Η πλειονότητα των επισκεπτών στη βραχυχρόνια μίσθωση προέρχεται από τις χώρες της ΕΕ, ενώ ακολουθούν οι υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης και η Αμερική. Επίσης η Ελλάδα είναι μεταξύ των δέκα ευρωπαϊκών χωρών, που συγκέντρωναν μαζί πάνω από το 85% των διανυκτερεύσεων κατά την περίοδο 2018-2020.
Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από οικονομική ανάλυση που παρουσίασε το ΚΕΠΕ με θέμα την εξέλιξη και τα χαρακτηριστικά της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων στην Ελλάδα. Γενικότερα οι αριθμοί επιβεβαιώνουν την αλματώδη αύξηση της ενοικίασης κατοικιών με «την ημέρα» ή και «τον μήνα» καθότι εξαπλασιάστηκαν από το 2015 στην Αθήνα, με τη μεγαλύτερη ζήτηση να καταγράφεται από ξένους τουρίστες.
Μάλιστα τα στοιχεία της έκθεσης του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών, ΚΕΠΕ δείχνουν αναφορικά με την Αττική πως η διαμονή πραγματοποιείται κατά το μεγαλύτερο μέρος στον Κεντρικό Τομέα Αθηνών και μετά ακολουθούν η Ανατολική Αττική, ο Πειραιάς – Νήσοι και ο Νότιος Τομέας Αθηνών. Ωστόσο τις πρώτες θέσεις στη λίστα όσον αφορά στο θέμα των βραχυχρόνιων μισθώσεων καταλαμβάνουν το Νότιο Αιγαίο, η Κρήτη, τα Ιόνια Νησιά και η Κεντρική Μακεδονία.
Ποιοι επιλέγουν καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης
Οι περισσότεροι επισκέπτες που διαμένουν σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Ελλάδα είναι διεθνούς προέλευσης. Οι επισκέπτες αυτοί απορροφούν το μεγαλύτερο τμήμα των σχετικών υπηρεσιών στην Ελλάδα συγκριτικά με την αντίστοιχη αναλογία στην ΕΕ. Επίσης τα στοιχεία του ΚΕΠΕ και της Eurostat δείχνουν πως, από τις 10 χώρες που συγκεντρώνουν το 85% των διανυκτερεύσεων, η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα είχαν συγκεντρώσει μερίδιο 65,7% και 62,8% των συνολικών διανυκτερεύσεων το 2019 και το 2020, αντίστοιχα.
Ποιοι παράγοντες συνέβαλαν στην ανάπτυξη
Στην ίδια έκθεση του ΚΕΠΕ επισημαίνεται πως οι βασικότεροι παράγοντες που συνέβαλαν στην ανάπτυξη της βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Ελλάδα ήταν:
-το μεγάλο απόθεμα κενών κατοικιών,
-οι χαμηλές τιμές αγοράς
-και οι μεγάλες ροές τουριστών σε ετήσια βάση.
Στην 3η θέση η Ελλάδα
Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της εταιρείας AirDNA, η Ελλάδα βρέθηκε φέτος στην τρίτη θέση της λίστας με τον αριθμό των διανυκτερεύσεων σε καταλύματα τύπου Airbnb καθώς σημείωσε διψήφια άνοδο σε σχέση με το 2019. Η Ελλάδα κατέγραψε αύξηση κατά 33,2% τον Νοέμβριο σε σχέση με το 2019. Τη μεγαλύτερη αύξηση σε σχέση με το 2019 σημείωσε η Γαλλία (53,3%), με επόμενη τη Γερμανία (37,9%). Όσον αφορά τις μέσες ημερήσιες τιμές, αυτές κινήθηκαν ανοδικά σε 17 από τις 20 χώρες κατά το περασμένο έτος. Η Ελλάδα, η Φινλανδία, η Αυστρία και η Ελβετία κατέγραψαν μείωση κατά 12,2%, 8,2%, 1,3% και 0,9% αντίστοιχα, ενώ στον αντίποδα διψήφιο ρυθμό αύξησης σημείωσαν Τσεχία (35,6%), Κροατία (25,1%) και Δανία (11,7%).
