουθεί την προβλεπόμενη πορεία του μοντέλου, σύμφωνα με την οποία, συνεχίζει η αργή πορεία αποκλιμάκωσης, και πλέον βρίσκεται υπό του ορίου χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή. Στην Καρδίτσα έχουμε μικρότερο αριθμό κρουσμάτων σε σχέση με προχθές με 3 κρούσματα (Σχήμα 11), και πλέον βρίσκεται σε σταθεροποιητική τροχιά, έχοντας απομακρυνθεί αισθητά από το όριο της κόκκινης περιοχής. Στη Μαγνησία με 9 κρούσματα (Σχήμα 10) παρατηρείται επίσης αύξηση σε σχέση με προχθές και όπως αναμέναμε, προχθές βρίσκεται πλέον κάτω από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή, με την πορεία να αναμένεται να συνεχίζει να είναι πτωτική. Στα Τρίκαλα με 6 κρούσματα (Σχήμα 12) παρατηρείται αυξημένος αριθμός σε σχέση με προχθές, η πορεία είναι καθοδική με παροδικές διακυμάνσεις, και η περιοχή έχει προ ημερών αποχαρακτηριστεί από κόκκινη.

Σχήμα 9. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λάρισα

Σχήμα 10. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Μαγνησία

Σχήμα 11. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καρδίτσα

Σχήμα 12. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Τρίκαλα

Στην Αχαΐα, παρουσιάζεται αυξημένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με προχθές με 21 κρούσματα (Σχήμα 13). Με τα δεδομένα των τελευταίων ημερών, η Αχαΐα έχει επανέλθει σε σταθερά πτωτική πορεία, και βρίσκεται κάτω από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή. Στη Λακωνία υπάρχει μείωση καθώς εντοπίστηκαν 3 κρούσματα (Σχήμα 15), στην οποία συνεχίζει η αποκλιμάκωση, παρά τις ενίοτε έντονες διακυμάνσεις που παρατηρούνται από μέρα σε μέρα. Αυξημένος αριθμός σε σχέση με προχθές παρουσιάστηκε στην Αργολίδα όπου εντοπίστηκαν 6 κρούσματα (Σχήμα 16) και στην οποία διατηρείται η τροχιά αποκλιμάκωσης, η οποία έχει πλέον περιέλθει κάτω από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη και ακολουθεί την πορεία του μοντέλου. Στην Αρκαδία όπου εντοπίσθηκαν 4 κρούσματα (Σχήμα 14), παρατηρείται χαμηλότερος αριθμός σε σχέση με προχθές, και η πορεία είναι καθοδική, ακολουθώντας την πορεία του μοντέλου ενώ η περιοχή πλέον έχει πέσει κάτω από το όριο αποχαρακτηρισμού από κόκκινη. Όσον αφορά άλλες περιοχές της Πελοποννήσου, αυξημένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με προχθές εμφανίζεται στη Μεσσηνία με 8 κρούσματα (Σχήμα 17), η οποία πλέον έχει απομακρυνθεί από τα όρια χαρακτηρισμού ως κόκκινη. Στην Ηλεία με 7 κρούσματα (Σχήμα 18) παρατηρείται αυξημένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με προχθές. Αυτή τη στιγμή η Ηλεία είναι από τις περιοχές που έχουν διανύσει μία πολύ έντονη ανοδική πορεία, η οποία έχει καμφθεί όπως είχαμε προβλέψει, και πλέον έχει απομακρυνθεί από το όριο του να χαρακτηριστεί κόκκινη. Στην Κορινθία παρατηρείται αυξημένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με προχθές με 3 κρούσματα (Σχήμα 19), και συνεχίζουν οι διακυμάνσεις, αλλά πλέον η πορεία θα συνεχίσει να είναι πτωτική. Συνολικά όλες οι περιοχές στην Πελοπόννησο βρίσκονται σε καθοδική πορεία και είναι κάτω από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινες περιοχές.

