Ο υψηλός πληθωρισμός, πέρα από την αρνητική του επίδραση στη συνολική κατανάλωση, επηρεάζει και τις καταναλωτικές συνήθειες σε πολλές κατηγορίες προϊόντων.
Την στιγμή που συνεχίζονται οι ανατιμήσεις σε βασικά αγαθά οι πρώτες εκτιμήσεις μιλούν για πληθωρισμό κοντά στην περιοχή του 12,5% για τον Ιούλιο. Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης στρέφει τα βλέμματά τους στις ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ την Δευτέρα 8 Αυγούστου για την πορεία του πληθωρισμού.
Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της Eurostat ο εναρμονισμένος δείκτης αυξήθηκε στην Ελλάδα κατά 11,5% σε ετήσια βάση τον Ιούλιο, έναντι 11,6% τον Ιούνιο 10,5% τον Μάιο. Ως εκ τούτου, το πρώτο εξάμηνο του έτους συνολικά, ο εναρμονισμένος πληθωρισμός στην Ελλάδα διαμορφώθηκε, κατά μέσο όρο, σε 8,92%. Το επίπεδο τιμών αυξήθηκε σχεδόν σε όλες τις επιμέρους κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών, με εξαίρεση τις επικοινωνίες.
Ο πληθωρισμός καλπάζει και το «καλάθι» των καταναλωτών γεμίζει με λιγότερα αγαθά και υπηρεσίες, που όμως κοστίζουν περισσότερα χρήματα, φέρνοντας σε αδιέξοδο τους ευάλωτους, οι οποίοι υποχρεώνονται να κάνουν περικοπές ακόμη και σε βασικά είδη διατροφής.
Παρότι καταγράφεται μια αύξηση 5% στην μέση τιμή των προϊόντων κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022 συγκριτικά με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, η αξία των online αγορών σε τιμές λιανικής με ΦΠΑ έπεσε στα 134 εκατ. ευρώ το ίδιο διάστημα, σημειώνοντας πτώση 5%, συγκρινόμενη με το αντίστοιχο πρώτο εξάμηνο του 2021, όπου η οnline κατανάλωση είχε εκτοξευθεί λόγω και της πανδημίας στα 141 εκατ. ευρώ από 56,3 εκατ. ευρώ το 2020.
Ποια είδη διαγράφονται από τη λίστα
Ο υψηλός πληθωρισμός, πέρα από την αρνητική του επίδραση στη συνολική κατανάλωση, επηρεάζει και τις καταναλωτικές συνήθειες σε πολλές κατηγορίες προϊόντων.
Οι διαδικτυακοί αγοραστές έχουν μειώσει τις δαπάνες τους, σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 2021, σε ορισμένα είδη που δεν θωρούνται «βασικά», όπως τα κρασιά (-30%) και σνακ (-7%) και τα ακριβότερα φρέσκα τρόφιμα, όπως συσκευασμένα αλλαντικά (-12%) και τα τυριά (- 6%).
Από την άλλη πλευρά, τείνουν να ξοδεύουν περισσότερα σε τρόφιμα με χαμηλότερο κόστος, όπως τα κατεψυγμένα έτοιμα γεύματα (+14%) και τα ζυμαρικά (+14%).
Αγορές βάσει τιμής
Είναι χαρακτηριστικό ότι επτά στους δέκα (70%) δηλώνουν ότι ξοδεύουν λιγότερα χρήματα σε προϊόντα που δεν είναι πρώτης ανάγκης ενώ η τιμή αναδεικνύεται, με διαφορά, ως το σημαντικότερο αγοραστικό κριτήριο, τόσο σήμερα (78%), όσο και για την επόμενη τριετία (78%), σύμφωνα με έρευνα της ΕΥ Ελλάδος.
Δύο στους τρεις (67%) σκοπεύουν να πραγματοποιήσουν αγορές την επόμενη φορά που θα λάβει χώρα ένα μεγάλο αγοραστικό / εκπτωτικό γεγονός, και περισσότεροι από οκτώ στους δέκα καταναλωτές (83%) από αυτούς αναβάλλουν κάποιες από τις αγορές τους μέχρι τότε.
Ποσοστό 56% έχουν αλλάξει τις μάρκες που αγοράζουν, είτε για να μειώσουν τα έξοδά τους, ή για να στραφούν σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, ή για να υποστηρίξουν τοπικά καταστήματα.
Ακρίβεια μέχρι το 2024
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε επί τα χείρω αναθεώρησε προχώρησε και πριν σχεδόν ένα μήνα και η Τράπεζα της Ελλάδος. Ο πληθωρισμός, βάσει του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή, αναμένεται να διαμορφωθεί σε 7,6% το 2022, κυρίως λόγω της ανοδικής πορείας των ενεργειακών αγαθών, αλλά και των ανατιμήσεων στα είδη διατροφής, ενώ θα αποκλιμακωθεί το 2023 και περαιτέρω το 2024, σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του διοικητή Γιάννη Στουρνάρα.
Παράλληλα όμως, η ΤτΕ προειδοποιεί και για τη δύσκολη συνέχεια. Όπως αναφέρει ο πυρήνας του πληθωρισμού θα είναι και αυτός υψηλός το 2022 και, παρότι θα αποκλιμακωθεί το 2023 και το 2024, θα παραμείνει σχετικά υψηλός, υπερβαίνοντας μάλιστα το γενικό δείκτη, λόγω της σταδιακής ενσωμάτωσης των έντονων πληθωριστικών πιέσεων του 2022 στον πυρήνα.