To Airbnb αντικαθιστά το ξενοδοχείο
Η ανάπτυξη της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων στην Ελλάδα ευνοήθηκε από τις διεθνείς τάσεις και τεχνολογικές εξελίξεις, αλλά και από ορισμένα ειδικότερα χαρακτηριστικά σε σχέση με την τουριστική αγορά της χώρας, την κατάσταση της αγοράς ακινήτων και τις γενικότερες συνθήκες γύρω από την οικονομία, την απασχόληση και τα εισοδήματα. Από τη σύγκριση των μεγεθών της βραχυχρόνιας μίσθωσης με τα αντίστοιχα μεγέθη του ξενοδοχειακού τομέα, φαίνεται ότι η διαμονή στη βραχυχρόνια μίσθωση κυμαίνεται σε αρκετά υπολογίσιμα επίπεδα σε σχέση με τις διανυκτερεύσεις σε ξενοδοχεία και ομοειδή καταλύματα, τόσο στην Ε.Ε. όσο και στην Ελλάδα. Πριν από την εκδήλωση της πανδημίας η βραχυχρόνια μίσθωση εμφανίζεται να κέρδισε έδαφος, χωρίς όμως να επηρεάζεται ουσιαστικά η ξενοδοχειακή διαμονή.
Ο χάρτης της βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, η διαμονή στη βραχυχρόνια μίσθωση πραγματοποιείται κυρίως σε ολόκληρα καταλύματα μεγέθους κάτω των 10 κλινών. Σε σχέση με τη χωρική κατανομή της διαμονής, η περιφέρεια Αττικής συγκεντρώνει το υψηλότερο μερίδιο, ακολουθούμενη από το Νότιο Αιγαίο, την Κρήτη, τα Ιόνια Νησιά και την Κεντρική Μακεδονία. Από τη σύγκριση της χωρικής κατανομής της βραχυχρόνιας μίσθωσης με την αντίστοιχη κατανομή της δραστηριότητας του ξενοδοχειακού τομέα, προκύπτει μία σαφής θετική συσχέτιση μέτριας έντασης.
Περισσότεροι οι διεθνείς επισκέπτες
Το μεγαλύτερο μέρος της διαμονής στη βραχυχρόνια μίσθωση αφορά διεθνείς επισκέπτες, οι οποίοι απορροφούν μεγαλύτερο τμήμα των σχετικών υπηρεσιών στην Ελλάδα συγκριτικά με την αντίστοιχη αναλογία στην Ε.Ε. Η πλειονότητα των επισκεπτών προέρχεται από τις χώρες της Ε.Ε., ενώ ακολουθούν οι υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης και η Αμερική. Η διαμονή στη βραχυχρόνια μίσθωση παρουσιάζει γενικά εντονότερη εποχικότητα στην Ελλάδα σε σχέση με το σύνολο της Ε.Ε., με τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο να συγκεντρώνουν υψηλό μερίδιο των συνολικών διανυκτερεύσεων. Σε σύγκριση με τον ξενοδοχειακό τομέα, η εποχικότητα στη βραχυχρόνια μίσθωση εμφανίζεται σχετικά πιο έντονη, ενώ παρατηρούνται και σημαντικές διαφοροποιήσεις μεταξύ των ευρύτερων περιφερειών και των πόλεων της Ελλάδας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία ερευνών του Ευρωβαρόμετρου, η προσφορά και η χρήση καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Ελλάδα σημείωσε σημαντική ανάπτυξη, διαμορφώνεται σε υψηλότερο επίπεδο σε σχέση με τον μέσο όρο της Ε.Ε. και αφορά όλες τις επιμέρους κατηγορίες από πλευράς φύλου, ηλικίας, εκπαίδευσης και άλλων χαρακτηριστικών. Στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένη η πιο επαγγελματική μορφή της βραχυχρόνιας μίσθωσης, με τη διάθεση αρκετών καταλυμάτων που αγοράστηκαν για αυτόν τον σκοπό. Η απόκτηση εισοδήματος αποτελούσε το κυριότερο κίνητρο για τους παρόχους υπηρεσιών, ενώ ως κυριότερα προβλήματα αναφέρθηκαν η έλλειψη σαφήνειας, η πολυπλοκότητα στην πληρωμή φόρων και στη νόμιμη προσφορά υπηρεσιών, οι ασαφείς επιπτώσεις στην απασχόληση και οι δυσκολίες με τους καταναλωτές.
