Σε μυστική τοποθεσία μαζί με την οικογένεια του ζει σήμερα ο Όλεγκ Σμολένκοφ που στρατολογήθηκε από τους Αμερικανούς τον καιρό που υπηρετούσε στην πρεσβεία της Ουάσιγκτον.
Η επιχείρηση διαφυγής και το κατασκοπευτικό θρίλερ που παίχτηκε ανάμεσα στις δύο υπερδυνάμεις για τον Ρώσο επιτελικό που παρακολουθούσε τον Πούτιν μέσα στο Κρεμλίνο.
Κάπου στην Αμερική, σε μια πολιτεία που ελάχιστοι γνωρίζουν, ο Όλεγκ Σμολένκοφ ξυπνάει καθημερινά αυτό το φθινόπωρο μαζί με την σύζυγό του Αντονίνα και τα τρία τους παιδιά, σε μια ήσυχη γειτονιά. Μια γειτονιά όπου κανείς δεν τους ξέρει με το πραγματικό τους επίθετο, που παραλίγο να σταθεί μοιραίο πριν από δύο χρόνια, όταν ο Ρώσος πρώην αξιωματούχος αγόρασε ένα σπίτι στο Στάνφορντ της Βιρτζίνια.
Η Μόσχα και η θητεία του στο Κρεμλίνο είναι πλέον κάτι που έχει αφήσει πίσω του, ο άνθρωπος που έκλεβε τα μυστικά του Βλαντίριμ Πούτιν για χάρη των Αμερικανών. Το όνομα του ήταν ήδη γνωστό όταν αγόρασε το σπίτι, χάρη στο κατασκοπευτικό θρίλερ που εκτυλίχθηκε το καλοκαίρι του 2017, όταν φυγαδεύτηκε σε μια παράτολμη αλλά άψογα εκτελεσμένη επιχείρηση της CIA. Μια επικίνδυνη αποστολή που όλα δείχνουν ότι συντόνισε ο Μαρκ Πολυμερόπουλος, επικεφαλής τότε της CIA για όλες τις απόρρητες επιχειρήσεις σε Ευρώπη και Ασία.
Σε μια τηλεφωνική μας συνομιλία λίγο πριν κλείσουμε τον ρώτησα για την υπόθεση με τον Όλεγκ Σμολένκοφ και την επιχείρηση φυγάδευσης πριν από τέσσερα χρόνια. Μετά από λίγα δευτερόλεπτα σιωπής ακούω τη φωνή του: «Δεν μπορώ να πω τίποτε γι’ αυτό που με ρωτάς, ούτε να κάνω ένα σχόλιο» είπε αυτός ο ικανότατος επιχειρησιακός πράκτορας.
Ήταν τα αναμενόμενα λόγια από ένα στέλεχος της CIA που κατείχε μια τέτοια θέση και ήταν επιφορτισμένος με το να παρακολουθεί την πορεία όλων των απόρρητων αποστολών σε διάφορες χώρες της Ευρασίας. Μια από αυτές σύμφωνα με πρώην στελέχη και ανθρώπους από τον χώρο των μυστικών υπηρεσιών ήταν η επιχείρηση για την φυγάδευση του Σμολένκοφ που έγινε αρχικά γνωστή από το CNN και τους New York Times τον Ιούνιο του 2017.
Η αρχή του θρίλερ
Το φεγγάρι έλουζε τα νερά της μαρίνας, όπου δεκάδες θαλαμηγοί και μικρά σκάφη λικνίζονταν απαλά εκείνο το ζεστό βράδυ στο Τίταβ του Πόρτο Μοντενέγκρο, τον Ιούνιο του 2017. Ήταν περασμένα μεσάνυχτα όταν μια μεγάλη παρέα επιβιβάστηκε σε μια θαλαμηγό, θέαμα λίαν συνηθισμένο, στο συγκεκριμένο θέρετρο και την μαρίνα του, όπου δένουν πολυτελή σκάφη. Δύο άτομα από τη συγκεκριμένη παρέα όμως, ένα ζευγάρι που είχε μαζί και τα τρία παιδιά του, όσο χαλαροί κι αν προσπαθούσαν να είναι, μέσα τους παρέμεναν ανήσυχοι.
