Πολλοί το περιμέναμε και πλέον ήρθε το πλήρωμα του χρόνου: εδώ και μέρες κυκλοφορεί σε συρτάρια αρμοδίων, σχεδόν έτοιμη υπουργική απόφαση, που θεσπίζει εισιτήριο εισόδου στον Όλυμπο και εκχωρεί αρμοδιότητες έλεγχου σε ιδιωτικές εταιρείες.
Η πρόταση/απόφαση (υπάρχει ενδεχόμενο διορθώσεων, ενώ δεν έχει οριστεί η ημερομηνία εφαρμογής) ήρθε και στα δικά μας χέρια και ομολογούμε ότι δεν πέσαμε από τα σύννεφα. Πρόκειται για ένα καθαρά εισπρακτικό μέτρο, χωρίς καμιά ανταποδοτικότητα για τον επισκέπτη και χωρίς καμιά συγκεκριμένη δέσμευση της Πολιτείας για το που, πως και σε τι ακριβώς θα διατεθούν τα προβλεπόμενα έσοδα.
Η απόφαση έχει τίτλο «Θέσπιση εισιτηρίου εισόδου στην περιοχή του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου με κωδικό GR1250001 και ονομασία Όρος Όλυμπος». Η περιοχή αυτή είναι όλο το βουνό (εκτός της περιοχής του καταφυγίου του ΣΕΟ Λεπτοκαρυάς, ένα κομμάτι – το χαμηλότερο – των πλαγιών του νότιου Όλυμπου και δυτικά, οι πλαγιές δυτικά της κορυφογραμμής Φλάμπουρο – Κίτρος έως κάτω το οροπέδιο Μπάρα). Όλη την απόφαση/πρόταση μπορείτε να την διαβάσετε παρακάτω και να σχηματίσετε πλήρη άποψη. Σαν εκδόσεις που ασχολούνται πάνω από 20 χρόνια με τα ορεινά σπορ και την ορεινή φύση, αλλά και με τον Όλυμπο ειδικότερα, έχουμε να κάνουμε τις εξής παρατηρήσεις.
Είναι απορίας άξιο με ποιο σκεπτικό το Κράτος επιβάλλει εισιτήριο, τη στιγμή που πυσιαστικά δηλώνει ανίκανο να προστατεύσει τον Ε.Δ. Ολύμπου (και γενικά το φυσικό περιβάλλον). Γιατί, τι άλλο σημαίνουν οι οριζόντιες, καθολικές απαγορεύσεις εισόδου και διέλευσης σε όλους τους Ε.Δ. και περιοχές natura2000, αυτές τις ημέρες; Και όχι μόνο απαιτεί εισιτήριο, αλλά δε δεσμεύεται πουθενά για το που και για ποιο σκοπό θα διατεθούν τα έσοδα, τα οποία με βάση τις μετρήσεις επισκεψιμότητας, αναμένονται μεγάλα (ετήσια επισκεψιμότητα: 160000+ επισκέπτες). Η μόνη αναφορά που γίνεται είναι ότι τα έσοδα θα αποδίδονται στο Φορέα Διαχείρισης και το Πράσινο Ταμείο.
Στο Άρθρο 5 διαβάζουμε: «Στα μέσα ελέγχου εντάσσονται μεταξύ άλλων και η δημιουργία σταθερών υποδομών (φυλάκια ελέγχου, μπάρες ελέγχου), ή/και ηλεκτρονικών μέσων χωρίς όμως να είναι απαραίτητη η τοποθέτησή τους για την εφαρμογή της παρούσας». Δηλαδή δεν υπάρχει καμιά δέσμευση ακόμα και για κάποια στοιχειώδη μέτρα (σταθμοί ενημέρωσης και εισόδου). Όλοι είδαμε αυτές τις ημέρες την είσοδο από το Λιτόχωρο να είναι κλειστή από έναν κώνο και λίγη κορδέλα! Δεν υπάρχει ούτε μια αναφορά για ενημέρωση, πρόληψη, έλεγχο, διάσωση (που είναι τελείως ανεπαρκής) κλπ. Αξίζει να ληφθεί υπ’ όψη, ότι στον Εθνικό Δρυμό Σαμαριάς, όπου έχει θεσπιστεί εδώ και χρόνια εισιτήριο, οι αρμόδιοι δεν έχουν κάνει καν τον κόπο να βάλουν ενημερωτικές πινακίδες στις αρχές των μονοπατιών, προκειμένου οι -κυρίως αλλοδαποί- τουρίστες, να ενημερώνονται για τις δυσκολίες. Αυτή η αδιαφορία όμως στοιχίζει ζωές. Με λίγα λόγια, ενώ το εισιτήριο που σχεδιάζεται να επιβληθεί είναι υψηλό, το ανταποδοτικό όφελος για τον επισκέπτη είναι μηδέν.
