Για την εισαγωγή των υποψηφίων στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, καθοριστικό ρόλο θα παίξει η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ), η οποία εφαρμόστηκε για πρώτη φορά πριν τρία χρόνια. Μέσα στην τριετία, έμειναν αρκετές κενές θέσεις λόγω της ΕΒΕ, κυρίως σε τμήματα της περιφέρειας. Συγκεκριμένα, το 2021 κενές ήταν 17.345 θέσεις, το 2022 κενές ήταν 10.967 θέσεις ενώ το 2023, έμειναν κενές 10.884 θέσεις.
Υπενθυμίζεται, ότι οι υποψήφιοι μπορούν να επιλέξουν στο μηχανογραφικό, μόνο τα τμήματα, για τα οποία έχουν συγκεντρώσει τα μόρια της ΕΒΕ τους.
Από το υπουργείο Παιδείας υπογραμμίζεται ότι η εφαρμογή της ΕΒΕ ήρθε για να διασφαλίσει το κύρος της τριτοβάθμιας εκπαίδευσηςόπως και την έγκαιρη ολοκλήρωση των Πανεπιστημιακών σπουδών, δεδομένου ότι σχεδόν ο ένας στους τρεις φοιτητές δεν έπαιρνε ποτέ πτυχίο ενώ μπορούσαν να εισαχθούν σε σχολές φοιτητές, οι οποίοι έγραφαν 2 ή 3.
Οι φετινοί εισακτέοι
Φέτος, στο σύνολο των 423 τμημάτων των ΑΕΙ, υπάρχουν 277 περισσότερες διαθέσιμες θέσεις σε σχέση με πέρσι – 68.851 για το 2024 έναντι 68.574 του 2023. Σημειώνεται, δε, ότι οι 100 από τις επιπλέον θέσεις αφορούν στο νεοσύστατο τμήμα Ψυχολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης.
Στον αριθμό των φετινών εισακτέων προστίθενται οι θέσεις των ένστολων τμημάτων. Στην Αστυνομία αυξήθηκαν από 950 το 2023 σε 1113 φέτος, στους Αστυφύλακες θα εισαχθούν 180 περισσότεροι ενώ στους Αξιωματικούς, ο αριθμός θα είναι μειωμένος κατά 17 άτομα.
Στις Στρατιωτικές Σχολές, φέτος θα εισαχθούν 1557 έναντι 1.335 το 2023. Επιπλέον, αυξημένος κατά 164 θα είναι στους Αξιωματικούς, κατά 58 στους Υπαξιωματικούς. Στην Πυροσβεστική Ακαδημία, φέτος εισάγονται 290 όταν το 2023 είχαν εισαχθεί 195, περισσότεροι κατά 25 θα είναι οι Αξιωματικοί και κατά 95 οι Πυροσβέστες.
Στις ΑΕΝ (Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού), φέτος θα εισαχθούν 1820 ενώ πέρσι 1.479. Περισσότεροι κατά 156 οι Πλοίαρχοι και κατά 185 οι Μηχανικοί. Μειωμένος θα είναι ο αριθμός για το Λιμενικό Σώμα – φέτος 76 αντί για 84 το 2023, λιγότεροι κατά 8 οι Λιμενοφύλακες ενώ δεν μεταβάλλεται ο αριθμός Αξιωματικών.
Τις συγκεκριμένες θέσεις, πρόκειται να διεκδικήσει το 90% των συμμετεχόντων στις φετινές Πανελλαδικές ενώ το υπόλοιπο 10% αφορά την εισαγωγή των υποψηφίων των δύο προηγούμενων ετών, χωρίς νέα εξέταση.
Η διαδικασία και οι προθεσμίες
Οι υποψήφιοι εισάγονται στην ηλεκτρονική διεύθυνση με τον 8ψήφιο κωδικό εξετάσεων και τον προσωπικό κωδικό ασφαλείας (password), επιλέγοντας προς συμπλήρωση το ΜΔ ή/και το ΠΜΔ. Αντίστοιχη διαδικασία ακολουθούν και οι υποψήφιοι για τις ΣΑΕΚ.
Επισημαίνεται ότι στο ΜΔ θα είναι ορατά μόνο τα τμήματα εκείνα, για τα οποία ο μέσος όρος της βαθμολογίας του υποψηφίου στα Πανελλαδικά μαθήματα, είναι ίσος ή μεγαλύτερος από την ΕΒΕ τους, συνυπολογίζοντας, όπου απαιτείται, και την Ε.Β.Ε. του ειδικού μαθήματος ή των πρακτικών δοκιμασιών (αγωνίσματα για ΤΕΦΑΑ).