Σχήμα 13. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αχαΐα

Σχήμα 14. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λακωνία

Σχήμα 15. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αργολίδα

Σχήμα 16. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αρκαδία

Σχήμα 17. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Μεσσηνία

Σχήμα 18. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ηλεία

Σχήμα 19. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κορινθία

Στην Αιτωλοακαρνανία με 10 κρούσματα παρατηρείται υψηλότερος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με προχθές (7 κρούσματα), και ενώ έχει ήδη περάσει τρεις κορυφώσεις της επιδημικής καμπύλης, η περιοχή διάνυσε μια τέταρτη, η οποία ήταν ιδιαίτερα υψηλή και όπως αναμέναμε, πλέον βρίσκεται υπό του ορίου της κόκκινης περιοχής, και αναμένεται να συνεχίσει η πτωτική πορεία (Σχήμα 20).

Στην Εύβοια, με 18 κρούσματα παρατηρείται αυξημένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με προχθές (Σχήμα 21). Η συνολική πορεία της καμπύλης νέων κρουσμάτων ενώ είχε επανέλθει σε πτωτική όπως είχαμε αρχικά προβλέψει, υφίσταται μικρές διακυμάνσεις. Λόγω αυτών των διακυμάνσεων, είχαμε προβλέψει ότι η Εύβοια θα παρέμενε «κόκκινη» μέχρι και το τρίτο 10ήμερο του Μαΐου, όπως και συνέβη, δεδομένου ότι πλέον (μετά από 4 μήνες) βρίσκεται κάτω από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη. Αύξηση επίσης στον αριθμό των κρουσμάτων είχαμε στη Βοιωτία με 17 κρούσματα (Σχήμα 22), η οποία λόγω των διακυμάνσεων των τελευταίων ημερών, βρίσκεται μόλις υπό του ορίου χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή. ίδιος σε σχέση με προχθές ήταν ο αριθμός των κρουσμάτων και στη Φθιώτιδα όπου εντοπίσθηκαν 4 κρούσματα (Σχήμα 24), η οποία πλέον βρίσκεται αρκετά κάτω από το όριο του χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή. Στην Ευρυτανία δεν εντοπίστηκαν κρούσματα (Σχήμα 25), και πλέον η περιοχή έχει απαλλαγεί από την πανδημία. ίδιος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με προχθές παρατηρήθηκε στην Φωκίδα με 1 κρούσμα (Σχήμα 23), στην οποία έχει διαμορφωθεί μια μικρής διάρκειας ανοδική πορεία, η οποία όμως βρίσκεται κάτω από το όριο του χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή και δεν αναμένεται να το πλησιάσει.

Σχήμα 20. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αιτωλοακαρνανία

Σχήμα 21. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Εύβοια

Σχήμα 22. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Βοιωτία

Σχήμα 23. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φωκίδα

Σχήμα 24. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φθιώτιδα

Σχήμα 25. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Ευρυτανία

Μειωμένος σε σχέση με προχθές ήταν ο αριθμός των κρουσμάτων στα Ιωάννινα με 9 κρούσματα (Σχήμα 26), όπου το έντονο ανοδικό κύμα, έχει περιέλθει σε τροχιά ισχυρής αποκλιμάκωσης, και πλέον, η περιοχή βρίσκεται κάτω από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη. Τόσο στη Θεσπρωτία (Σχήμα 27), όσο και στην Άρτα (Σχήμα 28) δεν εντοπίσθηκαν κρούσματα. Στην Πρέβεζα παρατηρείται ίδιος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με προχθές με 1 κρούσμα, με τη συνολική πορεία να έχει περιέλθει στην αναμενόμενη αποκλιμάκωση, παρά την ανοδική διακύμανση των τελευταίων ημερών (Σχήμα 29). Με τα σημερινά δεδομένα, όλες οι περιοχές της Ηπείρου έχουν απομακρυνθεί από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινες και βρίσκονται σε καθοδική τροχιά.