Ανήσυχοι αλλά ταυτόχρονα ψύχραιμοι ήταν και οι Αμερικανοί πράκτορες που φέρεται να είχαν ακροβολιστεί σε στρατηγικά σημεία της μαρίνας παρακολουθώντας τους συναδέλφους τους να μεταφέρουν την οικογένεια στο σκάφος.
Ο Όλεγκ και η Αντονίνα Σμολένκοφ ηρέμησαν μόνο όταν η θαλαμηγός γλίστρησε έξω από την μαρίνα στα νερά της Αδριατικής θάλασσας και έβαλε ρότα για την Ιταλία. Το σκάφος ήταν προφανώς μισθωμένο από μια εταιρία-βιτρίνα της CIA και οι υπόλοιποι της παρέας ήταν επιχειρησιακοί πράκτορες που είχαν ξεκινήσει μετά από πολύμηνη προετοιμασία την φυγάδευση του Όλεγκ Σμολένκοφ. Του ανθρώπου που για πολλά χρόνια ήταν η μεγαλύτερη διείσδυση των Αμερικανών μέσα στο Κρεμλίνο και στο γραφείο του Βλαντίμιρ Πούτιν, όπου εργαζόταν ως υψηλοβαθμο στέλεχος του Υπουργείου Εξωτερικών.
Η αποκάλυψη του ονόματος του σε συνδυασμό και με άλλα στοιχεία, έδωσε αν μη τι άλλο μια συναρπαστική συνέχεια σε ένα κατασκοπευτικό θρίλερ που ξεκίνησε την άνοιξη του 2017. Τότε που New York Times και CNN αποκάλυψαν ότι η CIA είχε στρατολογήσει υψηλόβαθμο Ρώσο αξιωματούχο ο οποίος είχε άμεση επαφή με τον Ρώσο πρόεδρο σε πολύ συχνή βάση για πολλά χρόνια.
Όταν στην CIA διαισθάνθηκαν ότι ο πρόεδρος Τραμπ και κάποιοι από το επιτελείο του χειρίζονταν τις πληροφορίες του Σμολένκοφ με τρόπο που θα μπορούσε να οδηγήσει στο ξεσκέπασμα της δράσης του, αποφάσισαν να τον φυγαδεύσουν από την Ρωσία. Το είχαν επιχειρήσει άλλη μια φορά, αλλά ο Σμολένκοφ αρνήθηκε, πιθανόν επειδή το σχέδιο σε εκείνη την φάση δεν προέβλεπε να τον ακολουθήσει η οικογένεια του.
Γνωρίζοντας ότι δύσκολα θα τους έβλεπε ξανά, προτίμησε να παραμείνει στην Ρωσία μέχρι το καλοκαίρι του 2017, όταν αναχώρησε μαζί με τη σύζυγό του Αντονίνα και τα τρία παιδιά τους για το Μαυροβαύνιο. Παρόλο που ο Πούτιν είχε απαγορέψει την επίσκεψη Ρώσων αξιωματούχων στην συγκεκριμένη χώρα -η κυβέρνηση της τον είχε κατηγορήσει ότι σχεδίαζε πραξικόπημα για την ανατροπή της-κανείς δεν ασχολήθηκε στον έλεγχο διαβατηρίων μαζί του. Κι αυτή η αναχώρηση ήταν το πρώτο βήμα στην επιχείρηση φυγάδευσης που φέρεται να συντόνισε από την αρχή μέχρι το τέλος της ο Ελληνομερικανός Μαρκ Πολυμερόπουλος, επικεφαλής μέχρι το 2019, όλων των μυστικών και απόρρητων επιχειρήσεων της CIA.
Οι διακοπές της μεγάλης φυγής
Η εμφάνιση της οικογένειας Σμολένκοφ στο αεροδρόμιο Σερεμέτιεβο της Μόσχας στις 14 Ιουνίου του 2017 δεν προκάλεσε κάποια ιδιαίτερη εκγρήγορση στον έλεγχο διαβατηρίων παρά το γεγονός ότι πήγαιναν στο Μοντενέγκρο. Μια χώρα που δεν έχει καθόλου καλές σχέσεις με την Ρωσία τα τελευταία χρόνια, αφού κατηγόρησε τον Πούτιν ότι προσπάθησε να στήσει πραξικόπημα για ανατροπή της κυβέρνησης. Μάλιστα το Κρεμλίνο είχε εκδώσει απαγορευτική οδηγία ταξιδίων στο Μαυροβούνιο για τους Ρώσους αξιωματούχους, κάτι που θα έπρεπε να προβληματίσει τους ελεγκτές και το κλιμάκιο της FSB στο Σερεμέτιεβο.