Σχετικά με τη σωστή συμπλήρωση του μηχανογραφικού
Οι ειδικοί συστήνουν στους υποψηφίους να δώσουν προτεραιότηταστις προτιμήσεις τους. Η ιεράρχηση των σχολών θα πρέπει να γίνει σύμφωνα με εκείνο που τους αρέσει και όχι με τα μόρια. Σε κάθε περίπτωση, καλό είναι να αποφεύγουν να συνδέουν τις επιλογές τους αποκλειστικά σε σχέση με τη βάση εισαγωγής. Πολύ περισσότερο, να μην σταθμίζουν την αξία της συγκεκριμένης σχολής συσχετίζοντάς την με το αν είναι υψηλόβαθμη ή όχι.
Επιπλέον, προκειμένου οι υποψήφιοι να αποκτήσουν ολοκληρωμένη εικόνα για τη σχολή ή τις σχολές ενδιαφέροντος, θα πρέπει να μελετήσουν το πρόγραμμα σπουδών και τα μαθήματα των τμημάτων, καθώς και τις απαιτήσεις αλλά και επαγγελματικές προοπτικές, που ανοίγονται από κάθε σχολή ή τμήμα. Σημαντικό είναι, επίσης, να εξετάζουν και εναλλακτικές επιλογές σπουδών, έτσι ώστε να αυξήσουν τις πιθανότητες επιτυχίας. Το κύρος του πανεπιστημίου, η ποιότητα του επιπέδου σπουδών αλλά και το αντίκρισμα του πτυχίου στην αγορά εργασίας, θα παίξουν ρόλο.
Ορισμένες σημαντικές παράμετροι, που συστήνεται να έχουν κατά νου συμπληρώνοντας το μηχανογραφικό τους οι υποψήφιοι είναι η δυνατότητα ορισμένων τμημάτων πενταετούς φοίτησης για παροχή Integrated Master (ενιαίος και αδιάσπαστος τίτλος σπουδών μεταπτυχιακού επιπέδου- ν. 4485/2017). Η πανεπιστημιοποίηση των πρώην ΤΕΙ αλλά και οι αποφάσεις της επταμελούς Επιτροπής του άρθρου 66 (άρ.θρου 66 του Ν.4610/2019) για αντιστοίχιση πενταετών προγραμμάτων σπουδών από σχολές Μηχανικών των πρώην ΤΕΙ με τμήματα Πολυτεχνικών Σχολών, γεγονός που θα τους προσφέρει τη δυνατότητα για εγγραφή στο ΤΕΕ και αντίστοιχα επαγγελματικά δικαιώματα.
Από την επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά, θα ξεκινήσει η λειτουργία των πρώτων μη κρατικών πανεπιστημίων, στα οποία θα εισάγονται οι υποψήφιοι μέσω Πανελλαδικών και θα παρέχουν πτυχία ισότιμα με εκείνα των δημοσίων Πανεπιστημίων.
Τα συνηθέστερα σφάλματα κατά τη συμπλήρωση του Μηχανογραφικού
Εξυπακούεται πως τα σφάλματα κατά τη συμπλήρωση του Μηχανογραφικού, οδηγούν και σε εσφαλμένες επιλογές.
«Ένα πρώτο και μεγάλο λάθος είναι, από το άγχος μη μείνουν απ’ έξω, να δηλώνουν πάρα πολλά τμήματα», επισημαίνει ο αναλυτής-μαθηματικός, κ.Στράτος Στρατηγάκης, συστήνοντας στους υποψηφίους να δηλώσουν λίγες σχολές αλλά από ολόκληρη τη γκάμα των βάσεων – υψηλές, μεσαίες και χαμηλές. «Έτσι εξασφαλίζουμε ότι δεν θα μείνουμε απ’έξω, διατηρούμε τον έλεγχο του μηχανογραφικού, δηλαδή τη σειρά των σχολών και κυρίως δηλώνουμε σχολές που μας ενδιαφέρουν», θα πει ο ίδιος.
Επιπλέον, είναι καλό να έχουν κατά νου ότι την εισαγωγή τους σε μία σχολή την πετυχαίνουν εκείνοι, οι οποίοι έγραψαν περισσότερα μόρια και όχι εκείνοι, που δήλωσαν μία συγκεκριμένη σχολή σε υψηλότερη θέση στη λίστα των επιλογών. Υπενθυμίζεται, ότι τα αποτελέσματα των βάσεων εισαγωγής αναμένονται στο τέλος Ιουλίου – πέρσι, ανακοινώθηκαν στις 29/7.