Αντίθετα, χωρίς καμιά αιτιολόγηση, υπάρχει η πρόβλεψη, ο έλεγχος για τυχόν παραβάσεις να γίνεται (σύμφωνα με το Άρθρο 5), από: α) εργαζομένους του ΦΔΕΔΟ και από την αρμόδια δασική αρχή, και β) εργαζομένους εταιρειών οι οποίες έχουν αναλάβει αντίστοιχα καθήκοντα μετά από σχετική σύμβαση με τον ΦΔΕΔΟ.
Και όλα αυτά, όταν με το νόμο Χ’’δάκη η εκπροσώπηση των τοπικών κοινωνιών και των επαγγελματιών έχει ψαλιδιστεί και αναμένεται να ακυρωθεί τελείως (π.χ η ΕΟΟΑ συμμετέχει στο ΔΣ του Φορέα, με την ιδιότητα της ιδιοκτησίας δυο καταφυγίων – Ζολώτα και Κάκαλου. Αυτό θα πάψει). Σύμφωνα με πληροφορίες, οι Φορείς θα αλλάξουν τελείως λογική, θα λειτουργούν με καθαρά χρηματοοικονομικά κριτήρια και οι διευθύνοντες σύμβουλοι θα είναι στελέχη από τον ιδιωτικό τομέα. Με λίγα λόγια, τη στιγμή που αναμένεται έκρηξη εσόδων, προετοιμάζεται η είσοδος ιδιωτών και ο εκτοπισμός των τοπικών κοινωνιών.
Και βγάζουμε τα παραπάνω συμπεράσματα, γιατί αν διαβάσει κάποιος προσεκτικά την τιμολογιακή πολιτική, δεν έχει περιθώρια να καταλήξει κάπου αλλού.
Για παράδειγμα:
- Όλοι μεταξύ 15 και 67 χρ. Θα πληρώνουν κανονικά (μουσείο Ακρόπολης: 18-67). Δηλαδή σε έναν έφηβο δημιουργείται αντικίνητρο!
- Ο κάθε επισκέπτης πληρώνει 6€ και το κάθε ΙΧ 12, ανά ημέρα. Είναι υπερβολικό για τους περισσότερους πολίτες και μάλιστα με το δεδομένο ότι μια ανάβαση στον Όλυμπο απαιτεί 2-3 ημέρες. Δεν υπάρχει καμιά μέριμνα για άνεργους, καμιά μέριμνα για οικογενειακό εισιτήριο, καμιά μέριμνα για φοιτητές.
- Ο προστιθέμενος ΦΠΑ είναι 24% (τύπος, βιβλία, συναυλίες: 6%)!
- Δεν υπάρχει καμιά εποχικότητα. Έτσι, είτε ο επισκέπτης μπει τον Αύγουστο είτε μπει το Φεβρουάριο (όπου οι παροχές είναι ελάχιστες), πληρώνει το ίδιο.
- Παρά το ότι το εισιτήριο για ΙΧ είναι σχεδόν απαγορευτικό, καμιά μέριμνα για εναλλακτική μεταφορά δεν υπάρχει (λεωφορείο ανά τακτή ώρα προς Πριόνια π.χ.). Η μόνη εναλλακτική είναι το ξεκίνημα της πορείας από τα 300μ. υψόμετρο! Να σημειωθεί ότι αν κάποιος, προκειμένου να αφήσει μικρό οικολογικό αποτύπωμα από την επίσκεψη του θελήσει να χρησιμοποιήσει τραίνο, κανένα ΜΜΜ δεν συνδέει το ΣΣ Λιτοχώρου, με το …Λιτόχωρο! Δηλαδή ούτε τα βασικά.
- Δεν υπάρχει καμιά μέριμνα για τα μέλη των ορειβατικών συλλόγων. Έτσι παρά το ότι τα μέλη τους βοηθούν (άμεσα ή έμμεσα) στην προβολή των ορεινών δραστηριοτήτων, στη φύλαξη των οικοσυστημάτων, στην κατασκευή και συντήρηση μονοπατιών, καταφυγίων κλπ. η αντιμετώπιση τους είναι ακριβώς η ίδια. Εξαίρεση αποτελούν οι δημότες των παραολύμπιων δήμων (και άρα και τα μέλη των εκεί ορειβατικών συλλόγων), που μπορούν με ετήσιο πάσο 20€ να έχουν απεριόριστες επισκέψεις (δεν συμπεριλαμβάνεται το ΙΧ).
- Αντίθετα οι επισκέπτες της Ι.Μ. Διονυσίου (μέσα στα όρια του Φορέα), δεν θα πληρώνουν εισιτήριο (εξόφθαλμη εξαίρεση, πελατειακής λογικής).
Ας δώσουμε λοιπόν, με βάση την τιμολογιακή πολιτική που προτείνεται, το κόστος μερικών τυπικών αναβάσεων στον Όλυμπο:
- Διήμερη εξόρμηση ορειβατικού συλλόγου: Πούλμαν: 70€ Χ2 ημέρες= 140€. 50 ορειβάτες Χ 5€ (ομαδικό εισιτήριο)= 250€ Χ 2 ημέρες= 500€, Σύνολο 640€! Ανά άτομο 12.80€.