Αφού δεν αντιμετώπισαν κανένα πρόβλημα οι Σμολένοκφ πέταξαν για το Μαυροβούνιο, δίνοντας ουσιαστικά το πράσινο φως για την επιχείρηση διαφυγής που είχαν σχεδιάσει πολύ προσεχτικά οι Αμερικάνοι. Αργότερα έγινε γνωστό ότι αρκετοί Ρώσοι αξιωματούχοι «καρατομήθηκαν» για την φυγή της οικογένειας Σμολένκοφ, την οποία περίμεναν στο Μαυροβούνιο πράκτορες της CIA, εκείνο τον «καυτό» Ιούνιο.
Οι τελευταίοι είχαν εκπονήσει ένα τέλειο σχέδιο διαφυγής το οποίο συνδύασαν με τις ετήσιες διακοπές των Σμολένκοφ στο Τίταβ του Μαυροβουνίου που ξεκίνησαν στις 14 του μήνα.
Σύμφωνα με τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας από τον Guardian, τους Moscow Times και άλλα ΜΜΕ χωρίς να αναφέρεται το όνομα του Πολυμερόπουλου, στελέχη της CIA είχαν έρθει σε συνεννόηση με τις Υπηρεσίες Πληροφοριών του Μαυροβουνίου, ώστε η οικογένεια να μην ελεγχθεί αλλά και να μην ζητηθούν περαιτέρω εξηγήσεις.
Η φυγή με την θαλαμηγό εκείνο το καλοκαιρινό βράδι οδήγησε τον Όλεγκ Σμολένκοφ και την οικογένειά του στην Ιταλία και από εκεί πιθανότατα με ειδικά ναυλωμένη πτήση στις ΗΠΑ. Η όλη επιχείρηση έγινε σύμφωνα με τα όσα ακούγονται στον θολό και ενίοτε σκοτεινό κόσμο των μυστικών υπηρεσιών υπό την καθοδήγηση του Μαρκ Πολυμερόπουλου είτε από το Λάνγκλεϊ όπου βρίσκονται τα κεντρικά της CIA, είτε από τον σταθμό της υπηρεσίας στην πρεσβεία της Ποντκόριτσα.
Η ταυτότητα του Ρώσου κατασκόπου ίσως να μην γινόταν γνωστή αν οι Ρώσοι έστω και καθυστερημένα δεν εξέδιδαν σε συνεργασία με την Interopol διεθνές ένταλμα σύλληψης εναντίον του.
Παραμένει άγνωστο πότε αντιλήφθηκαν στο Κρεμλίνο ότι ο Σμολένκοφ δεν επέστρεψε ποτέ μετά τις διακοπές του, σε μια χώρα όμως που η γραφειοκρατία ζει και βασιλεύει ακόμη, μάλλον αυτό έγινε μετά το καλοκαίρι του 2017. Τότε όμως ήταν αργά αφού το «πουλάκι» είχε πετάξει για τις ΗΠΑ.
Παρότι οι Ρώσοι ξεκίνησαν αμέσως έρευνα για την πιθανή δολοφονία του όταν αντιλήφθηκαν την απουσία του αξιωματούχου τους, αυτή δεν απέδωσε τίποτε. Την ίδια στιγμή ο Σμολένκοφ, η σύζυγος του και τα τρία παιδιά τους έφτασαν στις ΗΠΑ και ήταν συνεχώς υπό καθεστώς αυστηρής προστασίας τους πρώτους μήνες διαμονής τους, σε μέρη που δεν έχουν δημοσιοποιηθεί.
