«Το Κυπριακό αποτελεί κορυφαία εθνική προτεραιότητα, κορυφαία προτεραιότητα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής», υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας σε κοινές δηλώσεις του με τον νέο Κύπριο υπουργό Εξωτερικών Κωσταντίνο Κόμπο, κατά την πρώτη του επίσκεψη στο εξωτερικό, μετά την ανάληψη των καθηκόντων του.
«Συνεχίζουμε την αμέριστη στήριξή μας για την επίτευξη δίκαιης και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού, βασισμένης στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, μιας λύσης δηλαδή δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας, συμβατής με το ευρωπαϊκό κεκτημένο», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, όπως επεσήμανε ο υπουργός Εξωτερικών, συζητήθηκαν οι προσπάθειες να αποτραπεί η αναβάθμιση του ψευδοκράτους διεθνώς, με κινητοποίηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στις ΗΠΑ, καθώς και στους στρατηγικούς και περιφερειακούς εταίρους.
«Η Ελλάδα θα συνεχίσει να στέκεται αρωγός της Κυπριακής Δημοκρατίας στην προσπάθεια για την αποφυγή νέων τετελεσμένων», επεσήμανε ο κ. Δένδιας και πρόσθεσε πως «άλλωστε, ως προς το καθεστώς των Βαρωσίων, οι σχετικές Αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας είναι ξεκάθαρες».
«Βασική παράμετρος για αμοιβαία αποδεκτή εξεύρεση λύσης για το Κυπριακό αποτελεί η τουρκική στάση», τόνισε.
Δυστυχώς, όπως ανέφερε ο υπουργός «η σημερινή συνάντηση λαμβάνει χώρα σε μια περίοδο κατά την οποία η Ελλάδα και ο ελληνισμός πενθεί εξαιτίας του τραγικού σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη», ενώ υπενθύμισε πως ανάμεσα στα θύματα συγκαταλέγονται και δύο Κύπριοι φοιτητές.
Ο κ. Δένδιας ευχαρίστησε τους ομολόγους του από όλες τις χώρες που, από την πρώτη στιγμή, έδειξαν την αλληλεγγύη τους και ανέφερε πως το υπουργείο Εξωτερικών και οι αρχές έλαβαν πλήθος μηνυμάτων συμπαράστασης.
Είχα διευρυμένες συνομιλίες με τον ΥΠΕΞ Κύπρου @ckombos σήμερα, οι οποίες εστίασαν στις άριστες σχέσεις ??-??, στο Κυπριακό & σε ευρύ φάσμα θεμάτων, μεταξύ άλλων σε ενεργειακό, συνεργασία σε ΕΕ & διεθνείς οργανισμούς, εξελίξεις στην Αν. Μεσόγειο & το Αιγαίο, διεθνή ζητήματα. pic.twitter.com/qD6hXHNpmC
— Nikos Dendias (@NikosDendias) March 9, 2023
«Κινήσεις, όπως της Αλβανικής και της Κυπριακής κυβέρνησης να κηρύξουν εθνικό πένθος, μας συγκινούν βαθύτατα», τόνισε.
«Τα τραγικά γεγονότα σε Ελλάδα και Τουρκία έφεραν κοντά τις δύο κοινωνίες μας». Αναφερόμενος στην Τουρκία, ο υπουργός Εξωτερικών σημείωσε πως «βιώνει μια ανθρωπιστική τραγωδία» και σημείωσε πως η Ελλάδα, έσπευσε να βοηθήσει την Τουρκία, με ειλικρινή διάθεση, ενώ απέστειλε – και συνεχίζει να αποστέλλει – ανθρωπιστική βοήθεια.
Άλλωστε, ο ίδιος, μαζί με τον Τούρκο ομόλογό του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, επισκέφθηκε, ως πρώτος Ευρωπαίος ΥΠΕΞ, τις πληγείσες περιοχές όπου ήδη επιχειρούσαν κλιμάκια της ΕΜΑΚ.