Σχήμα 26. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Ιωάννινα

Σχήμα 27. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Θεσπρωτία

Σχήμα 28. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Άρτα

Σχήμα 29. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πρέβεζα

Όσον αφορά στις πόλεις της Βορείου Ελλάδας, αύξηση κρουσμάτων σε σχέση με προχθές παρουσιάζεται στην Καβάλα με 5 κρούσματα (Σχήμα 45), στην Κοζάνη με 28 κρούσματα (Σχήμα 32), στην Πιερία με 10 κρούσματα (Σχήμα 37), στο Κιλκίς με 5 κρούσματα (Σχήμα 35), στις Σέρρες με 2 κρούσματα (Σχήμα 39) και στη Φλώρινα με 4 κρούσματα (Σχήμα 33). Αντίθετα, μειωμένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με προχθές παρατηρήθηκε στην Πέλλα με 0 κρούσματα (Σχήμα 31) στην Ημαθία με 2 κρούσματα (Σχήμα 30) και στην Χαλκιδική με 0 κρούσματα (Σχήμα 41). Ίδιος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με προχθές παρατηρήθηκε στην Καστοριά όπου δεν εντοπίστηκαν κρούσματα (Σχήμα 40) και στα Γρεβενά με 1 κρούσμα (Σχήμα 38). Στην Κοζάνη η πορεία της πανδημίας έχει αποκλιμακωθεί από το έντονα ανοδικό κύμα των προηγουμένων εβδομάδων και πλέον βρίσκεται ελαφρά υπό του ορίου χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή. Με βάση τα τωρινά δεδομένα, όλες οι περιοχές της Βορείου Ελλάδας βρίσκονται σταθερά σε καθοδική πορεία.

Σχήμα 30. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ημαθία

Σχήμα 31. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πέλλα

Σχήμα 32. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κοζάνη

Σχήμα 33. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φλώρινα

Σχήμα 34. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Δράμα

Σχήμα 35. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Κιλκίς

Σχήμα 36. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καβάλα

Σχήμα 37. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πιερία

Σχήμα 38. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Γρεβενά

Σχήμα 39. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στις Σέρρες

Σχήμα 40. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καστοριά

Σχήμα 41. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Χαλκιδική

Όσον αφορά στη Θράκη, στη Ροδόπη εντοπίστηκαν 3 κρούσματα και η συνολική πορεία είναι ελαφρά πτωτική, οπότε η περιφερειακή ενότητα είναι κάτω από το όριο της κόκκινης περιοχής (Σχήμα 42). Ίδιος σε σχέση με προχθές είναι ο αριθμός των κρουσμάτων στην Ξάνθη με 2 κρούσματα (Σχήμα 33), και η ανοδική τάση των προηγουμένων εβδομάδων έχει περιέλθει σε ελαφρά πτωτική με έντονες διακυμάνσεις. Στον Έβρο όπου εντοπίσθηκαν 3 κρούσματα (Σχήμα 44), η πορεία της πανδημίας παρουσιάζει πτώση σε σχέση με προχθές, και πλέον η περιοχή έχει απομακρυνθεί από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη. Συνολικά και οι τρεις νομοί της Θράκης βρίσκονται κάτω από το όριο του να χαρακτηριστούν κόκκινοι, ενώ και οι αντίστοιχες τάσεις είναι πτωτικές.

Σχήμα 42. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Ροδόπη

Σχήμα 43. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ξάνθη

Σχήμα 44. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στον Έβρο

Στο Ηράκλειο, όπου εντοπίστηκαν 13 κρούσματα παρατηρείται αύξηση σε σχέση με προχθές και συνεχίζεται η πορεία αποκλιμάκωσης (Σχήμα 45). Στα Χανιά με 8 κρούσματα (Σχήμα 46) έχουμε μείωση και όπως αναμέναμε, πέρασαν πλέον υπό το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή, και αναμένεται να συνεχίσουν την καθοδική πορεία. Μειωμένος αριθμός κρουσμάτων παρατηρείται στο Ρέθυμνο με 6 κρούσματα, που όμως παραμένει σε πτωτική πορεία (Σχήμα 47), και όπως είχαμε προβλέψει, η περιοχή πλέον βρίσκεται υπό του ορίου χαρακτηρισμού ως κόκκινη. Στο Λασίθι παρατηρείται αυξημένος αριθμός κρουσμάτων, καθώς εντοπίστηκε 1 κρούσμα, (Σχήμα 48) και η περιφερειακή ενότητα βρίσκεται πολύ κάτω από το όριο της κόκκινης περιοχής.