Κύρια παράμετρος η τιμή
Οι χαμηλότερες τιμές των καταλυμάτων αυτών αποτελούσαν τον κυριότερο λόγο επιλογής τους από τους χρήστες, ενώ ακολουθούν η θέση, η διαθεσιμότητα αναφορών/σχολίων, οι υποδομές και οι περισσότερες δυνατότητες επιλογών. Αντίστοιχα, τα κυριότερα προβλήματα που αναφέρθηκαν από τους χρήστες ήταν η ασάφεια για τον υπεύθυνο, οι παραπλανητικές κριτικές, η κακή χρήση των προσωπικών δεδομένων και η έλλειψη εμπιστοσύνης στον προμηθευτή. Η πλειονότητα των χρηστών χρησιμοποίησαν τη βραχυχρόνια μίσθωση συμπληρωματικά με τα παραδοσιακά κανάλια, αλλά σημαντικό ήταν και το ποσοστό των χρηστών που είχαν υποκαταστήσει μερικώς ή πλήρως κάποιες υπηρεσίες.
Η επιρροή της εγχώριας κατάστασης στην αγορά ακινήτων
Στο πεδίο της αγοράς ακινήτων, ένα χαρακτηριστικό που ευνόησε την ανάπτυξη της βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Ελλάδα σχετιζόταν με την ύπαρξη μεγάλου αποθέματος κενών κατοικιών. Σύμφωνα με την Απογραφή Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 της ΕΛΣΤΑΤ, οι κενές κατοικίες που καταγράφηκαν στη χώρα το έτος αυτό ανέρχονταν σε 2.249.8135 , αριθμός που αναλογούσε σε 35,3% του συνόλου των κανονικών κατοικιών.
Η συγκεκριμένη αναλογία κενών κατοικιών ήταν την περίοδο εκείνη η υψηλότερη μεταξύ των χωρών-μελών της ΕΕ, με υψηλά ποσοστά κενών κατοικιών να παρουσιάζονται επίσης στην Πορτογαλία (31,9%), τη Μάλτα (31,8%), τη Βουλγαρία (31,4%) και την Κύπρο (31,1%) και χαμηλά ποσοστά κενών κατοικιών να καταγράφονται στην Πολωνία (2,5%), το Ηνωμένο Βασίλειο (3,6%) και το Λουξεμβούργο (7,2%).
Ειδικότερα καταγράφηκαν 88.996 κενές για πώληση, 621.881 κενές δευτερεύουσες, 453.901 κενές για ενοικίαση, 729.964 κενές εξοχικές και 355.071 κενές για άλλο λόγο κατοικίες. Εκτός του μεγάλου αποθέματος κενών κατοικιών, μέρος του οποίου προσφερόταν για άμεση αξιοποίηση μέσω των πλατφορμών, ευνοϊκές για την ανάπτυξη της βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Ελλάδα υπήρξαν επίσης οι επί σειρά ετών εξελίξεις στις τιμές των κατοικιών. Η οικονομική κρίση και οι αρνητικές συνέπειές της στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και τη ζήτηση για κατοικίες, σε συνδυασμό με την υψηλή προσφορά κατοικιών λόγω της μεγάλης ανόδου των κατασκευών που προηγήθηκε της κρίσης, είχαν ως αποτέλεσμα μία διαρκή κάμψη των τιμών των κατοικιών.
