Τις διαδικασίες για την είσπραξη προστίμων ύψους άνω των 5 εκατ. ευρώ από το υπουργείο Δικαιοσύνης κίνησε ο δήμος Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για τα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης που αφορούν το δικαστικό μέγαρο Θεσσαλονίκης, το οποίο τον περασμένο Δεκέμβριο διαπιστώθηκε ότι στερείται οικοδομικής αδείας.
Έκτοτε καμία ενέργεια δεν υπήρξε εκ μέρους των αρμοδίων για την αποκατάσταση της νομιμότητας. Κατόπιν αυτού με επιστολή την οποία απέστειλε την περασμένη Πέμπτη στην εισαγγελία πρωτοδικών Θεσσαλονίκης ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Ανδρέας Κουράκης ζητά την παρέμβαση της δικαιοσύνης, ώστε να επιβληθούν στο υπουργείο όλες οι νόμιμες κυρώσεις και να γίνει ο καταλογισμός σε βάρος του στη ΔΟΥ στην οποία υπάγεται (ΙΒ’ Αθηνών) όλων των σχετικών προστίμων.
Το «μυστικό» ότι ο ναός απονομής της δικαιοσύνης είναι το μεγαλύτερο παράνομο κτίσμα της Θεσσαλονίκης αποκαλύφθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο, όταν έπειτα από καταγγελία της παράταξης «Εναλλακτική Πρωτοβουλία Δικηγόρων» έγινε αυτοψία από την αρμόδια πολεοδομία. Έκπληκτοι οι ελεγκτές διαπίστωσαν τότε ότι το κτίριο των 30.000 τ.μ. δεν διέθετε οικοδομική άδεια. Όπως αναφέρει στην «έκθεση αυτοψίας αυθαιρέτου», την οποία συνέταξε στις 5 Δεκεμβρίου 2011 η τριμελής επιτροπή του τμήματος Ελέγχου Κατασκευών της διεύθυνσης Πολεοδομίας Θεσσαλονίκης, «δεν κατέστη μέχρι σήμερα δυνατή η εύρεση οικοδομικής αδείας ή άλλης διαπιστωτικής πράξης, που να νομιμοποιεί το ίδιο το κτίριο». Στην ίδια έκθεση σημειώνεται πως το μόνο που βρέθηκε ήταν δύο ΦΕΚ, «που ενέχουν θέση οικοδομικής άδειας και επιτρέπουν την εκτέλεση εργασιών εντός του εν λόγω κτιρίου». Το ένα μάλιστα εκδόθηκε μετά την έκρηξη βόμβας στο δικαστικό μέγαρο το Μάιο του 2010, με σκοπό να γίνουν οι αναγκαίες εργασίες αποκατάστασης των σημαντικών ζημιών που είχαν προκληθεί.
Κατά τον έλεγχο της πολεοδομίας διαπιστώθηκε τελικά ότι επρόκειτο για ένα αυθαίρετο κτίσμα, το οποίο χτίστηκε χωρίς οικοδομική άδεια και έτσι επιβλήθηκαν όλα τα προβλεπόμενα εκ του νόμου πρόστιμα για κατασκευές προ του 1983. Σύμφωνα λοιπόν με την έκθεση των ελεγκτών επιβλήθηκαν δύο πρόστιμα: Το ένα αφορά την ανέγερση και είναι ύψους 386.976 ευρώ και το δεύτερο τη διατήρηση του αυθαιρέτου και αντιστοιχεί σε 176.366 ευρώ κατ’ έτος (30.408τ.μ. Χ 53ευρώ Χ 0,1) από το 1983 έως σήμερα. Αθροιστικά αυτά τα δύο πρόστιμα ανέρχονται σε 5.325.224 εκατ., που είναι και το ποσό το οποίο απαιτεί σήμερα ο δήμος Θεσσαλονίκης από το υπουργείο Δικαιοσύνης.
Όμως και μετά την αποκάλυψη της αυθαιρεσίας κανείς από τους αρμόδιους φορείς (υπουργείο Δικαιοσύνης, «Θέμις Κατασκευαστική») δεν ενδιαφέρθηκε για την αποκατάσταση της νομιμότητας.