- Παρέα τριών ατόμων που θα κάνει τριήμερη ανάβαση στον Όλυμπο και με ΙΧ θα προσεγγίσει το σημείο εκκίνησης που είναι εντός ζώνης φορέα (π.χ. Πριόνια, Διασταύρωση, Κρεβάτια, Ξερολάκι κλπ.): 3 άτομα Χ 3 ημέρες Χ 6€= 54€. ΙΧ: 3Χ12€= 36€. Σύνολο 90€ ή 30€ το άτομο.
- Σχοινοσυντροφιά δυο ατόμων που θα πάει για σκαρφάλωμα 5 ημερών στις ψηλές κορυφές: 2 άτομα Χ 6€ = 12€ Χ 5 ημέρες = 60€. ΙΧ: 12Χ5 = 60€. Σύνολο 120€. Ανά άτομο 60€.
- Τετραμελής οικογένεια (το ένα παιδί κάτω των 15) που ανεβαίνει αυθημερόν με ΙΧ Σταυρό, Πριόνια, Κορομηλιά κλπ: 12€ το ΙΧ. 3Χ6€ οι άνω των 15= 18€. Σύνολο επιβάρυνσης οικογενειακού προϋπολογισμού: 30€.
- Ορειβάτης που έχει αγοράσει ετήσιο πάσο (το ετήσιο πάσο συμφέρει όποιον έχει σκοπό να περάσει πάνω από 7 ημέρες στο βουνό). Αν υποθέσουμε ότι 7 ημέρες θα έχει το ΙΧ του στο βουνό, το κόστος ετήσια είναι: 40€ το πάσο. Για το ΙΧ: 7Χ12€= 84€. Ετήσιο κόστος: 124€ το λιγότερο.
Μπορείτε να κάνετε και μόνοι σας όποιο συνδυασμό θέλετε, αλλά στο τέλος θα καταλήξετε στο ίδιο συμπέρασμα: η επίσκεψη στον Όλυμπο πλέον θα κοστίζει και θα κοστίζει αρκετά. Μπορεί για έναν τουρίστα τα 30-40€ επιπλέον να μην του φανούν ή να τα βρει φυσιολογικά (βέβαια με δεδομένο του τι γνωρίζει για τους Ε.Δ. άλλων κρατών), αλλά για εμάς τους Έλληνες υπηκόους με τα δεδομένα εισοδήματα, αυτές οι τιμές είναι κανονικό χαράτσι. Και αν αναλογιστούμε ότι ένα μεγάλο μέρος των επισκεπτών είναι Έλληνες, οι επιπτώσεις στην τοπική οικονομία δε θα είναι καθόλου αμελητέες.
Μπορεί ένα μέρος της ορειβατικής κοινότητας, να μην είναι αντίθετο σε ένα συμβολικό εισιτήριο (1-2 ευρώ) προκειμένου να προστατευθούν οι Δρυμοί, αλλά και να απολαμβάνουμε στοιχειώδεις υπηρεσίες ή ο περιορισμός της κίνησης ΙΧ (πάντα δημιουργώντας εναλλακτική δυνατότητα πρόσβασης) να είναι αποδεκτό μέτρο, αλλά το σχέδιο αυτό, μόνο προς αυτήν την κατεύθυνση δεν κινείται.
Δε πιστεύουμε ότι ο σχεδιασμός αυτός θα μείνει μόνο στον Όλυμπο. Όλα δείχνουν ότι θα επεκταθεί και σε άλλους Ε.Δ. (Βίκου – Αώου, Πάρνηθας κλπ.). Δεν είναι μακριά η μέρα, που μετά τους αναδόχους αναδασωτέων εκτάσεων, θα δούμε αναδόχους Εθνικών Δρυμών, περιοχών Natura (π.χ. Σχοινιάς) και γιατί όχι «αναρριχητικών προορισμών» (Μετέωρα, Κάλυμνος κλπ). Και αναλογιστείτε ποιο θα είναι το ετήσιο κόστος αν σκοπεύετε να ανεβαίνετε όχι μόνο τον Όλυμπο, αλλά και άλλα βουνά.
Είναι φανερό ότι το κράτος επιλέγει να μαντρώσει κάποια λίγα και με μεγάλη επισκεψιμότητα βουνά, τα οποία θα μπορούμε να επισκεπτόμαστε καταβάλλοντας αντίτιμο (και μάλιστα καθόλου ευκαταφρόνητο), ενώ τα υπόλοιπα τα χαρίζει σε κάθε είδους εκμετάλλευση (αιολικά κλπ.). Σίγουρα τους επόμενους μήνες θα δούμε πολλά.
Πηγή: anevenontas.gr