Σε 6 βήματα θα εφαρμοστεί από 1-1-2024 η διάταξη για το νέο ευνοϊκό μοντέλο απασχόλησης συνταξιούχων, ενώ ολοκληρώνεται το λογισμικό από τον ΕΦΚΑ, ώστε να αξιοποιηθεί ο χρόνος ασφάλισης των εργαζόμενων συνταξιούχων και να επέλθουν αυξήσεις στις συντάξεις τους.
Για το νέο μοντέλο η διάταξη θα ενσωματωθεί στο εργασιακό νομοσχέδιο το φθινόπωρο. Για τους μισθωτούς η τελική φόρμουλα προβλέπει μια πρόσθετη, μη ανταποδοτική εισφορά στο εισόδημά τους από τη μισθωτή απασχόληση, για τους ελεύθερους επαγγελματίες εξετάζεται η παρακράτηση να υπολογίζεται στο 50% της ασφαλιστικής κλάσης που έχουν επιλέξει οι επαγγελματίες.
Τονίζεται ότι αυτή τη στιγμή υπάρχουν περίπου 40.000 δηλωμένοι συνταξιούχοι που εργάζονται, όμως υπολογίζεται πως ο πραγματικός αριθμός τους υπερβαίνει τους 100.000, καθώς οι περισσότεροι δουλεύουν και πληρώνονται με «μαύρα».
6 σημεία
Τα 6 βασικά σημεία της προωθούμενης διάταξης, για το νέο σχήμα απασχόλησης συνταξιούχων, έχουν ως εξής:
Καταργείται η ποινή μείωσης της σύνταξης κατά 30% για την απασχόληση των συνταξιούχων. Η σύνταξη θα καταβάλλεται χωρίς καμία περικοπή για εργασία συνταξιούχου που δηλώνεται.
Θεσπίζεται εισφορά 10% στο εισόδημα που αποκτούν οι συνταξιούχοι από την εργασία τους. Η εισφορά δεν θα είναι ούτε φορολογική, αλλά ούτε και ασφαλιστική. Θα είναι στην πράξη μια μη ανταποδοτική κράτηση στο εισόδημα, που θα μπαίνει πάνω στις κανονικές – ανταποδοτικές – ασφαλιστικές κρατήσεις που έχει σήμερα ένας εργαζόμενος συνταξιούχος και θα εισπράττεται από τον ΕΦΚΑ.
Το ύψος του εισοδήματος επί του οποίου θα επιβάλλεται η νέα αυτή κράτηση (10%) δεν θα έχει καμία απαλλαγή. Η κράτηση, δηλαδή, θα εφαρμοστεί από το πρώτο ευρώ.
Προβλέπεται κόφτης στο ύψος της περικοπής, που θα σταματά στα 413,76 ευρώ, όσο δηλαδή είναι το ύψος της εθνικής σύνταξης.
Για τους ελεύθερους επαγγελματίες εξετάζεται η παρακράτηση να υπολογίζεται στο 50% της ασφαλιστικής κλάσης που έχουν επιλέξει οι επαγγελματίες. Ετσι ο συνταξιούχος που αυτοαπασχολείται κερδίζει το 100% της σύνταξής του και πληρώνει επαυξημένη κατά 50% την ασφαλιστική εισφορά που έχει επιλέξει. Για τη μεγάλη πλειονότητα που έχει επιλέξει την 1η ασφαλιστική κατηγορία, το νέο «πέναλτι» θα είναι 115 ευρώ τον μήνα.
Αναλυτικά:
1η κατηγορία (εισφορά 230€): «πέναλτι» 50% (115€). Συνολική νέα εισφορά: 345€
2η κατηγορία (εισφορά 276€): «πέναλτι» 138€. Συνολική νέα εισφορά: 414€
3η κατηγορία (εισφορά 331€): «πέναλτι» 165€. Συνολική νέα εισφορά: 496€
4η κατηγορία (εισφορά 398€): «πέναλτι» 199€. Συνολική νέα εισφορά: 597€
Διατηρούνται οι εξαιρέσεις που ισχύουν σήμερα από την παρακράτηση σύνταξης λόγω εργασίας και με το νέο σύστημα. Οι εξαιρέσεις κατά κύριο λόγο αφορούν τους συνταξιούχους του ΟΓΑ που συνεχίζουν την αγροτική απασχόληση και μετά τη συνταξιοδότηση, τους πολυτέκνους, τους αναπήρους και τους συνταξιούχους που αποκτούν ετήσιο εισόδημα από γεωργική δραστηριότητα έως 10.000 ευρώ χωρίς να είναι αγρότες.
Αυτές οι κατηγορίες συνταξιούχων θα συνεχίσουν να εξαιρούνται από την κράτηση στο εισόδημα που κερδίζουν λόγω της απασχόλησής τους.
Χρόνος ασφάλισης
Μια δεύτερη παρέμβαση θα αφορά την αξιοποίηση του χρόνου ασφάλισης των χιλιάδων συνταξιούχων που εργάζονται. Το σχετικό λογισμικό βρίσκεται στην ολοκλήρωσή του από τον ΕΦΚΑ με στόχο να τεθεί σε εφαρμογή από το νέο έτος.
Τονίζεται ότι η διάταξη του νόμου μέχρι σήμερα δεν έχει εφαρμοστεί με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι να χάνουν τη μηνιαία προσαύξηση της σύνταξή τους, η οποία μπορεί να φτάνει και τα 115 ευρώ για επιπλέον απασχόληση πέντε ετών.
Το μέτρο αφορά τόσο τις περιπτώσεις όπου γίνεται περικοπή της σύνταξης κατά 30% όσο και τις περιπτώσεις όπου γίνεται αναστολή της σύνταξης. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (Ν. 4670/2020), οι καταβληθείσες εισφορές χρησιμοποιούνται για την προσαύξηση του ανταποδοτικού μέρους της κύριας σύνταξης και της επικουρικής σύνταξης των εργαζόμενων συνταξιούχων. Δηλαδή, ο χρόνος ασφάλισης που πραγματοποιείται από τους απασχολούμενους συνταξιούχους μπορεί να αξιοποιηθεί για καταβολή επιπλέον ποσού στην κύρια και την επικουρική σύνταξη, τόσο στις περιπτώσεις όπου γίνεται περικοπή όσο και στις περιπτώσεις όπου γίνεται αναστολή της σύνταξης.
Ο απασχολούμενος συνταξιούχος, μετά τη διακοπή της αναληφθείσας εργασίας ή αυτοαπασχόλησης, μπορεί, κατόπιν αιτήσεώς του, να λαμβάνει επιπλέον ποσό στην κύρια και την επικουρική του σύνταξη ως εξής:
Για την κύρια σύνταξη χορηγείται ποσό το οποίο προκύπτει με βάση τα ισχύοντα ποσοστά αναπλήρωσης και τις συντάξιμες αποδοχές, φυσικά μόνο για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης ως συνταξιούχου.
Για την επικουρική σύνταξη χορηγείται ποσό που προκύπτει με βάση τα ισχύοντα για τον υπολογισμό της επικουρικής σύνταξης και μόνο για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης μετά τη συνταξιοδότηση.
