Αλλάζει ο «χάρτης» της βραχυχρόνιας μίσθωσης, μετά την κατάθεση προς ψήφιση στην Βουλή του φορολογικού νομοσχεδίου: Από την μια επιβαρύνονται με έξτρα φόρους όσοι νοικιάζουν τα σπίτια τους για λίγες ημέρες σε τουρίστες και από την άλλη η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων «ακονίζει» τα ηλεκτρονικά της «όπλα» μέσω των οποίων θα μπορεί να εντοπίζει οποιαδήποτε συναλλαγή στο συγκεκριμένο πεδίο επιχειρεί να κρυφτεί από τα μάτια της. Σε κάθε περίπτωση μέσω του νέου νομοσχεδίου θεσμοθετούνται νέοι κανόνες στις ενοικιάσεις «τύπου Airbnb».
Έτσι, σε διπλό κλοιό θα βρεθούν πλέον όσοι δραστηριοποιούνται στο πεδίο της βραχυχρόνιας μίσθωσης και επιχειρούν να φοροδιαφύγουν: Η Εφορία «έστησε» ηλεκτρονική «παγίδα» κλείνοντας πρόσφατα συμφωνία με πλατφόρμες διαμοιρασμού μέσω των οποίων ενοικιάζονται τα ακίνητα ώστε να αντλεί πληροφορίες για κάθε συναλλαγή. Και μετά από αυτή την συμφωνία έρχεται και το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας να επιβάλει φόρους και ΦΠΑ σε εκείνους που αξιοποιούν τα καταλύματά τους με τον συγκεκριμένο τρόπο.
Ποιοι φόροι επιβάλλονται στις βραχυχρόνιες μισθώσεις
Σχετικά με την φορολόγηση που θα υιοθετηθεί πλέον για τα εν λόγω ακίνητα το νομοσχέδιο αναφέρει: «Εισάγονται ρυθμίσεις για τη διασφάλιση ισότιμου ανταγωνισμού στην τουριστική αγορά, τη διασταύρωση των εισοδημάτων και την ενίσχυση του κλάδου της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι:
Φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν τρία ή περισσότερα ακίνητα σε βραχυχρόνια μίσθωση υποχρεούνται να κάνουν έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας. Το εισόδημα που αποκτάται από νομικά πρόσωπα, από τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτου, θεωρείται εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα και υπόκειται σε ΦΠΑ.
Αυξάνονται τα πρόστιμα για μη εγγραφή στο «Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής», στο 50% των ακαθαρίστων εσόδων του τελευταίου φορολογικού έτους και κατ’ ελάχιστο 5.000 ευρώ (σήμερα το πρόστιμο είναι 5.000 ευρώ).
Ορίζεται ως βραχυχρόνια η μίσθωση ακινήτου -ανεξάρτητα αν είναι αναρτημένο σε ψηφιακή πλατφόρμα ή όχι- για χρονική διάρκεια μικρότερη των εξήντα (60) ημερών κάθε φορά και εφόσον δεν παρέχονται άλλες υπηρεσίες, πλην της διαμονής και της παροχής κλινοσκεπασμάτων.
Επεκτείνεται στις βραχυχρόνιες μισθώσεις το τέλος διαμονής παρεπιδημούντων, που είναι 0,5 % επί των εσόδων.
Καταργείται ο φόρος διαμονής και θεσπίζεται το «τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση», σε ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, τουριστικές επαύλεις και βραχυχρόνιες μισθώσεις. Το τέλος κλιμακώνεται κατά τους μήνες Μάρτιο έως Οκτώβριο από 1,5 έως 10 ευρώ την ημέρα και από Νοέμβριο έως Φεβρουάριο από 0,5 έως 4 ευρώ την ημέρα.
Η συμφωνία της ΑΑΔΕ με ψηφιακές πλατφόρμες Βραχυχρόνιας Μίσθωσης
Του νομοσχεδίου έχουν προηγηθεί οι ελεγκτικές Αρχές που «βάζουν μπροστά» αλλεπάλληλες διασταυρώσεις στοιχείων, τα οποία αφορούν στις βραχυχρόνιες μισθώσεις: H φοροδιαφυγή, οι παρατυπίες και η δήλωση πλασματικών στοιχείων, άλλωστε, μοιάζει να έχουν πάρει διαστάσεις στο συγκεκριμένο πεδίο.
Η ΑΑΔΕ μόλις πρόσφατα υπέγραψε νέο επικαιροποιημένο Μνημόνιο Συνεργασίας με τις ψηφιακές πλατφόρμες Βραχυχρόνιας Μίσθωσης Airbnb, Booking και Expedia Group/VRBO, σαφώς αναβαθμισμένο σε σχέση με το προηγούμενο, προκειμένου τα δεδομένα τα οποία ανταλλάσσονται να οδηγούν σε εκείνους που νοικιάζουν τα σπίτια τους σε τουρίστες χωρίς να δηλώνουν τα πραγματικά τους έσοδα.