Σχήμα 45. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Ηράκλειο

Σχήμα 46. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Χανιά

Σχήμα 47. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Ρέθυμνο

Σχήμα 48. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Λασίθι

Στη Λέσβο εντοπίστηκαν 6 κρούσματα (Σχήμα 49) και η Λέσβος έχει απομακρυνθεί από το όριο χαρακτηρισμού ως κόκκινη περιοχή. Στην Κέρκυρα με 5 κρούσματα (Σχήμα 50) παρατηρείται μείωση, αλλά πλέον η αναζωπύρωση που είχε ακολουθήσει το πολύ έντονο ανοδικό κύμα του Πάσχα έχει περιέλθει σε συστηματική αποκλιμάκωση, η οποία έχει οδηγήσει και την Κέρκυρα στον αποχαρακτηρισμό από κόκκινη περιοχή. Στη Χίο όπου δεν παρατηρήθηκε κανένα κρούσμα, η συνολική πορεία παραμένει καθοδική (Σχήμα 51), και η Χίος έχει πλέον απομακρυνθεί έντονα από το όριο της κόκκινης περιοχής. Στη Θάσο, όπου δεν εντοπίστηκε κανένα κρούσμα (Σχήμα 52), υπάρχει μείωση σε σχέση με προχτές.

Σχήμα 49. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λέσβο

Σχήμα 50. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κέρκυρα

Σχήμα 51. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Χίο

Σχήμα 52. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Θάσο

Συμπεράσματα:

Με βάση τα αποτελέσματα, της Τρίτης είχαμε ελαφρά μικρότερο αριθμό ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ) σε σχέση με προχθές, και συνολικά συνεχίζεται η πορεία αποκλιμάκωσης, η οποία εκφράζεται και στον αριθμό των θανάτων. Οι προβλέψεις αυτές συνάδουν με τις προσομοιώσεις του μοντέλου CORE, όπως και ο αριθμός των κρουσμάτων, μετά και τις επικαιροποιημένες προβλέψεις, σύμφωνα με τις οποίες ελήφθη υπόψιν η αυξημένη αποτελεσματικότητα των μέτρων περιορισμού της πανδημίας (κυρίως του αριθμού των self-test), που συντελούν καθοριστικά στη συνέχιση της πορείας αποκλιμάκωσης. Σε πανελλαδικό επίπεδο ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του δείκτη θετικότητας διαμορφώθηκε στο 1,8% (η ημερήσια τιμή είναι 1,7%) ενώ ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του πραγματικού αριθμού αναπαραγωγής Rt (δηλαδή ο αριθμός των ατόμων που ένας φορέας μπορεί να επιμολύνει) διαμορφώθηκε στο 0,64 (τιμές του Rt κάτω από τη μονάδα υποδηλώνουν καθαρή μείωση της διασποράς του ιού στην κοινότητα). Συνολικά η πορεία της πανδημίας είναι πολύ καλή και διαφαίνεται από το γεγονός ότι την Τρίτη για μετά από 4 μήνες ο ημερήσιος αριθμός των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) είναι κάτω από 1000 (στα 667), και είναι ιδιαίτερα θετικό το γεγονός ότι επετεύχθη 5-6 μέρες νωρίτερα από την πρόβλεψη του μοντέλου CORE προ 20 ημερών. Η μικρή αυτή απόκλιση οφείλεται στον σημαντικά υψηλότερο αριθμό των self-test που πραγματοποιήθηκαν τελικά. Το γεγονός αυτό είναι από μόνο του θετικό, και δείχνει επίσης τη σημαντικότητα του μέτρου για την αντιμετώπιση της πανδημίας, με το μηχανισμό που έχουμε ήδη περιγράψει. Η δυναμική των self-test φαίνεται επίσης από το γεγονός, ότι φέτος σε σχέση με πέρυσι την ίδια ακριβώς ημερομηνία, η μεταδοτικότητα του ιού (ως συνδυασμός της επικρατούσας μετεωρολογίας, αλλά και του συνδυασμού των μεταλλαγμένων στελεχών που επικρατούν) είναι 73% υψηλότερη. Παρόλα αυτά, η πορεία της πανδημίας παραμένει πτωτική, κυρίως λόγω του μεγάλου αριθμού των self-test και σε μικρότερο βαθμό για την ώρα, της προόδου των εμβολιασμών. Η βελτίωση της επιδημιολογικής εικόνας σε σχέση με την προηγούμενη Τετάρτη, παρουσιάζεται στα συγκριτικά συγκεντρωτικά αποτελέσματα στο Σχήμα 53.