Ο κ.Στρατηγάκης αποθαρρύνει τους υποψηφίους να ‘δεσμεύσουν’ σπίτι πριν ανακοινωθούν οι βάσεις, καθώς αυτές εμπεριέχουν «εκπλήξεις». Οι οικογένειες, που σπεύσουν να νοικιάσουν σπίτι, ενδέχεται να χάσουν την προκαταβολή εάν το παιδί περάσει τελικά σε διαφορετική πόλη. «Βεβαίως, υπάρχουν οι προβληματικές περιοχές, όπως είναι η Κρήτη και τα Δωδεκάνησα, όπου εκεί είναι πραγματικά λόγω τουρισμού δύσκολο να βρει σπίτι», εξηγεί.
Οι υποψήφιοι θα πρέπει ακόμη να υιοθετούν μία πιο ευρεία προσέγγιση σε σχέση με τις επιλογές τους στο Μηχανογραφικό αντί να περιορίζονται στις συμβατικές σπουδές. Οι αλλαγές, που έχουν πλέον συντελεστεί στον ακαδημαϊκό χάρτη, αναπόφευκτα έχουν επηρεάσει και το επαγγελματικό μέλλον των νέων. Για παράδειγμα, η κλιματική αλλαγή δίνει προβάδισμα στις σπουδές περιβάλλοντος ή η τεχνολογική εξέλιξη αναδεικνύει ιδιαίτερα τις σπουδές στο Πολυτεχνείο. Όσο για τις σχολές Πληροφορικής, οι απόφοιτοι απορροφώνται άμεσα από την αγορά εργασίας ενώ εισάγεται κανείς μέσα από μία ευρεία βαθμολογική γκάμα, καθώς υπάρχουν σχολές με 8.500 μόρια αλλά και σχολές με 18.500 μόρια. Όπως σημειώνει ο αναλυτής σχετικά με τους λόγους, που ενδιαφέρουσες σπουδές έχουν χαμηλή βάση εισαγωγής, «πρόκειται για σχολές, που βρίσκονται στην ακριτική Ελλάδα, χωρίς υψηλή ζήτηση». Ό,τι ισχύει στην Πληροφορική, ισχύει και για τις σχολές Οικονομικών.
Στα «σφάλματα» του Μηχανογραφικού συγκαταλέγεται από τους ειδικούς και η επιλογή των σπουδών, όταν βασίζεται στις κατευθύνσεις – ή ακόμη και τις παρεμβάσεις – των γονέων και όχι του ίδιου του υποψηφίου. Οπωσδήποτε θα πρέπει να συνεκτιμηθούν οι δαπάνες, που θα απαιτηθούν για σπουδές σε άλλη πόλη και κατά πόσο ‘αντέχει’ ο οικογενειακός προϋπολογισμός. Αλλά ακόμη και στις περιπτώσεις αυτές, θα πρέπει να δρομολογηθούν εναλλακτικές λύσεις κοντά στα ενδιαφέροντα του υποψηφίου.
Τέλος, όπως αναφέρει ο κ.Στρατηγάκης, «δεν σημαίνει ότι κάποιος, που δεν έγραψε καλά σε πανελλαδικές, δεν θα έχει άλλες ευκαιρίες. Θα ακολουθήσει ένα άλλο δρόμο που μπορεί να είναι ακόμα περισσότερο επιτυχημένος. Διότι έχω δει πολλά παιδιά τα οποία τη μέρα που βγαίνουν οι βάσεις πανηγυρίζουν γιατί πέτυχαν στην πρώτη τους επιλογή. Μετά διαπιστώνουν ότι δεν είναι αυτό που θέλουν και άλλα παιδιά τα οποία περνούν σε μια από τις σχολές τέταρτης, πέμπτης επιλογής και είναι λίγο μουδιασμένοι. Τελικά ανακαλύπτουν ότι είναι αυτό ακριβώς που θέλανε».
Το δικαίωμα μετεγγραφής ή μετακίνησης
Κατά τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού, ο υποψήφιος θα πρέπει να ελέγξει εάν δικαιούται να πάρει μετεγγραφή είτε ως αδελφός φοιτητή, είτε ως μέλος οικονομικά αδύναμης οικογένειας βάσει κοινωνικών ή οικονομικών κριτηρίων, είτε ως ειδική κατηγορία(άτομα με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, σοβαρές παθήσεις μελών της οικογένειας του φοιτητή).