Με την νέα συμφωνία, οι ψηφιακές πλατφόρμες πλέον:
Εισάγουν συντακτικούς ελέγχους στο πεδίο όπου αναγράφονται οι αριθμοί μητρώου των ακινήτων (ΑΜΑ/ ΕΣΛ/ ΜΑΓ), προς αποφυγή λαθών και καταστρατηγήσεων από τους διαχειριστές.
Αποστέλλουν επιπλέον το όνομα και το επίθετο του κατόχου λογαριασμού IBAN για την ταυτοποίηση και τον έλεγχο των διαχειριστών.
Συμπεριλαμβάνουν το σύνολο των ετησίων ενοικιάσεων (διανυκτερεύσεων) της κάθε καταχώρησης.
Επιστρέφουν στην ΑΑΔΕ, σε μορφή αρχείου, τους διαχειριστές που δεν συμμορφώθηκαν ενώ έχουν ήδη λάβει ειδοποιήσεις για να συμπληρώσουν ή να διορθώσουν τον αριθμό του ακινήτου τους.
Ανταλλάσσουν υποχρεωτικά τα δεδομένα σε συγκεκριμένη μορφή αρχείου, γεγονός που διευκολύνει και επιταχύνει τη διαδικασία.
Βαριές «καμπάνες» σε όσους πιαστούν στα «δίχτυα» της Εφορίας
Επιπρόσθετα η πρακτική της κατηγοριοποίησης των καταχωρήσεων σε βραχυχρόνιες μισθώσεις και μη, σύμφωνα με το εμπορικό τους μοντέλο, επεκτείνεται σε όλες τις πλατφόρμες. Η ΑΑΔΕ διευκολύνεται κατ’ αυτόν τον τρόπο και προχωρά σε σαρωτικούς ηλεκτρονικούς ελέγχους, πόσο μάλλον όταν νωρίτερα είχε φροντίσει να στήσει μεθοδικά τις ηλεκτρονικές της «φάκες»: Υιοθετήθηκαν νέες διαδικασίες ελέγχου και επιβολής κυρώσεων για παράνομες ενοικιάσεις «τύπου Airbnb» με τους ελεγκτές να έχουν το «ελεύθερο» όχι μόνον να προσποιούνται τους πελάτες, αλλά και να καταγράφουν … σε βίντεο ή screen shot τις ύποπτες μισθώσεις!
Το επιχειρησιακό σχέδιο προβλέπει ότι σε πρώτη φάση, το κέντρο βάρους των ελέγχων θα πέσει στους ιδιοκτήτες και διαχειριστές ακινήτων τύπου Airbnb που δεν έχουν δηλώσει τον Αριθμό Μητρώου Ακινήτου (ΑΜΑ) στις ηλεκτρονικές πλατφόρμες βραχυχρόνιων μισθώσεων ή έχουν δηλώσει λανθασμένα στοιχεία για τα ακίνητά τους.
Στη συνέχεια οι έλεγχοι θα επεκταθούν στα εισοδήματα που θα εμφανίσουν στην Εφορία οι ιδιοκτήτες ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Εφόσον διαπιστωθεί ότι τα ακίνητα είτε δεν έχουν δηλωθεί στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής είτε αναρτήθηκαν σε ψηφιακές πλατφόρμες χωρίς εμφανή αναγραφή του Αριθμού Μητρώου Ακινήτου (ΑΜΑ) Βραχυχρόνιας Διαμονής ή του Ειδικού Σήματος Λειτουργίας (ΕΣΛ) ή του Μοναδικού Αριθμού Γνωστοποίησης (ΜΑΓ), τότε θα αποστέλλονται στις Εφορίες τα στοιχεία των ακινήτων και των διαχειριστών για την επιβολή έξτρα φόρων και προστίμων που φτάνουν τις 5.000 ευρώ.
Το πρόστιμο επιβάλλεται στον «Διαχειριστή» και σε περίπτωση που δεν προκύπτει ότι ο «Διαχειριστής» είναι υπεκμισθωτής ή τρίτος, το πρόστιμο επιβάλλεται σε βάρος του κυρίου ή του επικαρπωτή του ακινήτου.
Από τη διαπίστωση της παράβασης, ο «Διαχειριστής» υποχρεούται εντός 15 ημερολογιακών ημερών να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες συμμόρφωσης.
Εκτός από τα πρόστιμα, σε όσους δεν προχωρήσουν στις απαραίτητες διορθώσεις, δηλώνοντας τον ΑΜΑ ή διευθετώντας λάθη και παραλείψεις στα στοιχεία των ακινήτων τους, θα διαγράφεται και το ακίνητό τους από τις ψηφιακές πλατφόρμες.
Σε περίπτωση που διαπιστώνεται εκ νέου διάπραξη της ίδιας παράβασης εντός ενός έτους από την έκδοση της πράξης επιβολής του προστίμου και εφόσον έχει παρέλθει το 15ήμερο ως προθεσμία για την ολοκλήρωση των ενεργειών συμμόρφωσης του «Διαχειριστή», το πρόστιμο επιβάλλεται στο διπλάσιο και στην περίπτωση κάθε επόμενης ίδιας παράβασης στο τετραπλάσιο του αρχικώς επιβληθέντος, δηλαδή 20.000 ευρώ.