Το σπίτι, οι Ρώσοι και ο πόλεμος των πληροφοριών
Όταν όλα έδειξαν ότι κυλούσαν ιδανικά στην υπόθεση η οικογένεια αγόρασε μια μεγάλη κατοικία στην παριοχή Στάφορντ της Βιρτζίνια, εκατό χιλιόμετρα μακριά από την Ουάσιγκτον. Το κακό είναι ότι για την αγορά του, η οποία άγγιξε το 1.000.000 δολάρια, ο Σμολένκοφ χρησιμοποίησε το πραγματικό του όνομα και όταν αυτό διέρρευσε άρχισαν τα παρατράγουδα.
Σύμφωνα με τους Moscow Times ένα συνεργείο του τηλεοπτικού δικτύου NBC προσπάθησε να μιλήσει με την οικογένεια, αλλά παρεμποδίστηκε από άνδρες της CIA που ήταν επιφορτισμένοι με την ασφάλειά τους.
Αυτό που ηχεί τουλάχιστον περίεργο είναι το πως οι Αμερικανοί που έστησαν μια εξαιρετική επιχείρηση διαφυγής, δεν φρόντισαν να δώσουν νέα ονόματα στην οικογένεια, ώστε να είναι απόλυτα προστατευμένοι στην νέα τους πατρίδα. Υπάρχουν και αυτοί που λένε ότι ο Σμολένκοφ νοιώθοντας ασφαλής πλέον προχώρησε στην αγορά κατοικίας με το πραγματικό του όνομα και έτσι έγιναν τα αποκαλυπτήρια.
O Guardian από την άλλη υποστήριξε ότι όλη η οικογένεια έφυγε βιαστικά λίγες ώρες μετά την δημοσιοποίηση από το CNN του ρεπορτάζ για τον Ρώσο κατάσκοπο και την επιχείρηση διαφυγής του. To επιβεβαίωσαν και οι γείτονες τους σε δημοσιογράφους που έσπευσαν στην πολυτελή κατοικία, η οποία πλέον παραμένει ερμητικά κλειστή και χωρίς κανένα σημείο ζωής.
Οι Ρώσοι, μέσα από τα ελεγχόμενα ΜΜΕ επιβεβαιώνουν ότι μπορεί ο Σμολένκοφ να ήταν πράκτορας της CIA, υποβαθμίζουν πολύ όμως ακόμη και σήμερα τον ρόλο του κάνοντας λόγο για περιορισμένη πρόσβαση του τελευταίου το Κρεμλίνο. Εκεί που μπαινόβγαινε σύμφωνα με τα Δυτικά μέσα ο εκλεκτός του Γιούρι Ουσάκοφ-πρώην πρεσβευτής της Ρωσίας στις ΗΠΑ-για εφτά ολόκληρα χρόνια.
Ο Ουσάκοφ τοποθετήθηκε στην θέση αυτή το 2000 και ο Σμολένκοφ μετατέθηκε εκεί λίγο αργότερα, ενώ εικάζεται ότι στρατολογήθηκε από την CIA μετά τα πρώτα δύο χρόνια παραμονής του στις ΗΠΑ. Όταν το 2012 ο μέντορας του έγινε ο κορυφαίος σύμβουλος του Πούτιν σε θέματα εξωτερικής πολιτικής ο Σμολένκοφ κλήθηκε να δουλέψει μαζί του στο Κρεμλίνο.
Συνάδελφοι του είπαν ότι ήταν πολύ καλός στην δουλειά του, μόνο που αυτό το ήξεραν ακόμη καλύτερα οι Αμερικάνοι που τον είχαν ήδη στρατολογήσει και άρχισαν να μαθαίνουν απόρρητα μυστικά της Ρωσίας. Της πατρίδας που «πρόδωσε» ο Σμολένκοφ για χάρη των ΗΠΑ που όταν διαπίστωσαν ότι υπήρχε κίνδυνος η ταυτότητα του να αποκαλυφθεί, του πρόσφεραν μια νέα πατρίδα και μια νέα ζωή.
Μια ζωή που αναστατώθηκε με την δημοσιοποίηση του ονόματος για τον άνθρωπο που πήρε την απόφαση να αλλάξει στρατόπεδο και θα μπορούσε κάλλιστα να είναι ο κατάσκοπος που γύρισε από το κρύο.
Πηγή: newsauto
