Πάνω από 2.000 νέα δωμάτια αναμένεται να προστεθούν τον χρόνο αυτό στην Αθήνα από τις μονάδες που έχουν ανακοινωθεί ότι θα λειτουργήσουν χωρίς να υπολογίζονται τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης τα οποία επίσης αυξάνονται σε αριθμό. Σήμερα το κέντρο τη Αθήνας διαθέτει 294 ξενοδοχεία και 18.254 δωμάτιά που σημαίνει ότι θα προστεθεί ένα ακόμη ένα 11% σε δωμάτια, ενώ υπάρχουν επίσης και 14.000 ενεργές μονάδες βραχυχρόνιας μίσθωσης (AirBnB).
Τα επόμενα χρόνια ξέρουμε πως θα προστεθούν ξενοδοχειακές κλίνες στον ξενοδοχειακό χάρτη της πόλης, είτε συγκεκριμένων έργων, είτε καταλυμάτων που θα επαναλειτουργήσουν, είτε απολύτως καινούργιων μονάδων, και αυτό, συνυπάρχει με την συνεχή και ανεξέλεγκτη αύξηση τουριστικών κλινών σε άλλου τύπου καταλύματα -που έως σήμερα δεν είναι καν καταγεγραμμένες, σύμφωνα με παράγοντες της Ένωσης Ξενοδόχων Αθηνών Αττικής Αργοσαρωνικού (ΕΞΑΑΑ).
Η Αθήνα είναι πλέον ένας δημοφιλής προορισμός που προσελκύει συνεχώς νέες επενδύσεις ενώ κατάφερε να βελτιώσει την θέση της και έναντι ανταγωνιστριών πόλεων. όμως έχει πολλά προβλήματα ακόμη να αντιμετωπίσει με ευθύνη της πολιτείας και της τοπικής αυτοδιοίκησης Τα θέματα της ασφάλειας στην πόλη της Δημόσιας καθαριότητας και η κατάσταση στις Πλατείες και τα πεζοδρόμια είναι οι τρεις μεγάλε πληγές της πόλης που επισημαίνονται και από τους τουρίστες ς καθώς εμφανίζουν από τους χαμηλότερους βαθμούς ικανοποίησης στις σχετικές έρευνες της ΕΞΑΑΑ με 7,4 με άριστα το 10, 6,9και 6,4 αντίστοιχα.
Κλάπηκαν 1.300 διαβατήρια πέρυσι
Όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά στη χθεσινή συνέντευξη της ΕΞΑΑΑ από τον γενικό της γραμματέα Ευγένιο Βασιλικό την προηγούμενη χρονιά η Αμερικάνικη πρεσβεία υποχρεώθηκε να εκδώσει 1.300 διαβατήρια σε ισάριθμους Αμερικανούς πολίτες τα οποία προφανώς κλάπηκαν στην Αθήνα.
Η συντεταγμένη Πολιτεία και μαζί της η Τοπική Αυτοδιοίκηση, οφείλουν να περιφρουρήσουν την τουριστική ταυτότητα και ποιότητα που κατέκτησε με κόπο ο προορισμός, όπως και την ιδιαίτερη σχέση της Αθήνας με τον επισκέπτη της – σε κάθε επίπεδο, είπε ο κ. Βασιλικός.
Η πρόεδρος της ΕΞΑΑΑ κ. κ. Λαμπρινή Καρανάσιου Ζούλοβιτς τόνισε από την πλευρά της πως «τα περισσότερα μηνύματα που λαμβάνουμε από τους επισκέπτες μας, φανερώνουν ότι η Αθήνα είναι δημοφιλής, είναι εντυπωσιακή, είναι ανθεκτική, και η δυναμική της όπως και η Ιστορία της μοναδική. Την δημοφιλία της αυτή οφείλουμε να την προστατέψουμε κάνοντας ότι είναι ανθρωπίνως δυνατόν, βελτιώνοντας τις υπηρεσίες μας, προσφέροντας χαμόγελο και ποιοτική εξυπηρέτηση, υποδεικνύοντας και αναδεικνύοντας τα σημεία ενδιαφέροντος, βοηθώντας τον επισκέπτη να αποκτήσει εξαιρετικές βιωματικές εμπειρίες στην πόλη μας. Ο στόχος όλων μας -τόνισε η Πρόεδρος ΕΞΑΑΑ- προφανώς θα πρέπει να είναι όχι μόνο αριθμητικός αλλά και ποιοτικός και από πλευράς μας πιστεύουμε πως αυτό, μπορεί να επιτευχθεί με δύο κυρίως τρόπους: Αφενός με το πραγματικό νοικοκύρεμα της πόλης μας και την βελτίωση της ποιότητας ζωής για πολίτες και επισκέπτες και αφετέρου με την πλήρη αξιοποίηση της αστείρευτης δυναμικής της Αθήνας και των νησιών της.