Σχήμα 53. Συγκριτικά αποτελέσματα της επιδημιολογικής εικόνας της σημερινής Τρίτης (15/6/2021) σε σχέση με την προηγούμενη (8/6/2021)

Όσον αφορά επιμέρους περιοχές, αν και όλες σχεδόν βρίσκονται σε πτωτική πορεία, ανάγκη επιτήρησης έχουν περιοχές οι οποίες πρόσφατα αποχαρακτηρίστηκαν από κόκκινες με κάποιες από αυτές να είναι οριακές όπως είναι η Αττική, η Λάρισα, η Βοιωτία, η Εύβοια, η Κοζάνη, η Φλώρινα, η Πιερία, τα Χανιά και η Κέρκυρα.

Με βάση τον υψηλό αριθμό των self-test που πραγματοποιείται τις τελευταίες εβδομάδες, πλέον δεν αναμένουμε αναστροφή της πορείας αποκλιμάκωσης, αρκεί να συνεχιστεί η συμμόρφωση με τα ισχύοντα μέτρα περιορισμού της πανδημίας (χρήση μάσκας και περιορισμοί που αφορούν κυρίως κλειστούς χώρους) και κυρίως η συνέχιση των self-test σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού (με έμφαση στους εργαζόμενους σε δραστηριότητες με μεγάλο αριθμό ενεργών επαφών). Επίσης, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία που έγιναν διαθέσιμα, ανησυχία πλέον δημιουργεί η αύξηση του ποσοστού διασποράς του μεταλλαγμένου στελέχους Β.1.1.318 σε συγκεκριμένες περιοχές για το 15νθήμερο από 10/05/2021 έως 23/05/2021, όπου οι αντίστοιχες ποσοστώσεις είναι 17.57% για την Αττική, 52.11% για τη Στερεά Ελλάδα, 40% για την Ήπειρο και 19.28% για την Πελοπόννησο. Από τα αρχικά δεδομένα που έχουμε, διαφαίνεται να είναι πιο μεταδοτικό από το μεταλλαγμένο στέλεχος Β.1.1.7 που επικρατεί στο σύνολο της χώρας κατά περίπου 30% (και θα επανέλθουμε με πιο ακριβή στοιχεία για τη συγκεκριμένη εκτίμηση, όταν περισσότερα δεδομένα θα είναι διαθέσιμα), και με δεδομένη την απελευθέρωση των διαπεριφερειακών μετακινήσεων, χρειάζεται να δοθεί έμφαση στον άμεσο περιορισμό της διασποράς του, ενώ περαιτέρω εξάπλωση του θα οδηγήσει σε αναθεωρημένες προβλέψεις της επιδημιολογικής πορείας.