Εφόσον πληροί τις προϋποθέσεις, θα πρέπει στη συνέχεια, να μελετήσει τις αντιστοιχίες των τμημάτων, οι οποίες εμφανίζονται στο μηχανογραφικό. Για το ακαδημαϊκό έτος 2024-25, οι αντιστοιχίες καθορίζονται με την ΥΑ 72880/Ζ1 (ΦΕΚ Β’ 3836/3.7.2024), βάσει της οποίας δεν υπάρχει αντιστοιχία – άρα και δυνατότητα μετεγγραφής – για 104 πανεπιστημιακά τμήματα.
Σε ό,τι αφορά τον αριθμό των μετεγγραφών, υπάρχει περιορισμός μόνο για την κατηγορία των οικονομικών/κοινωνικών κριτηρίων, αφού σε αυτά αντιστοιχεί το 15% των θέσεων των εισακτέων του κάθε τμήματος.
Για να μπορεί ο υποψήφιος να υποβάλει αίτηση μετεγγραφής, θα πρέπει ο αριθμός των μορίων, που συγκεντρώνει να είναι μεγαλύτερος ή ίσος της ‘βάσης μετεγγραφής’, δηλαδή να μην υπάρχει βαθμολογική απόσταση μεγαλύτερη των 2.750 μορίων μεταξύ των δύο σχολών – «βάση μετεγγραφής»: είναι ο αριθμός μορίων, που προκύπτει από τον αριθμό των μορίων της βάσης εισαγωγής κάθε Τμήματος αφαιρουμένου του αριθμού των 2.750 μορίων.
Σε περίπτωση, που ο φοιτητής δεν μπορεί να πάρει τη μετεγγραφή, που αιτήθηκε, μπορεί να γίνει «μετακίνηση» σε άλλη σχολή του πεδίου του, η οποία δεν είναι αντίστοιχη με τη σχολή εισαγωγής του.
Η αίτηση για μετακίνηση υποβάλλεται ταυτόχρονα με την αίτηση μετεγγραφής και δεν εξετάζεται παρά μόνο εάν δεν ευδοκιμήσει η μετεγγραφή.
Στην αίτηση μετακίνησης μπορούν να συμπεριληφθούν έως πέντε Τμήματα δύο το πολύ διαφορετικών Περιφερειακών Ενοτήτων, του ίδιου επιστημονικού πεδίου.
Ο υποψήφιος έχει τη δυνατότητα να δηλώσει μόνο τα τμήματα, τα οποία είχε δηλώσει κατά την υποβολή του ΜΔ του και για τα οποία συγκεντρώνει τα μόρια της βάσης εισαγωγής.
Το Παράλληλο Μηχανογραφικό
Μία ισχυρή εναλλακτική, η οποία μπορεί να αποτελέσει και ιδανική διέξοδο για όσους δεν κατάφεραν να περάσουν σε ΑΕΙ, είναι το Παράλληλο Μηχανογραφικό, το οποίο θα οδηγήσει τους υποψηφίους στις δημόσιες ΣΑΕΚ (Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης – πρώην Δημόσια ΙΕΚ).
Ενώ για το ΜΔ δεν υπάρχει κανένας αριθμητικός περιορισμός, στο ΠΜΔ, φέτος εισάγεται ο αριθμητικός περιορισμός των τριάντα συνολικά προτιμήσεων του υποψηφίου, για τις Δ.ΣΑΕΚ (ΥΠΑΙΘΑ, ΔΥΠΑ/πρώην ΟΑΕΔ, Υπουργείων Υγείας, Τουρισμού και Αγροτικής Ανάπτυξης).
Οι επιλογές για επαγγελματική κατάρτιση μέσα από το Π.Μ. είναι πραγματικά πολλές σε αριθμό ενώ είναι σαφώς περισσότερο πρακτικού ή βοηθητικού χαρακτήρα. Ωστόσο, ολοκληρώνοντας ο υποψήφιος το πρόγραμμα σπουδών, σε αρκετές περιπτώσεις αποκτά τη δυνατότητα να δώσει κατατακτήριες εξετάσεις σε κάποιο αντίστοιχο πανεπιστημιακό τμήμα και να λάβει τη σχετική πιστοποίηση από τον ΕΟΠΠΕΠ.
Υπενθυμίζεται, ότι με την εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής για την ενίσχυση του χώρου της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, η αναβάθμιση των ΣΑΕΚ τόσο σε εμπλουτισμό των προγραμμάτων σπουδών, όσο και σε υποδομές, είναι γεγονός.