«Ανώτατοι Τούρκοι αξιωματούχοι έχουν δημοσίως εκφράσει ευχαριστίες προς την ελληνική κυβέρνηση και τον ελληνικό λαό για την έμπρακτη αλληλεγγύη μας και τα αισθήματα που εκφράσαμε», σημείωσε και πρόσθεσε:
«Από την πλευρά της, θέλω να αναγνωρίσω, η Τουρκία, μόλις έγινε γνωστό το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη, απέστειλε αντίστοιχα μηνύματα συμπαράστασης. Ο Τούρκος ΥΠΕΞ ήταν ο πρώτος ομόλογός μου με κάλεσε για να μου εκφράσει τα συλλυπητήριά του».
«Τα τραγικά γεγονότα σε Ελλάδα και Τουρκία έφεραν κοντά τις δύο κοινωνίες μας, δημιούργησαν ένα κλίμα μεταξύ μας», υπογράμμισε.
«Είναι νωρίς για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα αν αυτό κλίμα θα διατηρηθεί και στο πολιτικό επίπεδο. Όμως πιστεύω ότι πρέπει να το αξιοποιήσουμε για την ομαλοποίηση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, κάτι που θα έχει και θετικό αντίκτυπο και στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού ζητήματος».
«Η Ελλάδα τάσσεται σταθερά υπέρ του διαλόγου, με βάση τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ, τον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου και του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, την καταδίκη της απειλής ή της χρήσης βίας», τόνισε χαρακτηριστικά.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης συζητήθηκε ακόμη η προοπτική περαιτέρω ενδυνάμωσης των σχέσεων Ελλάδας και Κύπρου, σε διάφορους τομείς, όπως η οικονομία, το εμπόριο και οι επενδύσεις και η συνέχιση της συνεργασίας για ζητήματα παγκοσμίου ενδιαφέροντος, όπως το μεταναστευτικό, η κλιματική αλλαγή και η ενέργεια.
Ο κ. Δένδιας ενημέρωσε, επίσης, για τη διοργάνωση από την Ελλάδα της Διάσκεψης “Our Ocean 2024”, ενώ ανέφερε πως η συζήτηση αυτή θα επαναληφθεί τη Δευτέρα κατά την επίσκεψη του προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη.
«Η Ανατολική Μεσόγειος αναδεικνύεται σε περιοχή με καταλυτικό ρόλο στην προστασία του περιβάλλοντος και στην ενεργειακή απεξάρτηση της Ε.Ε. Η Ελλάδα και η Κύπρος μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση», τόνισε.
Ακόμη ανέφερε πως συζήτησαν για τα τριμερή και πολυμερή σχήματα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, Ελλάδα – Κύπρος- Αίγυπτος, Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ και ο μηχανισμός 3+1 (Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ + ΗΠΑ) και την άριστη συνεργασία στους Διεθνείς Οργανισμούς.
Ο ίδιος θα έχει την ευκαιρία να παρουσιάσει στη Νέα Υόρκη την επόμενη εβδομάδα την ελληνική υποψηφιότητα για το ΣΑ του ΟΗΕ την περίοδο 2025-2026.
Τέλος, συζητήθηκε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η οποία «απειλεί την ασφάλεια της Ευρώπης, θέτει σε κίνδυνο την παγκόσμια ειρήνη και σταθερότητα, παραβιάζει κατάφωρα το διεθνές δίκαιο και τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ και αμφισβητεί συνολικά το πολυμερές διεθνές σύστημα κανόνων».
«Ο αναθεωρητισμός και ο επεκτατισμός πρέπει να ηττηθούν. Το διεθνές δίκαιο και το απαραβίαστο των συνόρων πρέπει να γίνουν σεβαστά», κατέληξε ο κ. Δένδιας.
Κύπριος ΥΠΕΞ: Δεν πρόκεται ποτέ να αποδεχτούμε διχοτομικές λύσεις ή λύσεις τύπου δύο κρατών
«Η Ελλάδα διαχρονικά υπήρξε το στήριγμα μας» στην προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού, επεσήμανε από την πλευρά του ο νέος υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου και επεσήμανε πως «κοινό όραμα» και των δύο χωρών είναι η επανένωση της Κύπρου.
Ο κ. Κόμπος ξεκίνησε τις δηλώσεις του αναφερόμενος στο τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη και τόνισε πως η επίσκεψη «πραγματοποιείται κάτω από ένα βαρύ πέπλο πένθους για τον αδόκητο χαμό τόσων συνανθρώπων μας, στους οποίους περιλαμβάνονται και Κύπριοι».