Ανοδος τιμών και εσόδων
Πάντως το 2023 ήταν η πρώτη θετική χρονιά για τον προορισμό Αθήνα και νησιά μετά την πανδημία. Ωστόσο και σύμφωνα με τα μηνιαία στοιχεία «Κίνησης και Απόδοσης Ξενοδοχείων» που συγκεντρώνονται και αναλύονται από την ΕΞΑΑΑ με την συνεργασία της GBR Consulting, η χρονιά έκλεισε με μέση πληρότητα που δεν ξεπέρασε το 76,2%, έναντι 68.51% του 2022 και 77,4% του 2019 σημειώνοντας δηλαδή αύξηση κατά 10,8% έναντι του 2022 και πτώση κατά -1,5% έναντι του 2019
Στο 12μηνο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2023, η μέση πληρότητα της Αθήνας σημείωσε τη μεγαλύτερη μείωση της τάξης του -2.9% έναντι του 2019 στα ξενοδοχεία 4* και στα ξενοδοχεία μικρότερων κατηγοριών -1,1%, ενώ καλύτερη πληρότητα σημειώθηκε στα ξενοδοχεία 5*(-0,6%) έναντι του 2019. Οι καλές επιδόσεις έτους και κυρίως τους μήνες Ιούνιο (93% πληρότητα) και Σεπτέμβριο (93,7% πληρότητα) οφείλονται στη δημοφιλία του προορισμού, σε έναν σημαντικό αριθμό διεθνών συνεδρίων που πραγματοποιήθηκαν το 2023 στην Αθήνα αλλά και στην δυναμική επιστροφή της κρουαζιέρας, αναδεικνύοντας την αξία και τα οφέλη της τουριστικής κανονικότητας για έναν τουριστικό προορισμό όπως η Αθήνα.
Σε ό,τι αφορά στην μέση τιμή δωματίου (ADR), το 2023 σημειώθηκε αύξηση της τάξης του 12,8% έναντι του 2022 και 29% έναντι του 2019. Πιο συγκεκριμένα έφτασε τα 137,05 ευρώ (έναντι των 121,46 ευρώ του 2022 και των 106,20 ευρώ του 2019, αντίστοιχα). Στο δε Έσοδο ανά διαθέσιμο Δωμάτιο (RevPar) παρατηρήθηκε δηλαδή θετική μεταβολή κατά 25% και κατά 27% έναντι του 2022 και του 2019 αντίστοιχα και έφτασε τα 104,48 ευρώ, (έναντι 83,58 ευρώ του 2022 και 82,20 ευρώ του 2019)
Βελτίωση έναντι ανταγωνιστριών πόλεων
Η Αθήνα το 2023 σε σχέση με τους ανταγωνιστές της μπόρεσε κατ’ αρχήν καταφέρει παρόμοια με αυτούς επίπεδα πληρότητας. Πιο συγκεκριμένα μέσα ένα πλαίσιο πληρότητας 2023 μεταξύ 65,2% (min) που κατέγραψε Κωνσταντινούπολη και 78,3% (max) που κατέγραψε η Βαρκελώνη, η Αθήνα κατάφερε Μέση Πληρότητα 76,2%. Υστερεί στην μέση τιμή δωματίου, καθώς με ADR που φτάνει στα 137,05 ευρώ απέχει κατά πολύ από το ADR της τάξης των 332,17 ευρώ (Παρίσι) των 233,54 ευρώ (Ρώμη), των 172,72 ευρώ (Βαρκελώνη) ακόμη και των 143,46 ευρώ (Κωνσταντινούπολη).