Όπως φαίνεται από την εξέλιξη του δείκτη τιμών διαμερισμάτων της Τράπεζας της Ελλάδος για το σύνολο της χώρας, η τιμή του δείκτη βρισκόταν σε πορεία ταχείας πτώσης από το έτος 2009 έως και το έτος 2015, παραμένοντας στη συνέχεια σε πολύ χαμηλά επίπεδα μέχρι και το έτος 2018. Οι χαμηλές τιμές για την αγορά κατοικιών, με ό,τι αυτές συνεπάγονταν και για τα ενοίκια μακροχρόνιας μίσθωσης, δημιούργησαν κίνητρα τόσο για την επένδυση σε κατοικίες με στόχο την αξιοποίησή τους στην αγορά της βραχυχρόνιας μίσθωσης, όσο και για την απόσυρση ακινήτων από την αγορά των μακροχρόνιων μισθώσεων και τη διάθεσή τους σε βραχυχρόνια βάση μέσω των πλατφορμών.
Βασικά μεγέθη
Το έτος 2019 είχαν πραγματοποιηθεί στο σύνολο της ΕΕ-27 511,9 εκατ. διανυκτερεύσεις σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, αριθμός που ισοδυναμούσε με 173,6 εκατ. ημέρες διαμονής ή 47,0 εκατ. κρατήσεις. Την ίδια περίοδο, τα σχετικά μεγέθη για την Ελλάδα είχαν φτάσει τα 24,3 εκατ. σε διανυκτερεύσεις, τα 8,3 εκατ. σε ημέρες διαμονής και τα 2,1 εκατ. σε κρατήσεις, μεγέθη που αναλογούσαν σε ποσοστό 4,4%, 4,8% και 4,7% του συνόλου της ΕΕ, αντίστοιχα Όπως φαίνεται από τα μερίδια των χωρών μελών στα συνολικά μεγέθη της διαμονής σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης στην ΕΕ-27, δέκα χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, συγκέντρωναν μαζί πάνω από το 85% των διανυκτερεύσεων σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης κατά την τριετία 2018-2020. Από τις δέκα αυτές χώρες, οι πέντε ήταν μεσογειακές (Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία, Ελλάδα) και είχαν συγκεντρώσει μερίδιο 65,7% και 62,8% των συνολικών διανυκτερεύσεων σε χώρες της ΕΕ κατά τα έτη 2019 και 2020, αντίστοιχα.
Στοιχεία Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων
Επίσης σε μελέτη που διενέργησε πρόσφατα το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων για το θέμα αυτό έδειξε μεταξύ άλλων πως η αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων καταγράφει ραγδαίους ρυθμούς ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια. Αναλυτικά:
Περίπου το 43% κλινών στην Αθήνα ανήκει σε μη ξενοδοχειακά καταλύματα. Άνω του 90% αφορά καταλύματα τύπου Airbnb, ενώ το 57% αφορά αμιγώς ξενοδοχειακές κλίνες.
Τα δωμάτια και οι κλίνες βραχυχρόνιας μίσθωσης αυξήθηκαν κατά 374% το διάστημα 2015-2022 και 377%, αντιστοίχως, ενώ τα ξενοδοχειακά δωμάτια και οι κλίνες έχουν αυξηθεί μόλις 11% και 12%. Συνολικά 12.165 καταλύματα τύπου Airbnb λειτούργησαν το Σεπτέμβριο του 2022 στην Αθήνα, ενώ τον Ιούλιο του 2015 λειτουργούσαν περίπου 2.116. Δηλαδή, τα καταλύματα Airbnb στην Αθήνα αυξήθηκαν κατά περίπου 475% ενώ οι ξενοδοχειακές μονάδες έχουν αυξηθεί κατά περίπου 25%.
Πηγή:topontiki.gr
Ακολουθήστε το seleo.gr στο Facebook και στο Twitter