Η αναχαίτιση του 3ου κύματος που παρατηρείται οφείλεται σε ένα συνδυασμό παραμέτρων, οι οποίες είναι

• η συνέχιση του lockdown μέχρι και τις αρχές Μαΐου,
• η αύξηση του αριθμού των τεστ από τον ΕΟΔΥ,
• η χρήση των self-test, γεγονός που συντελεί στην απομάκρυνση από τις αλυσίδες μετάδοσης των ασυμπτωματικών και προσυμπτωματικών φορέων,
• η προοδευτική βελτίωση του καιρού και η επακόλουθη μείωση της μεταδοτικότητας
• σε μικρότερο βαθμό η πρόοδος των εμβολιασμών, η σημασία των οποίων στον έλεγχο της πανδημίας θα αρχίσει να είναι πιο εμφανής από το τέλος του Ιουνίου, λαμβάνοντας υπόψιν τη σημαντική αύξηση του ρυθμού εμβολιασμού από τα μέσα Απριλίου, με περίπου 110.000 εμβολιασμούς ημερησίως. Αξίζει να σημειωθεί ότι τις τελευταίες ημέρες παρατηρείται μια επιβράδυνση του ρυθμού εμβολιασμού. Τις επόμενες ημέρες, θα παρουσιάσουμε τις αναθεωρημένες προβλέψεις μας, λαμβάνοντας υπόψη την επιβράδυνση αυτή, οι επιπτώσεις της οποίας θα φανούν μετά τις αρχές Ιουλίου.

Όμως, με δεδομένα τα υπάρχοντα ανοίγματα και την έλευση των τουριστικών ροών είναι ακόμα πιο σημαντική η τήρηση των μέτρων, με κυριότερη την ορθή και μαζική εφαρμογή των self-test, με ταυτόχρονη αύξηση της ιχνηλασίας των επαφών των ανιχνευθέντων ως θετικοί και καραντίνα 14 ημερών για τους συμπολίτες μας που θα επιβεβαιωθεί ότι είναι θετικοί στην μόλυνση με SARS-CoV-2 ακόμη και αν είναι ασυμπτωματικοί. Η σημασία και η αποτελεσματικότητα των οποίων έχει ήδη φανεί τις προηγούμενες 7 εβδομάδες. Εάν αυτά πραγματοποιηθούν στο βαθμό και με τον τρόπο που προβλέπεται, η συνολική πορεία αποκλιμάκωσης της πανδημίας θα συνεχιστεί, περαιτέρω υποβοηθούμενη από τον αυξημένο ρυθμό εμβολιασμού θα συνεχιστεί από εκεί και έπειτα.

Σχετικά με το άνοιγμα των συνόρων σε τουριστικές ροές, αυτό θα πρέπει να συνοδευτεί με τα παρακάτω μέτρα:

α) εργαστηριακός έλεγχος των ταξιδιωτών τουλάχιστον 48 ώρες πριν την αναχώρηση με δυνατότητα επανάληψης του ελέγχου 7 ημέρες από την άφιξή τους στη χώρα

β) πιστοποιητικό ανάρρωσης από την Covid-19 με ημερομηνία μέχρι 6 μήνες πριν την άφιξή τους στη χώρα.

γ) δυνατότητα αυξημένου αριθμού rapid test στα τουριστικά θέρετρα της χώρας και όχι μόνο στις πύλες εισόδου.

Αν θέλουμε να συνδυάσουμε τη χρηστή διαχείριση του υγειονομικού κινδύνου από την COVID-19 με την εύρυθμη λειτουργία της οικονομίας και της κοινωνίας, είναι κρίσιμο να προετοιμάζουμε κατάλληλα τους χώρους εργασίας, εκπαίδευσης, τα μέσα μαζικής μεταφοράς σε επίπεδα υποδομής ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν με αυξημένη ασφάλεια και να μην στηριζόμαστε μόνο στα μέτρα περιορισμού δραστηριοτήτων. Ο περιορισμός δραστηριοτήτων και το lockdown είναι τα τελικά μέτρα που παίρνουμε όταν πρέπει να περιορίσουμε την επέκταση της διασποράς του SARS-CoV-2 δραστικά, δεν μπορεί να είναι τα πρώτα μέτρα που παίρνουμε.