Το δε έσοδο ανά διαθέσιμο δωμάτιο (RevPar) στα 104,48 ευρώ για την Αθήνα το 2023, θεωρείται μια καλή επίδοση που ξεπέρασε τις φετινές αποδόσεις της Βιέννης (92,76 ευρώ), του Βερολίνου (85,80 ευρώ) και της Κωνσταντινούπολης (93,54 ευρώ).
Απέχει ωστόσο σημαντικά και από τα 252,45 ευρώ του Παρισιού και από τα 167,68 ευρώ της Ρώμης, και από τα 135,24 ευρώ της Βαρκελώνης, αλλά και τις εντυπωσιακές αυξήσεις που πέτυχαν οι ανταγωνίστριες πόλεις προηγούμενα χρόνια.
Τα ‘προγνωστικά’ εμφανίζουν την Αθήνα ως έναν πολύ ισχυρό ‘παίκτη στην ευρωπαϊκή και διεθνή τουριστική σκηνή για τα επόμενα χρόνια, ζητούμενο ωστόσο είναι η Αθήνα ως πρωτεύουσα, «ναυαρχίδα» αλλά και «καθρέπτης» της χώρας να μπορέσει να λειτουργεί άρτια ως τουριστικός 12μηνος προορισμός (τουριστικός, επαγγελματικός, κρουαζιέρας κ.ά.) με ότι αυτό απαιτεί ή και συνεπάγεται.
Το γενικότερο περιβάλλον τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε διεθνές επίπεδο παραμένει αρκετά ασταθές ως προς γεωπολιτικές εξελίξεις, τα θέματα οικονομίας, κλίματος, υγείας κ.λπ. Έτσι, είναι αρκετά παρακινδυνευμένες και οι όποιες προβλέψεις – ιδίως για προορισμούς όπου οι περισσότερες των κρατήσεων γίνονται διαδικτυακά και λιγότερες με συμβόλαια με πρακτορεία ή ξένους Tour Operators – όπως η Αθήνα, σύμφωνα με τους ξενοδόχους της Αθήνας.
Όπως τονίζουν πρέπει να πέσει βάρος στις γενικές αλλά και ειδικές υποδομές που πρέπει να υποστηρίζουν το τουριστικό προϊόν της Αθήνας (όπως λ.χ. ένα ικανό σε θέσεις διεθνές Συνεδριακό Κέντρο, κ.ά.) αλλά και στην ανάγκη μιας μακρόπνοης στρατηγικής για τον προορισμό με ορίζοντα δεκαετιών – που πρέπει να χαραχτεί.
Μεγάλη ψαλίδα
Η ‘ψαλίδα’ μεταξύ αφίξεων επισκεπτών στην Αθήνα και αφίξεων στα ξενοδοχεία εξακολουθεί να παραμένει ‘ανοικτή’ κυρίως λόγω της (υπέρ)προσφοράς καταλυμάτων εκτός ξενοδοχείων, νόμιμων αλλά και παράνομων, άλλοτε φθηνών, άλλοτε πολύ ακριβών, στα οποία προφανώς και κατευθύνεται μεγάλη μερίδα επισκεπτών. Από τα στοιχεία σαφώς καταδεικνύεται πως στην Αθήνα υφίσταται ένας ικανός αριθμός τουριστικών’ κλινών (σε καταλύματα εκτός ξενοδοχείου), ο οποίος παραμένει απροσδιόριστος, ασαφής, και υπολογίζεται κατά προσέγγιση – με όλες τις γνωστές συνέπειες, κοινωνικές και οικονομικές.
Κρίνουμε λοιπόν αναγκαίο, υποστηρίζουν οι ξενοδόχοι της Αθήνας, να δρομολογηθούν εγκαίρως και σε θεσμικό πλέον επίπεδο, όσα κατ’ αρχήν θα περιφρουρήσουν την προσφορά της Αθήνας και την αγαστή συνύπαρξη όλων των επιμέρους κατηγοριών καταλυμάτων. Η συντεταγμένη Πολιτεία και μαζί της η Τοπική Αυτοδιοίκηση, οφείλουν πλέον να περιφρουρήσουν την τουριστική ταυτότητα και ποιότητα που κατέκτησε με κόπο ο προορισμός, όπως και την ιδιαίτερη σχέση της Αθήνας με τον επισκέπτη της – σε κάθε επίπεδο.