«Υπήρξε αδιαφορία από το υπουργείο να προχωρήσει στην τακτοποίηση του αυθαίρετου κτιρίου αξιοποιώντας και το νέο νόμο περί αυθαιρέτων. Κατόπιν αυτού εμείς ήμασταν αναγκασμένοι να προχωρήσουμε σε όλες τις προβλεπόμενες ενέργειες», σημείωσε ο αντιδήμαρχος Αστικού Σχεδιασμού Α. Κουράκης. Πρόσθεσε δε ότι «την περίοδο αυτή γίνεται μία μεγάλη προσπάθεια για την αποτελεσματικότερη δυνατή λειτουργία της πολεοδομίας και κυρίως τη διασφάλιση της διαφάνειας. Οι νέοι νόμοι περί τακτοποίησης αυθαιρέτων, καθώς και ο νέος τρόπος έκδοσης οικοδομικών αδειών, όπως και ο νέος ΓΟΚ, δημιουργούν δυσκολίες και ασάφειες όσον αφορά τη λειτουργία της πολεοδομίας αλλά και το έργο των μηχανικών. Όλα αυτά τα θέσαμε προ ημερών υπόψη του υπουργείου Περιβάλλοντος και προτείναμε συγκεκριμένες λύσεις για την αξιόπιστη και διαφανή λειτουργία της πολεοδομίας», σημείωσε.
Ειδικότερα για το δικαστικό μέγαρο, σύμφωνα με έμπειρο στέλεχος του Τεχνικού Επιμελητηρίου «υπάρχει η δυνατότητα βάσει του πρόσφατου νόμου 4014/2011 να εκδοθεί ειδική οικοδομική άδεια νομιμοποίησης και μάλιστα εντός τριετίας». Στην περίπτωση αυτή πρέπει να καταβληθεί ένα παράβολο ύψους περίπου 6.000 ευρώ, ενώ παγώνει η διαδικασία είσπραξης των προστίμων. Επίσης θα μπορούσε να νομιμοποιηθεί για την επόμενη τριακονταετία, καταβάλλοντας όμως πρόστιμο ύψους 1,2 εκατ. ευρώ.
Το δικαστικό μέγαρο κατασκευάστηκε κατά την περίοδο της δικτατορίας βάσει του αντισεισμικού κανονισμού του 1955. Στα θεμέλιά του έχουν θαφτεί σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα, καθώς της κατασκευής του δεν προηγήθηκε η αναγκαία επιμελής αρχαιολογική έρευνα. Στην καταγγελία τους οι εκπρόσωποι της παράταξης «Εναλλακτική Πρωτοβουλία Δικηγόρων», Ζήσης Κλεισιάρης και Γιώργος Τζαμαδάνης, είχαν αναφέρει και άλλες αυθαίρετες παρεμβάσεις στο κτίριο, όπως ότι «κατά την τελευταία δεκαετία έχουν δομηθεί στην εσωτερική περίμετρο και στους τέσσερις ορόφους σχεδόν όλες οι εσοχές που υπήρχαν προς φωτισμό και αερισμό. Έχουν γίνει εκατοντάδες παρεμβάσεις για την κατασκευή αυθαίρετων γραφείων κατά μήκος όλων των διαδρόμων». Παράλληλα ζητούσαν να πληροφορηθούν εάν έχουν γίνει όλες οι αναγκαίες εργασίες αποκατάστασης του κτιρίου από τις ζημιές που υπέστη κατά την έκρηξη του Μαΐου 2010.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του συλλόγου δικαστικών υπαλλήλων Άρη Παρούτογλου «έχει ολοκληρωθεί το 98% των εργασιών αποκατάστασης των ζημιών από την έκρηξη και απέμειναν μόνον κάποιες εργασίες στις τουαλέτες. Έχουμε λάβει σαφείς διαβεβαιώσεις περί της στατικής επάρκειας του κτιρίου», τονίζει, προσθέτοντας ότι «καθημερινά εισέρχονται σε αυτό περί τους 1.200 εργαζόμενους και άλλοι 2.000 δικηγόροι και πολίτες». Όσον αφορά την κατασκευή αυθαίρετων γραφείων, ο κ. Παρούτογλου αναφέρει ότι «πράγματι εδώ και πολλά χρόνια, με το επιχείρημα ότι πρέπει να καλυφθούν οι στεγαστικές ανάγκες των υπηρεσιών, αίθριοι κοινόχρηστοι χώροι μετατράπηκαν σε γραφεία κατόπιν εγκρίσεων από τις τεχνικές υπηρεσίες».