Αναφερόμενος στο Κυπριακό, υπογράμμισε χαρακτηριστικά πως «εμείς δεν πρόκειται ποτέ να αποδεχτούμε διχοτομικές λύσεις ή λύσεις τύπου δύο κρατών στην Κύπρο ή άλλες παρεμφερείς και ευφάνταστες προσεγγίσεις της ίδιας λογικής».
«Στόχος είναι η επίλυση του κυπριακού προβλήματος, πάντα εντός του συμφωνημένου πλαισίου του ΟΗΕ στη βάση της διζονικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα και στηριζόμενο στα σχετικά ψηφίσματα του ΣΑ του ΟΗΕ», σημείωσε.
«Ευελπιστούμε ότι μέσα από τις πρωτοβουλίες που θα αναληφθούν το επόμενο διάστημα, θα δημιουργηθούν οι συνθήκες εκείνες που θα επιτρέπουν την επανέναρξη των συνομιλιών», ανέφερε και πρόσθεσε χαρακτηριστικά πως ιδιαίτερα σημαντική σ αυτό το πλαίσιο είναι η συμβολή της ΕΕ.
Όμως, επεσήμανε, «η παρανομία στην περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων συνεχίζεται. Η ‘Αγκυρα κινείται σε ένα άλλο επίπεδο δημιουργώντας νέα τετελεσμένα».
«Παραμένουμε πάντα σε εγρήγορση και τονίζουμε ότι οποιαδήποτε άλλη εξέλιξη, πλην της παράδοσης των Βαρωσίων υπό τη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών, αποτελεί παραβίαση της διεθνούς νομιμότητας», ανέφερε.
«Το γεγονός ότι βρισκόμαστε ο ένας σταθερά στο πλευρό του άλλου λειτουργεί πολλαπλασιαστικά ως προς τη δυνατότητά μας να είμαστε ένας ασφαλής λιμένας στην περιοχή μας», σημείωσε ο κ. Κόμπος
Τόνισε δε, πως «ανάμεσα σε Ελλάδα και Κύπρο έχει αναπτυχθεί ένα αυτόματος και πολυεπίπεδος μηχανισμός συντονισμού και διαβούλευσης, σε διμερές σε περιφερειακό, σε διεθνές επίπεδο».
Ανέφερε πως Ελλάδα και Κύπρος αποτελούν πυλώνες σταθερότητας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και πρωτοστατούν στην ανάπτυξη πολυμερών σχημάτων συνεργασίας, καθώς «λειτουργούν ως γέφυρα μεταξύ των χωρών της περιοχής και της ΕΕ».
«Εργαζόμαστε για την περαιτέρω ανάπτυξη και εμβάθυνση αυτών των σχέσεων, ώστε να βοηθήσουμε για να μετατραπεί η Ανατολική Μεσόγειος σε χώρο ειρήνης, σταθερότητας και συνεργασίας», σημείωσε. «Θέλουμε να είμαστε μαζί ο καταλύτης αυτής της προσπάθειας».
Τόνισε δε πως «σε ένα τέτοιο όραμα δε χωρούν απειλητικές συμπεριφορές, όπως αυτές της Τουρκίας».
Κοινό στοιχείο και των δύο χωρών είναι η προσήλωση στο διεθνές δίκαιο και τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίας.
Αναφέρθηκε ακόμη στην κοινή προσέγγιση των δύο απέναντι στην Ουρανία και σημείωσε πως ένα χρόνο μετά την παράνομη και συνεχιζόμενη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η ΕΕ ενωμένη συνεχίζει να στηρίζει έμπρακτα την κυβέρνηση της Ουκρανία και τον ουκρανικό λαό.
«Η ευρωπαϊκή έκφραση αλληλεγγύης και στήριξης περνά μέσα και από τη διαιρεμένη Κύπρο», επεσήμανε χαρακτηριστικά.
«Η θέση μας είναι ξεκάθαρη, καταδικάζουμε τη ρωσική εισβολή, απορρίπτουμε την κάθε ενέργεια που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, στηρίζουμε την ανεξαρτησία, κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας», κατέληξε.